ادبیات کودک و نوجوان ما، امروز وضع قابل دفاعی دارد. تعداد کتاب‌ها، ناشران، پدیدآورندگان، تنوع کتاب‌ها، نشریات تخصصی، شکل‌گیری نهادهای مدنی، برگزاری جشنواره‌های داخلی، کسب جوایز بین‌المللی، ترجمه به زبان‌های دیگر و... همگی کم و بیش از وضعیت قابل قبولی برخوردارند؛ اما مهم‌ترین ضعف کتاب کودک ما، فقدان هرگونه جشنواره و برنامه بین‌المللی است.
ایران در سایر عرصه‌های فرهنگی وهنری کودکان، حضور نسبی قابل قبولی در عرصه جهانی دارد. جشنواره بین‌المللی فیلم رشد با سابقه‌ای طولانی از اعتبار مناسبی برخوردار است. جشنواره بین‌المللی فیلم کودک ایران با وجود تعویق‌ها و تغییر مکان و تغییر زمان برگزاری، جشنواره‌ای شناخته‌شده در سینمای کودک جهان است. جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک، یکی دو سالی است که دارد واقعاً بین‌المللی می‌شود. جشنواره انیمیشن کانون و جشنواره قصه‌گویی کانون نیز از اعتبار و جایگاه نسبی برخوردار شده‌اند، اما در ایران هیچ جشنواره، نمایشگاه، سمینار و... بین‌المللی در حوزه کتاب کودک برپا نمی‌شود. هر چند که سابقه کتاب کودک و جایگاه جهانی کتاب کودک، بسیار و بیشتر از تئاتر و سینما و انیمیشن است.
تنها جایزه جهانی کتاب در ایران «جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران» است که بخش کودک و نوجوان ندارد. تنها نمایشگاه مستقل کتاب کودک در ایران هم، جشنواره دو سالانه کتاب کانون است، که بین‌المللی نیست. در حوزه تصویرگیری با وجود جایگاه ممتاز ایران در سطح جهان، سال‌هاست که برنامه‌ای بین‌المللی نداشته‌ایم، حدود سال 70 وزارت ارشاد یک جشنواره آسیایی و یک جشنواره جهانی برپا کرد. سال 78 هم مرکز ملی گفت‌وگوی تمدن‌ها چنین کرد و پس از آن سال‌هاست که جشنواره داخلی هم نداریم؛ چه برسد به جشنواره بین‌المللی!
اولین جشنواره تخصصی کتاب کودک در ایران سال 1383 از سوی وزارت ارشاد در کرمان برپا شد. این جشنواره در اولین سال خود تنها شامل سمیناری بین‌المللی بود و قرار بود در دومین سال شامل «جشنواره کتاب کودک جهان اسلام» باشد. این جشنواره از سوی هیأت نظارت بر کتاب کودک بنیان گذاشته شده بود و برپایی سالانه آن به تصویب شورای فرهنگ عمومی نیز رسیده بود. اما با تغییر مدیران وزارت ارشاد این جشنواره جوان‌مرگ شد و وعده‌های برپایی جشنواره داخلی آن نیز هر سال تکرار شد اما هیچ‌گاه به واقعیت نپیوست.
واقعاً مأیه تأسف است کشوری که ادعای رهبری جهان اسلام و ارائه راه‌های تازه برای جهانیان را دارد، هیچ برنامه و فعالیتی در حوزه خطیری چون کتاب کودک ندارد. این در حالی است که کشورهایی چون امارات، قطر، کویت، کره، مصر، تایوان، تایلند و... بدون هیچ سابقه و جایگاهی در کتاب کودک، در سال‌های اخیر جشنواره‌های بزرگ و پرخرجی در ادبیات کودک بنیان نهاده‌اند. نمی‌دانم مسئولان فرهنگی کشور، چه پاسخی در خصوص این اهمال و غفلت خواهند داشت.
نظر شما