گفت‌وگو با تئاتری‌ها منتشر می‌شود

روح‌الله جعفری پژوهشگر تئاتر، تازه‌ترین اثر تحقیقی، پژوهشی خود را در قالب کتاب «گروه هنر ملی از آغاز تا پایان (1357-1335 ش)» برای انتشار به نشر افراز سپرد.

او که هفته گذشته قرارداد این کتاب را با انتشارات افراز منعقد کرده، گفت: «این کتاب، رفرنسی دقیق و آینه تمام‌نمای شکل‌گیری و اتفاقات به وقوع پیوسته برای این گروه نمایشی است که در دهه‌های سی تا پنجاه شمسی در این ملک فعالیت‌های چشمگیری در حوزه تئاتر ملی داشته‌اند.»
 
این نویسنده و کارگردان تئاتر بیان داشت: «برای نگارش این کتاب شش سال تمام وقت صرف کردم که در این مدت هیچ گروه، نهاد، سازمان و ارگانی (چه دولتی و چه خصوصی) حاضر به کمک به اینجانب برای ثبت و ضبط بخشی از تاریخ مهم شفاهی تئاتر معاصرمان نشدند.»

جعفری در این خصوص اظهار داشت: «جای تاسف است که مدیران فرهنگی دائماً دم از حمایت از آثار پژوهشی می‌زنند ولی در عمل نه تنها هیچ کمکی نمی‌کنند، بلکه مانع از ادامه فعالیت نیز در این باب می‌شود.»

روح‌الله جعفری گفت: «بعد از کودتای 28 مرداد 1332 ش، که برخی از تماشاخانه‌ها توسط عمال حکومتی وقت به آتش کشیده شدند، فعالیت‌های تئاتری به اجبار رو به خاموشی گرایید و جای آن‌ها را فضای آتراکسیون که تواماً با رقص و آواز و حرکات آکروباتیک وار و ... بود پر کرد. در چنین اوضاعی عده‌ای جوان که دل پرشوری برای حضور در فضای نمایشی ایران داشتند، دست به کار شدند و شاهین سرکسیسان گام اول را برداشت. آنها به درستی تشخیص دادند که برای پیشبرد درام ملی باید درام‌نویس ایرانی تربیت کرد و آثار نمایشی ایرانی را به صحنه برد تا بتوان به تئاتر ملی دست یازید.»

وی ادامه داد: «پرداختن به جرقه‌های نخستینی که ما را به سوی تئاتر ملی بعد از کودتای 28 مرداد 1332 رهنمون می‌سازد آن قدر مهم و گیرا بود که مرا بر سر شوق آورد که برای بهبود شرایط وخیمی که در حال حاضر در عرصه هنرهای نمایشی دست به گریبان آن هستیم، به تحقیق و پژوهش در این حوزه بپردازم تا بلکه چراغی فراهم شود که راه را به بیراهه نرویم. بخش اعظمی از تاریخ تئاتر معاصر کشور به صورت شفاهی است که باید به صورت مکتوب درآید تا پژوهشگران، نویسندگان، دانشجویان، کارکنان فعال هنرهای نمایشی و دوستداران این هنر به مطالعه آن بپردازند تا بدانند که در گذشته در این حوزه در چه جایگاهی قرار داشته‌ایم و امروزه در چه نقطه‌ای ایستاده‌ایم.»

جعفری اذعان داشت: «با این کار بسیاری از تجربیاتی که در گذشته صورت گرفته دوباره تکرار نمی‌شود و می‌توان وقت و انرژی و سرمایه‌ای که در اختیار داریم را بهتر هزینه کنیم. در شکل گیری این کتاب با بیش از 55 نفر از فعالان نمایشی گروه هنرملی به گپ و گفت پرداخته‌ام. ماحصل گپ و گفت‌های ثبت و ضبط شده بیش از 300 ساعت است که تمامی نوارهای آن موجود است.»

او ادامه داد: «در طول شش سالی که برای این کتاب وقت صرف کردم، تنی از هنرمندان نامدار این عرصه که با آنها گپ‌ و گفت‌های مفصلی داشتم ( حسین کسبیان - اسماعیل داورفر - جمشید لایق - رضا کرم رضایی - محمد نوری - خسرو شکیبایی و ... ) از میان ما رفتند که هرگز نبودشان را در این عرصه نمی‌توانیم پر کنیم و به همین خاطر مطالبی که از ایشان در این کتاب ذکر می‌شود اسنادی ارزشمند است که باید برای پیمودن راه به آنها مراجعه کرد و نمی توان تجربیات گرانبهای این عزیزان را نادیده گرفت.»