بسم الله الرحمن الرحیم
اقدام جناب آقای ری‌شهری و مؤسسه دارالحدیث، در تجلیل از شخصیت شیخ کلینی - رضوان الله تعالی علیه - و کتاب شریف کافی، شایسته سپاس و قدردانی است.
کتاب کافی، در دوره‌ای هزار و صد ساله، از وفات مرحوم کلینی در 329 هجری تا روزگار ما، بیش از هزار سال است که مرجعیت علمی دارد و بین جوامع شیعه، دست به دست می‌گردد و هرگز هیچ فقیه، متکلم یا مفسر شیعه، از آن، مستغنی نبوده است. با وجود این و با وجود چاپ‌های متعددی که از این کتاب، انجام گرفته، تاکنون، حق آن ادا نشده بود و به نظر این جانب، چاپ عرضه شده به مناسبت این کنگره، به خاطر تصحیح فنی بسیار خوب، مراجعه دقیق به نسخه‌های اصلی، ذکر گسترده نسخه بدل‌ها، جداکردن اسانید از متن روایات و مزایای دیگر، اثر برجسته و ارزشمندی است که با سلیقه به کار رفته در آن، ان‌شاء‌الله یادگاری ماندگار خواهد بود.
شخصیت شیخ کلینی رحمة‌الله علیه نیز شخصیت علمی بارز و برجسته‌ای است. او در هر دو حوزه ری و بغداد، سال‌های زیادی را به علم‌آموزی و اخذ حدیث از محضر اساتید و مشایخی که شمار آنها بیش از پنجاه تن است، سپری کرد و از دیگر سو، به تربیت گروه بزرگی از طالبان علم و معارف مکتب اهل بیت علیهم السلام پرداخت که خود، گواهی بر برجستگی‌های علمی شیخ کلینی‌اند.
کلینی، تنها یک محدث نبود. بررسی کتاب کافی، از جهت چگونگی تبویب و تقدیم و تأخیر ابواب آن و عناوین انتخابی آنها (نظیر: کتاب العقل و الجهل، کتاب الحجه، کتاب التوحید و ...) نشان می‌دهد که کلینی، علاوه بر آن که محدثی بزرگ است، متکلمی چیره دست نیز هست و محتوا و روش و عناوینِ به کار گرفته شده توسط وی، ناظر به مسائل کلامی رایج در روزگار اوست. ضمناً مقدمه شیخ بر کافی، مقدمه درخشانی است که نشان می‌دهد این مرد، چه تسلطی بر عبارات و کلمات و مطالب و مفاهیم کلامی و ... داشته است.
عصر کلینی نیز روزگار حساس و دشواری است. ولادت او، در حوالی سال 260 هجری اتفاق افتاده است که سال وفات امام عسکری علیه‌السلام و آغاز غیبت صغراست و با در نظر گرفتن سال درگذشت او (یعنی 329 هجری)، درمی‌یابیم که حیات وی، کاملاً منطبق بر دوره غیبت صغراست که از پیچیده‌ترین و حساس‌ترین برهه‌ها در تاریخ تشیع است و شیخ کلینی، تقریباً بیست سال پایانی عمر خویش را، در بغداد به سرآورد که محل سکونت نواب اربعه و وکلای ناحیه مقدسه بود و این ویژگی‌ها در حیات کلینی، برای کسانی که می‌خواهند درباره حرکت علمی شیعه به تحقیق بپردازند، در خورِ توجه است. به هر حال، به نظر این جانب، تجلیل از کلینی، تجلیل از علم، تجلیل از دین و تجلیل از تشیع است. کافی نیز اثر ارزشمندی است و در مورد این کتاب شریف و مؤلف بزرگوارش، هر چه تجلیل و هر اندازه کار علمی انجام بشود، جا دارد. این‌جانب، به سهم خود، از جناب آقای ری‌شهری و بقیه دست اندرکارانی که در برگزاری این کنگره و به بار نشستن محصولات علمی آن دخیل بوده‌اند و هستند، تشکر می‌کنم و برای همگی آنان آرزوی موفقیت دارم.
نظر شما