کنکور از رونق افتاد/ آمار داوطلبان کنکور در ۶ سال گذشته

طهورا شهبازی: صف داوطلبان کنکور سراسری سال ۹۴ هم مانند ۶سال قبل از خود کاهش داشت. تعداد داوطلبان کنکور سراسری سال ۹۴ در مجموع به 880هزار و 756نفر می رسید که در مجموع 58.83درصد ثبت‌نام کنندگان زن و 41.17درصد مرد بودند. همچنین از مجموع ثبت‌نام کنندگان تعداد 181هزار و 846نفر در گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی، 498هزار و 822نفر در گروه علوم تجربی، 182هزار و 239نفر در گروه علوم انسانی، 10هزار و 868نفر در گروه هنر و 6981نفر در گروه زبان‌های خارجه ثبت نام کردند.

با توجه به اینکه در آزمون سال 93، یک میلیون و 31هزار و 381نفر ثبت‌نام کرده بودند آمار سال 94 نسبت به سال 93 تعداد 150هزار و 625نفر یعنی 14.60درصد کمتر است. این در حالی است که تلاش هایبرخی از نمایندگان مجلس در سال های گذشته برای حذف کنکور هرچند بی نتیجه ماند اما حالا کاهش انصراف های داوطلبان از کنکور سراسری، خود به خود هدف برداشتن کنکور را محقق کرده است.

با توجه به نمودار بالا هر ساله از جمعیت داوطلبان کنکور سراسری کسر شده است. بیشترین رقم مربوط به سال ۱۳۹۱ است که یک میلیون و ۲۸۶هزار و ۸۱۳داوطلب کنکور سراسری ثبت نام کرده بودند. بعد از آن و در سال ۱۳۹۰ با کاهش ۱۵۰هزار نفر داوطلبان روبه رو بوده در حالی که تعداد آنها به یک میلیون و ۱۳۲هزار و ۹۸۰نفر می رسد. تعداد داوطلبان هر ساله با فاصله تقریبا ۱۰۰هزار تایی نسبت به سال قبل از خود کاهش داشته اند تا اینکه در سال ۹۴ رکورد جدیدی زده شده و رقم داوطلبان کنکور سراسری شش رقمی می شود و به ۸۸۰هزار و ۷۵۶نفر می رسد.

حذف نامحسوس کنکور سراسری

آنچه در دولت های نهم و دهم گذشته بود، خبر از حذف کنکور می داد. به طوری که بر اساس قانون حذف کنکور که در سال 86 اعلام شد، قرار بود کنکور تا سال 90 مطلقا حذف شود. سال 92 قانون توسط مجلس شورای اسلامی اصلاح و چند تکلیف بر عهده سازمان سنجش و آموزش و پرورش گذاشته شد. پس از آن نیز شورای سنجش و پذیرش تشکیل شد که تاثیر 25 درصد قطعی سوابق تحصیلی را مصوب کرد .

علی لاریجانی رییس مجلس ابتدای مجلس نهم در مورد برگزاری کنکور سراسری گفته بود که باید کنکور حذف شود: «حذف کنکور عاملی در جهت بهبود طرح مدرک‌گاریی در کشور است. اگر مثل خیلی از کشورهای پیشرفته کنکور از آموزش عالی حذف شود، کسانی وارد دانشگاه خواهند شد که علاقه به تحصیل داشته و صرفاً به دلیل دریافت مدرک و گرفتن عنوان به دانشگاه نمی‌روند.»

اما تلاش های برخی نمایندگان مجلس بی نتیجه ماند و کنکور هیچ وقت حذف نشد. به مرور زمان اما آنچه نمود پیدا کرد حذف نامحسوس کنکور در میان داوطلبان کنکور سراسری بود. به طوری که هر سال با کاهش تعدادی از داوطلبان کنکور سراسری گویا هدف حذف کنکور بدون وضع هیچ قانونی خود به خود محقق می شود.

کیفیت گرایی جایگزین کمیت گرایی

شرکت در کنکور سراسری و کسب رتبه ای هر چند بالا در سال های گذشته آرزوی خیلی از داوطلبانی بود که پشت سد کنکور می ماندند. در حالی که امروزه با توجه به افزایش ظرفیت ها و دانشگاه های مختلف اعم از پیام نو ر، غیر انتفاعی و مجازی به ازای هر شرکت کننده یک صندلی خالی وجود دارد. اما آنچه کنکور سراسری حال حاضر را با چند سال گذشته متمایز می کند کیفیت گرا شدن داوطلبان است.داوطلبان شرکت در کنکورهای سراسری هدف خود را نه تنها کسب صندلی بلکه در دانشگاه های با کیفیت می بینند. رقابت داوطلبان کنکورهای سراسری در سال های اخیر بر سر کسب صندلی های با کیفیت در دانشگاه های مادر است.

رشد بی رویه دانشگاه پیام نور و ورشکستگی دانشگاه غیرانتفاعی

دولت های نهم و دهم جمعیت دانشجویان پیام نور را تا حدی بالا بردند که دانشگاه های غیر انتفاعی را به مرز ورشکستگی کشاندند. دانشگاه پیام نور که تا پایان برنامه چهارم توسعه باید به 450هزارنفر می رسید، جمعیت یک‌میلیون‌ و 50هزارنفری دانشجویان را به خود دیده بود. دانشجویان که به راحتی و بدون کنکور در دانشگاه های پیام نور پذیرفته می شدند عطای کنکور را به لقایش بخشیدند و بازار این دانشگاه را رونق دادند. اما چیزی نگذشت که مشخص شد رشد بی رویه این دانشگاه ها ضربه بزرگی به آموزش عالی زده و دانشگاه های غیر انتفاعی را به مرز ورشکستگی کشانده و آنها را با ۷۰درصد صندلی خالی مواجه کرده است.

احمد احمدی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی این سیاست دولت های گذشته را رقابت با دانشگاه های غیر دولتی دیگر دانست و گفت: تا آنجایی که شنیده ام رییس جمهوری قبلی یک هزار میلیارد تومان به دانشگاه پیام نور داد تا دانشگاه آزاد اسلامی را از رونق بیندازند.

او گفت: در آن سال ها خرابی هایی در کشور پدید آمد که شاید اصلاح آن خرابی ها یک قرن طول بکشد و این دولت به قدری خرابی بوجود آورد که سال ها خواهد گذشت و شاید فقط بتوان دانشگاه ها را اصلاح کرد.

این استاد دانشگاه تهران در ادامه از پژوهشگران و اساتید دانشکده علوم اجتماعی این دانشگاه خواست تا با ارائه طرح ها و پروژه های پژوهشی به بررسی این مشکلات بپردازند و گفت: این مشکلات را بررسی کنید و ببینید چه بلایی بر سر دانشگاه آزاد، دانشگاه های علمی کاربردی و دانشگاه پیام نور آوردند .

رضا فرجی دانا وزیر علوم وقت نیز در مورد دانشگاه های پیام نورو رشد بی رویه آنها گفته بود: توسعه بی‌رویه پیام نور دانشگاه‌های غیرانتفاعی را به ورشکستگی‌ای کشاند.

یک سال پیش و در دوران وزارت رضا فرجی دانا بر وزارت علوم بود که توقف صدور مجوز جدید برای موسسات غیرانتفاعی کلید خورد. توسعه بی‌رویه و نامتوازن این موسسات در دولت محمود احمدی نژاد، خالی ماندن صندلی های دانشگاه ها و همچنین افت کیفیت آموزش عالی دلایل اصلی برای توقف صدور مجوز به دانشگاه های جدید عنوان شد. فرهادی نیز که از همان ابتدای وزارت بنا را بر توسعه کیفی دانشگاه ها گذاشته بود در این مورد راه وزیر پیش از خود را ادامه داد و بهمن ماه از توقف مجوز برای راه اندازی موسسات آموزش عالی غیر انتفاعی در راستای توسعه کیفی آموزش عالی، خبر داد.

۴۷۲۳۳