القاعده،تشکیلات بسیار پیچیده و مرموزی است که در دهه اخیر تأثیرات زیادی را در جهان اسلام داشته است، به طوری که غرب به واسطه اعمال این گروه اسلام را معادل خشونت و ترور معرفی می‌کنند.این تشکیلات از سه ضلع به وجود آمده است. ضلع اول:سلفی‌گری پاکستان که در افکار افرادی همچون ابوالاعلی مودودی،رهبر جماعت اسلامی پاکستان متجلی است. ضلع دوم:روشنفکری اخوان‌المسلمین شاخه سید قطب که در جماعت جهاد مصر به رهبری محمد عبدالسلام فرج و رساله وی یعنی الفریضه الغائبه دنبال می‌شود و شخص آقای ایمن ظواهری نفر دوم القاعده از این شاخه رادیکال به ظهور رسیده است.
ضلع سوم؛ثروت وهابیت و فتاوای دوگانه است،فتواهایی که برای موضوع واحد به صورت متعارض در دو زمان مختلف بیان می‌شود؛مثلا هنگامی که صدام حسین به کویت تجاوز کرد بن‌باز مفتی اعظم عربستان و رییس هیئت کبارالعلماء ، صدام را کافر و خونش را مباح دانست.ولی هنگامی که آمریکا،عراق را اشغال و دولت شیعی روی کار آمد و صدام را محاکمه و اعدام نمود،بن‌باز وی را مسلمان و ریختن خونش را جایز ندانست و یا به هنگام تجاوز اسراییل به حزب‌الله لبنان در جنگ 33 روزه یکی از مفتی‌های سعودی به نام شیخ عبدالله بن جبرین فتوا داد که نباید تحت رهبری و فرمان حزب‌الله قرار گرفت و حتی برای پیروزی حزب‌الله نباید دعا کرد.ولی پس از آنکه برای مقامات عالی عربستان مشخص شد که حزب‌الله شکست‌ناپذیر است و غافله افکار عمومی عرب از آن حمایت می‌کنند،برای عقب‌نماندن از این غافله از فتوای خود برگشتند.
این سری از فتواها و یا فتاوایی دیگر از جمله فتوا در مورد شیعیان در مراسم حج،اشغال افغانستان توسط آمریکا و برقراری ثبات در منطقه،احترام به پرچم در ارتش،حقوق زنان اعم از رانندگی،حق رأی و فعالیت اقتصادی آنان و ... باعث می‌گردد نوعی حالت دوگانگی و احساسی عمل نمودن در جوانان مذهبی به وجود آورده و با عنایت به پارامترهای دیگر نظیر سرخوردگی اجتماعی ،فقر و بیکاری به گروه القاعده بپیوندند.
این گروه برای تشکیل حکومت فراگیر اسلامی از واژه جهاد مقدس برای جذب دیگران ولی در واقع برای ترور و خشونت و بمب‌گذاری از این جوانان در عملیات انتحاری در اکثر کشورهای اسلامی و حتی آمریکا،اسپانیا، فرانسه و انگلیس سود می‌جویند.بنابراین این نکته حائز اهمیت است که از میان سه پایه تشکیل‌دهنده القاعده نقش فتاوای دوگانه و متعارض علمای وهابی بر رشد القاعده نسبت به دو پایه دیگر موثرتر است و نباید از این نکته غافل بود که در جوامع اسلامی هرگاه از فتوا به صورت ابزاری سیاسی و دوگانه استفاده شود،رشد چنین گروههایی می‌تواند اجتناب‌ناپذیر باشد.
نظر شما