اینکه عنوان شود خانه احزاب تبدیل به یک حزب اصلاح طلب تبدیل شده کمی بی انصافی است

یاسرفاتحی: هر چند برخی مسئولین فعلی این تشکل تاکید دارند که این تشکل به مثابه یک جبهه و باشگاه سیاسی نیازی به اخذ پروانه یا تمدید آن از سوی کمسیون ماده 10 احزاب ندارد ولی وزارت کشور به خاطر عدم تمدید پروانه مجمع دور اخیر یعنی پنجم و انتخابات آن را مخدوش و از اعضای آن درخواست کرده است برای رفع اشکالات قانونی اقدام کنند.

از سوی دیگر در حالی که به دلیل تغییر تعداد اعضای این تشکل صنفی در دوره های مختلف آرایش سیاسی خانه احزاب و نیز هیات رییسه آن دست خوش تحول شده است ولی در سال های اخیر احزاب اصلاح طلب اکثریت آن را تشکیل داده اند. روزنامه خبر برای بررسی وضعیت فعلی خانه احزاب با حسین کاشفی رییس خانه احزاب به گفت و گو نشست. کاشفی در این گفت و گو که هفته سوم تیر ماه در خبرآنلاین انجام شد اصرار داشت که از او فقط سئوالهایی درباره خانه احزاب مطرح شود. او که به عنوان عضو شورای مرکزی حزب مشارکت که هم اکنون پرونده آن در دادگاه است در انتخابات خانه احزاب به عنوان رئیس خانه احزاب انتخاب شده است اصرار دارد که ایین تشکل صنفی است و کارکرد سیاسی ندارد. آنچه او با استناد به نظر و تاکید چهره ای همچون حبیب الله عسگر اولادی درباره باشگاه شدن خانه احزاب بر آن پافشاری می کند. گفت و گو خبر با حسین کاشفی را در ادامه بخوانید: 

***

آقای کاشفی! یکی از موضوعاتی که این روزها درباره احزاب شنیده می شود موضوع قانون احزاب است؛ خانه احزاب برای تدوین قانون احزاب چه پیشنهاداتی به مراجع ذی صلاح داده است؟
بحث اول موضوع یارانه است. در دولت اصلاحات بودجه ای به عنوان یارانه احزاب در نظر گرفته شده بود که با روی کار آمدن دولت نهم این یارانه قطع شد که ما بر احیای مجدد یارانه احزاب اصرار داریم. بحث دیگر ارگان حزب است که به عقیده ما احزاب برای انعکاس نظرات ودیدگاه های خود ارگان داشته باشند و این از الزامات فعالیت احزاب است که بتوانند از این امکان استفاده کنند لذا در قانون جدید بر آن تاکید شود.

همانگونه که بر اساس اصل 168 قانون اساسی "رسیدگی به جرایم سیاسی و مطبوعاتی علنی است و با حضور هیات منصفه در محاکم دادگستری صورت می گیرد، نحوه انتخاب، شرایط، اختیارات هیات منصفه و تعریف جرم سیاسی را قانون بر اساس موازین اسلامی معین می کند" بنابراین باید نحوه تشکیل هیات منصفه و جرم سیاسی طبق ماده 19 قانون احزاب مشخص تابر آن اساس محاکم اقدام نمایند، چنانچه در بازنگری قانون احزاب به این مسایل مهم توجه نگردد وضعیت به نحوی خواهد بود که هزینه فعالیت حزبی و سیاسی روز به روز بالا تر رفته و عملا به مسایل و مشکلات جاری احزاب افزوده خواهد شد. زیرا برخوردی که فعلا با یک فرد مجرم و فاسد می شود به همان شیوه با افراد سیاسی بر خورد می گردد. بنابراین باید در قانون احزاب اولا جرم سیاسی تعریف شده و هنگامی که جرم سیاسی تعریف شد، نحوه رسیدگی به این جرم و نیز مجازات آن مشخص شود. ما مدعی این نیستیم که فعال سیاسی یا مطبوعاتی هر کار که دلش خواست انجام داده یا بنویسد، بلکه خواستار این هستیم ملاک جرم مشخص شود تا حرکت ها ضابطه مند و در چهارچوب باشد. همچنین باید برای رسیدگی به این نوع از جرم هیات منصفه ای که قانون تاکید دارد مشخص شود. در جریانات اخیر که شاهد بازداشت برخی فعالان سیاسی بودیم لازم بود هیات منصفه ای که قانون تاکید داشت، برای رسیدگی به اتهامات وارد عمل می شد ولی متاسفانه این کار انجام نشد.

در این زمینه خانه احزاب پیشنهادات خود را به وزارت کشور ارایه کرده است؟
خیر.این موضوع فعلا در دستور کار کمیته های کارشناسی خانه احزاب قرار دارد که در هفته های آتی نتیجه توسط کمیته حقوقی در جلسه شورای مرکزی طرح و سپس به کمیسیون های ذیربط مجلس شورای اسلامی ارایه می شود. آنچه که برای تدوین قانون احزاب مورد توجه ما در خانه احزاب بود اینکه در کنار  نظرات اعضای شورای مرکزی از نظرات اعضای شورای مرکزی دوره های گذشته و سایر احزاب نیز استفاده کنیم. بدین منظور از اعضای شورای مرکزی دوره های گذشته دعوت می کنیم تا از نقطه نظرات آنان نیز استفاده شود. برای ما مطرح نیست عضوی که نظر خود را بیان می کند وابسته به کدام جریان سیاسی کشور است. خانه احزاب متعلق به تمام احزاب کشور است. در خانه احزاب چون هیات رییسه پنج نفر است، از ابتدا این بنا را گذاشته و این تفاهم را کردیم که در هیات رییسه از هر دو جریان سیاسی حضور داشته باشند در این دوره هم با وجود اینکه اکثریت اعضای شورای مرکزی از احزاب اصلاح طلب هستند ترکیب هیات رییسه به همان شیوه عمل شد به نحوی که نایب رییس اول و خزانه دار از طیف اصول گرا هستند.ما باید به سمت همکاری و تعاون برویم. باید یاد بگیریم که با هم کار کنیم. کار کردن نیز به معنای این نیست که همه یک حرف بزنیم. ممکن است در برخی جاها نقطه نظرات متفاوت باشد    

چرا ما نمی توانیم با هم تعامل کنیم؟ خوشبختانه در خانه احزاب ما این کار را انجام دادیم. در خانه احزاب اساس تصمیم گیری ها جمع بندی نظرات کلیه اعضا است و هر عضو می تواند پیشنهادات و نقطه نظرات مورد نظر خود را بیان کند. خیلی زمان ها در گذشته و حال بوده که یک عضواصلاح طلب و اصولگرا مشترکا از یک موضع دفاع کردند. اگر سیاسیون قبول کنند که می شود با هم کار کرد و مسایل را با تعامل دنبال کنند، جامعه در مسیر پیشرفت و ترقی قدم خواهد بر داشت ولی بر عکس اگر جو متشنج و درگیر مسایل جناحی و گروهی باشد، کار پیش نرفته و حالت ایستایی به وجود می آید.

ارزیابی شما از اقدام دولت که قصد دارد قانون احزاب را تدوین کند، چیست؟ آیا با این قانون فضا برای فعالیت احزاب باز تر می شود؟
بستگی دارد. زمانی شما با این هدف که تنگناهای موجود برطرف شود این اقدام را انجام می دهید که وضعیت برای فعالیت احزاب بهتر می شود ولی زمانی شما قصد دارید فضا را محدود تر کنید که این کار به صلاح کشور نیست. ما نیز نمی دانیم چه اتفاقی خواهد افتاد. در خانه احزاب در حال بررسی موانع و مشکلات فعالیت تشکیلاتی در فضای سیاسی کشور هستیم که این موارد را در قالب پیشنهاد برای تدوین قانون احزاب منعکس کنیم.

باید با قانون جدید زمینه برای فعالیت تشکیلاتی و حزبی بهتر فراهم شود و کشور برای کار جمعی هدایت شود. تا زمانی که ما به این مسئله رو نیاوریم و زمینه این کار را فراهم نکنیم باید بدانیم که درجا خواهیم زد. بالاخره امروزه تمامی امور باید با کار کارشناسی و با خرد جمعی طی شود. اگر از خرد جمعی و تجارب سایرین استفاده نشود به این معنا است که خود را عقب نگه داریم. اگر این روش را در پیش بگیریم برای نسل های آینده چه پاسخی خواهیم داشت؟

آقای کاشفی! اخیرا خانه احزاب بیشتر به عنوان یک تشکیلات اصلاح طلب مطرح می شود تا فرا جناحی و حتی یکی از اعضای خانه احزاب در گفت و گویی که با یکی از خبرگزاری ها داشت به این مسئله اشاره داشت که دنبال تاسیس خانه احزابی برای اصولگرایان هستند. دلیل این انتقاد چیست؟
خیر! اصلا انتقادی انجام نشده است. مدعی نیستم که انتقادی نیست. گاهی اوقات مطرح می شود که ما نسبت به عملکرد خانه احزاب انتقاداتی داریم. آیا تا کنون مواردی را منعکس کرده اند؟ بنابراین اگر بگوییم انتقاداتی به خانه احزاب وارد است باید بگوییم این انتقادات چیست و کجا منعکس شده است. در حالی که ما در خانه احزاب به طور مداوم از اعضا می خواهیم تا انتقادات خود را منعکس کنند. حتی در مجمع عمومی اخیر که شواری مرکزی پنجم انتخاب شد، در حالی که اکثریت اصلاح طلبان مشخص بود، ما تاکید کردیم که هیات رییسه مجمع عمومی مشترک باشد. در این خصوص من و آقای مهندس امیری پشت تریبون حاضر شده و این مسئله را مطرح کرده و مورد تایید سایرین نیز قرار گرفت و اینکه هیات رییسه مجمع عمومی از هر دو جریان سیاسی انتخاب گردد. 

اینکه برخی مطرح می کنند که چرا اکثریت خانه احزاب با اصلاح طلبان است، باید پاسخ داد که در دوره های مختلف این وضعیت فرق می کرد. گاهی اکثریت با اصولگرایان بوده و گاهی با اصلاح طلبان. اگر نظر آقایان این باشد که انتخابات طبق روال اساسنامه انجام نشده و دارای مشکل است، باید بگویم که اصلا چنین مسئله ای مطرح نبوده و هیات رییسه متشکل از هر دو جریان سیاسی در بر صحت انتابات تاکید داشته اند. در چند مصاحبه مطرح شد که چرا یک جناح در انتخابات خانه احزاب لیست داده و فراکسیون تشکیل داده است که باید به مجلس شورای اسلامی اشاره کرد که در آن جا نیز به همین شیوه عمل می گردد. در ثانی تشکیل  فراکسیون یک عمل شناخته شده ی سیاسی است. عده ای که با هم همفکر اند در انتخابات لیست واحد می دهند. بنابراین طبق اساسنامه موجود ما هیچ مشکلی در امر برگزاری انتخابات مجمع عمومی دوره پنجم خانه احزاب نداشتیم.در همین جا اعلام می نمایم ما اماده ایم با تشکیل کار گروه مشترک پیشنهاد های لازم را جهت تعقیر اساسنامه اعلام نماییم تا در همه ی دوره ها ترکیب مشترکی از هردو جریان سیاسی در شورای مرکزی خانه احزاب حضور داشته باشند. نکته دیگر اینکه در ابتدا اعضای اصلی شورای مرکزی 15 نفر بودند. طی جلساتی که با آقایان عسگراولادی و مهندس نبوی در دوره شورای مرکزی سوم بر گزار شد، همه بر این مسئله تاکید داشتند که باید خانه احزاب به عنوان باشگاه احزاب تلقی شده و همه احزاب در آن جا حضور داشته باشند. در نهایت تصمیم بر این شد برای تحقق این امر تغییراتی در شورای مرکزی به وجود اید. پس از این  اعضا شورای مرکزی با تصویب مجمع عمومی به 21 نفر افزایش یافت تا از هر دو جریان سیاسی بتوانند در شورا حضور داشته باشند و طبق این تصمیم اساسنامه جدید تدوین شد و در دوره چهارم و پنجم طبق اساسنامه جدید عمل شد.

همچنان پیشنهاد بر این است همه دور هم بنشینیم و اندیشه کنیم که چگونه می توانیم اساسنامه را تغییر دهیم تا این نگرانی دوستان اصولگرا برطرف شود. اینکه عنوان شود خانه احزاب تبدیل به یک حزب اصلاح طلب تبدیل  شده کمی بی انصافی است.  شورای مرکزی خانه احزاب نیز بر اساس انتخابات و رای و نظر اعضای مجمع عمومی  شکل می گیرد لذا اگر این ساز و کار را قبول کردیم باید به این مسئله نیز تن دهیم و مداما بیان نشود چون اکثریت خانه احزاب از اصلاح طلبان تشکیل شده پس به یک حزب سیاسی تبدل شده است.اما اگر اصلاح طلبان خانه احزاب را به نفع مسایل و منافع گروهی و جناحی خود تعقیب کردند، این انتقاد وارد است.

بنابراین این اتهام نسبت به خانه احزاب بی انصافی است و اینکه گفته شود که خانه احزاب اصلاح طلب شده و باید یک خانه احزاب دیگر تاسیس کرد در راستای ایجاد تفرقه و تشتت است. ما این اظهارنظر را به صلاح نمی دانیم و سعی داریم سازوکاری در پیش داشته باشیم که همگی زیر یک سقف بمانیم. کسی هم که این حرف را زده مستقیما نگفته که باید یک خانه احزاب دیگر تاسیس کرد. بلکه بیان کرده اگر ضرورت پیش بیاید این کار را می کنند. ما هم می گوییم چه ضرورتی ممکن است پیش آید. در همین انتخابات دوره اخیرفهرست های متعددی توسط فراکسیون های مختلف ارایه شد ودر یک رقابت انتخاباتی اعضای شورای مرکزی دوره پنجم انتخاب گردیدند حال اگر فردی رای نیاورده دلیل نمی شود کل انتخابات را زیر سئوال ببرد و ان را مخدوش بداند این گونه رفتار ها با کار جمعی و حزبی مغایرت دارد که امید است در اینده شاهد این قبیل برخورد های غیر دموکراتیک نباشیم .بنا براین ما از هر گونه پشنهادی که در جهت پیشرفت خانه احزاب باشد استقبال می کنیم.

یکی از نکاتی که راجع به خانه احزاب مطرح می شود دغدغه ها و اشکالاتی است که در خصوص اساسنامه و آیین نامه بیان می شود. آیا مشکلی در این خصوص وجود دارد؟
خیر. خانه احزاب یک اساسانامه دارد که در مجمع عمومی سال 86 بازنگری و به تصویب رسید که بلافاصله اساسنامه مصوب به وزارت کشور منعکس گردید که طبیعتا وزارت کشور باید این اساسنامه را به کمیسیون ماده 10 احزاب ارجاع تا آن کمیسیون اعلام نظر می کرد. ولی اخیرا مطرح گردیده که این اقدام صورت نگرفته لیکن از آن جا که در آن مجمع عمومی اساسنامه جدید با حضور نماینده وزارت کشور تصویب و اعضای شورای مرکزی از 15 نفر به 21 نفر افزایش پیدا کرد، این اساسنامه ملاک در خانه احزاب شد. چندی پیش متوجه شدیم که وزارت کشور می گوید که این اساسنامه هنوز به تصویب کمیسیون ماده ده احزاب نرسیده و باید مجدد در فرمتی به وزارت کشور منعکس شود. ما هم گفتیم تمامی این مدت اساسنامه در اختیار شما بوده و می توانستید آن را به کمیسیون ماده ده احزاب بفرستید. ولی مجددا این اساسنامه را در فرمت مورد نظر وزارت کشور آورده و به حوزه معاونت سیاسی وزارت کشور ارسال شد. این از اساسنامه که مشکلی به خاطر آن وجود ندارد. آیین نامه نیز که می بایست مورد تصویب اعضای شورای مرکزی می رسید این کار انجام شد. ما حتی برای هر کدام از کمیته های مان شرح وظیفه داریم که پیش از این به تصویب شواری مرکزی قبلی رسیده است و تغییرات جزیی نیز در آن اعمال شده است. بنابراین ما نه در اساسنامه، نه در آیین نامه و نه در خصوص وظایف کمیته ها هیچ مشکلی نداریم.

در اظهارنظری که یکی از اعضای تشکل های عضو خانه احزاب بیان کرده بود راجع به مشکلات آیین نامه ای وزارت کشور با خانه احزاب موضوعاتی را طرح کرده بود. اما شما می گویید که مشکلی نیست...
به نظر من این دوست مان واژه را اشتباه به کار برده. شاید منظورش پروانه خانه احزاب بوده. خانه احزاب یک بار از وزارت کشور پروانه گرفته که دیگر تمدید نشده. البته در دوره قبل هنگامی که قصد برگزاری مجمع عمومی پنجم را داشتیم یعنی پیش از ماه مبارک رمضان سال گذشته مدیرکل سیاسی وزارت کشور با آیت الله موسوی تبریزی رییس شورای مرکزی وقت خانه احزاب تماس می گیرند و خواستار این می شوند که فرم تغییرات شورای مرکزی به وزارت کشور ارسال ومتعاقبا پس از ماه مبارک رمضان مجمع عمومی برگزار شود. با تفاهمی که بین آیت الله موسوی تبریزی رییس وقت خانه احزاب و آقای دکتر عباس زاده مشکینی مدیرکل سیاسی وزارت کشور می شود ما فرم افرادی که تغییر کرده بودند را به وزارت کشور منعکس کردیم تا پروانه تمدید شود. همچنین بعد از برگزاری مجمع عمومی پنجم فرم اعضای جدید شورای مرکزی را که به عضویت خانه احزاب رسیده بودند را به وزارت کشور ارسال کردیم.

گاهی اوقات عنوان می شود که خانه احزاب به دلیل عدم تمدید پروانه خود دارای اشکالاتی است و پاسخی که می توان داد این است که از سال 83 مدت پروانه خانه احزاب به پایان رسیده است و تنها بحث مجمع عمومی پنجم مطرح نیست. ما در این سال ها مجمع های عمومی دوم تا چهارم را نیز برگزار کردیم. اگر مشکل پروانه است باید بگوییم که ما برای تمدید پروانه اقدام کردیم. بارها مجمع عمومی و همایش های فصلی  خانه احزاب در سالن وزارت کشور برگزار و مسئولین  وزارت کشور به عنوان سخنران شرکت نموده اند و این در حالی بود که پروانه خانه احزاب تمدید نشده بود.

وزارت کشور برای تمدید پروانه خانه احزاب زمان بندی معین نکرده است؟
خیر ولی مراحل قانونی در وزارت کشور در حال طی شدن است.

با توجه به اینکه چند وقت پیش بحث انحلال خانه احزاب مطرح شده بود، آیا امکان دارد بحث انحلال خانه احزاب مجددا مطرح شود؟
ما نباید پیشاپیش پاسخی در قبال کاری که انجام نشده بدهیم. طبیعی است که اگر مساله ای از سوی وزارت کشور بیان شود ما باید پاسخ حقوقی به آن بدهیم. خانه احزاب بر اساس اساسنامه خود فعالیت می نماید و تا کنون هیچ موردی به شورای مرکزی آن منعکس نشده است که مثلا این مورد خلاف اساسنامه بوده و یا خلاف یکی از  بندهای ماده 16 قانون احزاب می باشد. همانطور که می دانید در ماده 16 قانون احزاب نوع تخلفات احزاب مطرح گردیده  و در ماده 17 ان  جرایم مطرح می شود، ابتدا تذکر کتبی است، بعد اخطار، سپس توقیف پروانه و بعد تقاضای  انحلال از دادگاه است. در حالی که تا کنون از کمیسیون ماده ده احزاب تذکری به شورای مرکزی پنجم خانه احزاب منعکس نگردیده است.

خانه احزاب هم اکنون چند عضو دارد؟
حدود 168 حزب عضو خانه احزاب هستند.

این ها تشکل صنفی اند یا احزاب سیاسی؟
شاید برای خیلی از این ها واژه حزب بکار برده نشده باشد ولی طبق اساسنامه تشکیلاتی که از کمیسیون ماده ده احزاب پروانه فعالیت داشته باشد  و تقاضای عضویت در خانه احزاب را نماید می تواند به عضویت خانه احزاب در آید و این ها می توانند تشکل دانشجویی باشند و یا فارغ التحصیلان یک دانشگاه باشند که هستند. به همین دلیل وقتی می گوییم 168 حزب از تشکل های فراگیرحضور دارند تا فارغ التحصیلان یک دانشگاه.

تقسیم بندی این احزاب چگونه است؟ چند تشکل اصلاح طلب و چند تشکل اصولگرا هستند؟
چون همه هم و غم ما در خانه احزاب این بوده که آن جا به یک کانون سیاسی تبدیل نشود. به خاطر همین مسئله ما هیچ گاه نیامده ایم اعضا را بررسی و دسته بندی کنیم و به صلاح هم نمی دانیم که وارد این مسایل شویم.

یعنی خانه احزاب دوست دارد بیشتر یک تشکل صنفی بماند؟
نه اینکه دوست دارد بلکه این طور است. اصلا اساسنامه خانه احزاب گویای این مسئله است. به عبارتی خانه احزاب یک واحد صنفی است.