گل‌عنبری: گزارش سازمان سیا ۳ پیام مهم دارد

یک کارشناس مسائل خاورمیانه آخرین اخبار پرونده قتل جمال خاشقچی روزنامه نگار معروف سعودی را بررسی کرده است.

زهره نوروزپور: به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، اخبار تازه از قتل جمال خاشقچی، روزنامه نگار سعودی حاکی از آن است که سر جسد پیدا شده و به ریاض ارسال شده است، همچنین در خبر دیگری آمده بود که مایک پنس معاون رئیس جمهوری ایالات  متحده به عربستان هشدار داده است و در کنار این اخبار پای یک زن دیگر به میان آمده است!

معاون رئیس‌جمهور آمریکا اعلام کرد قاتلان جمال خاشقچی، روزنامه‌نگار منتقد سعودی باید حساب پس بدهند. در این باره خبرگزاری فرانسه گزارش داد: در پی انتشار گزارش روزنامه واشنگتن‌پست درباره اینکه سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) به این نتیجه رسیده است محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی در پشت پرده قتل روزنامه‌نگار منتقد سعودی قرار داشته است، مایک پنس روز شنبه اعلام کرد قاتلان خاشقچی باید حساب پس بدهند. پنس در حاشیه نشست اپک در پاپوا گینه‌نو به خبرنگاران گفت: "آمریکا مصمم است تا همه آنهایی را که مسئول این قتل هستند وادار به حساب پس دادن کند.."

آمریکا که در حال تلاش برای بی‌گناه جلوه دادن محمد بن سلمان، مهره کلیدی خود در خاورمیانه از جنایت قتل خاشقچی است، سعی دارد این جنایت را به گردن عوامل خودسر بیندازد. این در حالی است که خبرگزاری ها شب گذشته اعلام کردند که روسای جمهور آمریکا و ترکیه بر سر مساله خاشقچی به توافق رسیدند. (اینجا)

اینکه سازمان سیا اعلام کرده است که محمد بن سلمان دستور قتل خاشقچی را صادر کرده، در محافل سیاسی و جامعه بین الملل واکنش‌هایی را به همراه داشته است. 

در این باره صابر گل عنبری پژوهشگر خاورمیانه و کارشناس مسائل غرب آسیا در گفتگو با خبرگزاری خبرآنلاین درباره این سوال که معنای اقدام سازمان سیا علیه عربستان چه بود، گفت: «پس از تلاش‌های گسترده تیم ترامپ برای خواباندن غائله قتل خاشقچی و خارج ساختن محمد بن سلمان از مخمصه به وجود آمده از طریق اعمال تحریم‌هایی علیه ۱۷ عربستانی و اظهارات تند جسته گریخته، سازمان اطلاعات سیا خبری به واشنگتن پست و نیویورک تایمز درز می‌دهد که آمر قتل جمال خاشقچی شخص ولی‌عهد عربستان است.»

گل عنبری در ادامه بیان داشت: «این اقدام سه پیام اساسی دارد: نخست، وجود دو قطبی آشکار در نهادهای قدرت در آمریکا در دوره ترامپ است. دوم، قطب مخالف ترامپ عملا علیه او وارد عمل شده و هدف اصلی‌اش از چنین اقداماتی هم زیر سوال بردن ترامپ و تیم نزدیک به اوست. سوم این که مخالفان ترامپ در نهادهای قدرت، همسو با جریان رسانه‌ای قدرتمند آمریکا با محوریت راس آن‌ها واشنگتن پست و نیویورک تایمز، ترکیه و قطر تصمیم دارند پرونده خاشقچی را تا برکناری محمد بن سلمان پیش ببرند.  حال باید دید کدام یک در این هماورد موفق می‌شوند.»

پای یک زن دیگر به میان آمد
یک خانم مصری مدعی است امسال در مراسمی مذهبی و سری در ایالات متحده با جمال خاشقچی ازدواج کرده؛ چند ماه پیش از آن که این روزنامه‌نگار منتقد برای دریافت مدارک لازم برای ازدواج با زن دیگری به کنسولگری عربستان در استانبول برود و کشته شود.

این خانم در مصاحبه‌ای گفت علت اینکه پیشقدم شده است تا رابطه‌اش را با خاشقچی فاش کند این است که او "زنی مسلمان" است و می‌خواهد تا تمام حق و حقوقش به رسمیت شناخته شود.

او به شرطی با واشنگتن پست مصاحبه کرد که تنها از اول نام و نام خانوادگی او استفاده شود چرا که نگران امنیت و شغلش است. این خانم با نام اختصاری "ح" (H. Atr) پیام‌ها و تصاویری که با خاشقچی رد و بدل کرده است، نشان داد. برخی از این تصاویر برای مراسم ازدواجشان است که ماه ژوئن در حومه واشنگتن برگزار شده است.

به گزارش ایسنا به نقل از واشنگتن پست، یکی از دوستان قدیمی خاشقچی هم که در مراسم به عنوان شاهد حضور داشته، اظهارات این خانم را تایید می‌کند. او هم با اشاره به نگرانی‌های امنیتی نخواست نامش فاش شود. اعضای خانواده خاشقچی درباره این ازدواج اظهارنظر نکردند. خدیجه چنگیز، نامزد ترکیه‌ای خاشقچی در تماسی تلفنی گفت که از رابطه خاشقچی با این خانم بی‌اطلاع بوده و انگیزه‌های این زن را زیر سوال برد.

خدیجه چنگیز گفت: جمال هرگز درباره این زن حرفی به من نزده بود. چرا این زن تلاش دارد تا تصویری که مردم از جمال دارند را تغییر دهد؟ او چه می‌خواهد؟ تردید ندارم که این تقلایی برای بی‌اعتبار کردن وجهه او و لطمه به شخصیت اوست.

چنانچه این خانم اثبات کند همسر قانونی خاشقچی است، می‌تواند از دیه‌ای که احتمالا دولت عربستان به خانواده خاشقچی می‌دهد، سهم ببرد. وضعیت حقوقی ازدواج این خانم با خاشقچی مشخص نیست و همچنین مشخص نیست که آیا او سند ازدواجی هم گرفته است یا خیر.

خانم ح. می‌گوید تصاویر و سایر شواهد ازدواجش را به مقام‌های سعودی و ترکیه‌ای نشان داده است. برخی از این تصاویر در چند روز گذشته به صورت آنلاین در یک حساب کاربری توئیتر برای حامیان محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان منتشر شده است.

این خانم ۵۰ ساله می‌گوید ساکن منطقه خلیج‌فارس است و در زمان سفرهای کاری خاشقچی به ایالات متحده همراه او بوده است. او می‌گوید حدود یک دهه پیش در یک نشست رسانه‌ای در خاورمیانه با خاشقچی آشنا شد اما رابطه احساسی آنها حدود یکسال پیش آغاز شد. این خانم می‌گوید خاشقچی را آخرین بار اوایل سپتامبر دیده و همان زمان هم خاشقچی نسبت به تلاش دولت سعودی برای انجام اقدامی تلافی‌جویانه ابراز نگرانی کرده است. با این حال خاشقچی فکر نمی‌کرده که جانش در خطر باشد.

خانم ح. گفت: او اصلا فکر نمی‌کرد که ترور شود. می‌دانست که آنها می‌توانند او را دزدیده و کتک بزنند اما هرگز فکر می‌کرد که تا کشتن او پیش بروند.

یک روحانی به نام انور حجاج که در مراسم ازدواج حاضر بوده، از پاسخ دادن امتناع کرد. در رسانه‌ها از او به عنوان پروفسور مطالعات و آموزش اسلامی در دانشگاه آزاد آمریکایی در ویرجینیا نام برده شده است.  

سر خاشقچی در ریاض است
در همین حال سایت خلیج آنلاین به نقل از یک منبع ترکیه‌ای اطلاعات جدیدی درباره جسد جمال خاشقچی، روزنامه‌نگار منتقد عربستانی که در اکتبر گذشته در کنسولگری عربستان سعودی در شهر استانبول به قتل رسید، افشا کرد.

به گزارش ایسنا، این مسئول ترک که خواسته نامش فاش نشود، به خلیج آنلاین گفته است: اطلاعاتی که مسئولان آنکارا به تازگی به آن دست یافته‌اند، نشان می‌دهد که سر جمال خاشقچی از استانبول به ریاض، پایتخت عربستان سعودی منتقل شده و باقی‌مانده جسد او در داخل ترکیه از بین برده شده است.

این منبع در ادامه اظهار کرد: تیم تحقیقات ترکیه به شواهد و مدارکی دست یافتند که نشان می‌دهد جسد خاشقچی از بین رفته است اما مسئولان آنکارا به اطلاعات تکمیلی از همتایان عربستانی خود نیاز دارند و اینکه رسما بگویند جسد این روزنامه‌نگار عربستانی چه سرنوشتی پیدا کرده و چگونگی از بین بردن آن مشخص شود.

منبع یاد شده افزود: اینکه سر خاشقچی پس از قتل و تکه‌تکه شدن جسدش چگونه توسط تیم ترور به عربستان سعودی به ریاض منتقل شده، هنوز مشخص نیست و روشن نیست که سر او از طریق هوایی، دریایی یا زمینی به ریاض منتقل شده است.

این منبع در ادامه گفت: ماهر المطرب، عضو گارد شخصی ولیعهد عربستان سعودی یکی از عوامل اصلی ترور خاشقچی بوده است. او پاسپورت دیپلماتیک داشته و به همین دلیل چمدان‌هایی که هنگام ترک فرودگاه بین‌المللی آتاتورک همراه خود داشته و هواپیمای شخصی‌اش به دلیل مصونیت دیپلماتیک، بازرسی نشده است.

همچنین این منبع در ادامه گفت: اطلاعاتی که ترکیه در اختیار دارد و آنها را به برخی از رهبران جهان و دستگاه‌های امنیتی بین‌المللی داده، به دلیل میزان وحشی‌گری همه را شوکه کرده است. آنکارا هنوز اطلاعات بسیاری در اختیار دارد که تا این لحظه هنوز آنها را افشا نکرده است.

این مسئول ترکیه در ادامه گفت‌وگویش با خلیج انلاین اظهار کرد: اطلاعات به دست آمده درباره انتقال سر خاشقچی به ریاض مدرک جدیدی برای محکومیت محمدبن سلمان ولیعهد عربستان سعودی است به ویژه که این اطلاعات نشان می‌دهد انتقال سر خاشقچی به ریاض و سهولت بخشیدن به اجرای این طرح با دستورات عالی مقامات عربستان سعودی و برای اثبات انجام ماموریت، انجام شده است در غیر این صورت سر نیز مانند باقی جسد مقتول در ترکیه نابود می‌شد.
 به نوشته روزنامه واشنگتن پست، افشای این ازدواج که به نظر می‌رسد جمال خاشقچی از نامزد ترکیه‌ای و حتی اعضای خانواده‌اش مخفی کرده بود، به وضعیت پیچیده خاشقچی در ماه‌های پایانی می‌افزاید.

گولن در ازای خاشقچی
در این باره رأی الیوم نوشت: واشنگتن در حال بررسی تحویل فتح‌الله گولن، مبلغ معارض ترکیه‌ای به آنکارا در ازای بستن پرونده قتل خاشقچی، روزنامه‌نگار مخالف سعودی است چراکه این امر به نفع راهبرد ترامپ برای حفظ هم‌پیمان و مهره اصلی خود در منطقه یعنی بن سلمان است.

رأی الیوم در سرمقاله امروز خود نوشت: درک ماهیت روابط ترکیه و آمریکا و تحولات آن در این روزها بسیار دشوار به نظر می‌رسد چراکه با وجود هماهنگی‌های تنگاتنگ بین دو کشور درباره مسئله قتل خاشقچی و گرایش مسئولان آمریکایی به (سمت مواضع ترکیه) طی چهار هفته گذشته در این چارچوب، جنگنده‌های ترکیه مواضع یگان‌های مدافع خلق کُرد تحت حمایت واشنگتن را در شرق فرات بمباران کردند، اما چگونه می‌توان چنین تناقضی را درک کرد؟

در ادامه این گزارش آمده است: ای کاش این مسئله همین‌قدر پیچیده بود. روز جمعه شبکه تلویزیونی ان بی سی آمریکا به ناگهان با پخش گزارش خبری همه را شگفت‌زده کرد و سوالات بسیاری به وجود آورد. در این گزارش آمده بود: "واشنگتن برای جلب رضایت رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه و در چارچوب معامله‌ای درخصوص جنایت قتل خاشقچی، امکان تحویل فتح‌الله گولن به مقامات این کشور با ساز و کار قانونی را بررسی می‌کند. گولن و جریان وی متهمان اصلی تلاش ناکام برای اجرای کودتای نظامی در ترکیه هستند".

به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، این خبر واکنش گسترده‌ای در ترکیه و دیگر کشورها به دنبال داشت زیرا یادآور آزادسازی آندرو برانسون، کشیش آمریکایی از راه‌های قانونی و به دست مقامات ترکیه بود که بر حمایت وی از گروه‌های تروریستی تاکید داشتند، در عین حال برخی خبرها نیز حاکی از بازداشت برانسون برای مبادله وی با گولن بود.

هدر نائورت، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا با تکذیب این خبر که کشورش در پی ماجرای قتل خاشقچی قصد دارد گولن را تحویل ترکیه دهد تا رضایت این کشور را جلب کند، تاکید کرد: "این دو مسئله کاملا از هم جدا هستند. وزارت دادگستری آمریکا همچنان در حال بررسی مدارکی است که ترکیه برای بازگرداندن گولن در پی تلاش ناکام جهت کودتا ارائه کرده است و این پرونده به وزارت دادگستری واگذار شده است".

اما هر جا آتش باشد دود هم هست... دونالد ترامپ پادشاه معامله‌هاست و بعید نیست به فرآیند مبادله با ترکیه دست بزند... فرآیندی که سرفصل آن تسلیم گولن در مقابل بستن پرونده خاشقچی و انصراف ترکیه از درخواست خود برای اجرای تحقیقات بین‌المللی است، چیزی که به نفع راهبرد ترامپ برای نجات هم‌پیمانش و مهره اصلی راهبرد وی در خاورمیانه یعنی محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان است.

تا به این لحظه ترکیه همچنان خواستار اجرای تحقیقات بین‌المللی بوده است و جدیدترین داستان سرایی‌های عربستان را رد کرده است. عربستان تنها ۵ نفر را مسئول قتل خاشقچی می‌داند که مهمترین آنها احمد العسیری، معاون رئیس دستگاه اطلاعاتی عربستان است. ریاض می‌گوید وی دستور اجرای این عملیات را صادر و هرگونه رابطه بن سلمان با این جنایت را تکذیب کرده است.

عادل الجبیر، وزیر امور خارجه عربستان نیز دیروز در نشست خبری خود این مطلب را تایید کرد.

روزنامه نیویورک تایمز نیز اخیرا در گزارشی به نقل از ۳ منبع مطلع از فایل صوتیِ مربوط به لحظه قتل جمال خاشقچی، جزئیات جدیدی را از این پرونده منتشر کرد. طبق گفته این منابع، مدت کوتاهی بعد از کشته شدن خاشقچی در کنسولگری عربستان در استانبول، یک عضو تیم ترور از طریق تلفن به مافوق خود در عربستان سعودی می‌گوید "به رئیست (که احتمالا محمد بن سلمان باشد) بگو، ماموریت انجام شد!"

بر اساس گزارش نیویورک‌تایمز، این فایل صوتی که جینا هاسپل، رئیس سازمان سیا نیز آن را شنیده است، از سوی مقامات اطلاعاتی به عنوان قوی‌ترین مدرک در زمینه دست داشتن محمد بن سلمان در قتل خاشقچی قلمداد می‌شود.

نیویورک تایمز در گزارش خود آورده است در حالیکه اسم محمد بن سلمان در این فایل آورده نمی‌شود، اما مقامات اطلاعاتی آمریکا می‌گویند که «رئیست» در این فایل صوتی اشاره به محمد بن سلمان است.

حاکمیت عربستان تا این لحظه کشته شدن خاشقچی را در کنسولگری این کشور در استانبول پذیرفته اما آن را به گردن عوامل خودسر انداخته است.

اما باید دید که آمریکا برای بی‌گناه نشان دادن محمد بن سلمان، مهره کلیدی این کشور در خاورمیانه، دست به چه اقداماتی می‎زند.

۵۲۳۱۰

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 825692

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
2 + 5 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 8
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • IR ۱۵:۴۸ - ۱۳۹۷/۰۸/۲۶
    5 0
    احتمالاً مهره ای جایگزین محمد بن سلمان ( حتی ماجراجو تر) پیدا می کنند و بن سلمان را کنار می گذارند.
  • IR ۱۶:۰۵ - ۱۳۹۷/۰۸/۲۶
    11 2
    خاشقچی بابا تو دیگه کی بودی هرکشوری یه زن داشته /خخخ/اونوقت خبرگزاری های ما یک سره میگفتن یه منتقد عربستان /باید میگفتند یه همسری فداکار و ایثارگر برای چندین زن
    • IR ۱۵:۰۱ - ۱۳۹۷/۰۸/۲۷
      0 0
      دیپلماسی توسعه خاشقچی بوده
    • CH ۱۱:۰۰ - ۱۳۹۷/۰۸/۲۹
      0 0
      خاشقچی با این زنبارگی آخرش هم سرش را به باد داد
  • RO ۱۷:۵۲ - ۱۳۹۷/۰۸/۲۶
    22 0
    زیر آبی رفتن از خصوصیات آن مرحوم بود
  • IR ۲۰:۲۴ - ۱۳۹۷/۰۸/۲۶
    11 1
    بنده خدا اشتهای خوبی هم در تعدد زوجات داشته.
  • IR ۲۱:۴۲ - ۱۳۹۷/۰۸/۲۶
    4 10
    این خانم صد در صد قیافه ایرانی دارد البته عکسها هم میتواند با احتمال ضعیف فتوشاپ باشد
  • IR ۱۸:۳۸ - ۱۳۹۷/۰۸/۲۹
    0 0
    این خاشقچی هرجا رفته یک مصاحبه بلند کرده