امید و اگر و آرزو

شاید یک ناشر با ساختار هیئت نظارت بر چاپ و نشر کتاب و چگونگی شکل‌گیری آن آشنایی نداشته باشد، شاید حتی برایش اهمیت نداشته باشد این هیئت زیر نظر کدام نهاد و به چه شکل فعالیت می‌کند، اما قطعا برای هر ناشری مهم است که این هیئت وظایفش را به درستی انجام بدهد و در حیطه وظایفش موثر عمل کند.

اگر هیئت نظارت بر چاپ و نشر کتاب با ساختار جدیدی که در اصلاحیه شورای عالی انقلاب فرهنگی شکل گرفته، موثر عمل کند، مصوباتش اجرایی شود و مرجعی برای دادرسی ناشران باشد، می‌توان این اصلاحیه را گامی به پیش دانست. اگر این هیئت که بر اساس قانون، نظارت بر امور چاپ و نشر را برعهده دارد، همان چیزی باشد که حوزه چاپ و نشر کتاب در کشور ما از نبود آن صدمه دیده، می‌توان امیدوار بود با شکل‌گیری آن و انتخاب اعضایش اتفاق خوشایندی در انتظار چاپ و نشر در کشورمان است؛ چرا که متاسفانه تا امروز ناشران مرجعی برای رسیدگی به مشکلاتشان نداشتند و امیدواریم این هیئت راهکاری باشد برای پر کردن این خلاء بزرگ.

امروز وقتی ناشری در زمینه صدور مجوز کتاب با مشکلی روبرو می‌شود، هیچ فرد یا مجموعه‌ای نیست که پاسخگوی ناشر باشد، به عبارتی ناشران مرجع تجدید نظر یا جایی برای رسیدگی به اعتراض‌ها و شکایاتشان ندارند و به همین دلیل است که اگر هیئت جدید نظارت بر چاپ و نشر، فرصتی برای طرح شکایات، انتقادها و نظرات را برای ناشران فراهم کند و مرجعی باشد برای ناشرانی که حقی از آنها ضایع شده، می‌توان گفت اصلاح مصوبه چاپ و نشر کتاب و تغییر ساختار هیئت نظارت بر چاپ و نشر اقدامی مفید بوده و کاری در جهت رشد و اعتلای صنعت نشر است.

با این همه، حتی به فرض آنکه هیئت نظارت بر چاپ و نشر، به عنوان مرجعی برای رسیدگی به امور ناشران تعریف شده باشد- که البته در این مورد چندان مطمئن نیستم- باز هم از حرف تا عمل راه بسیار است. نباید این نکته را فراموش کرد که گاهی برنامه‌ها و نقشه‌های راه، روی کاغذ خیلی خوب به نظر می‌رسند، اما همیشه در عمل به همان خوبی نخواهند بود. باید دید این هیئت براساس چه تعاریف و با کدام معیارها کارش را آغاز می‌کند و در عمل چقدر به این تعاریف و معیارها وفادار خواهد ماند.

امیدوارم مسئولان امر در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، افراد شایسته و آشنا به مسائل چاپ و نشر کتاب را برای حضور در این هیات انتخاب کنند و امیدوارم فضا برای فعالیت صادقانه این هیئت فراهم باشد.

* رئیس هیئت مدیره اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران