-
زندگی دردناک با سرنیزه‌ای که در سینه مانده بود / استخوانی که حقیقت را فاش کرد
دانش‌های بنیادیدر ارتفاعات کوه‌های پیرنه در شمال شرق اسپانیا، باستان‌شناسان استخوان دنده انسانی را کشف کردند که نیزه‌ای در آن فرو رفته است. پیکان سنگی درون این زخم تاریخی، متعلق به بیش از ۴۰۰۰ سال پیش است و رازی ترسناک در دل خود دارد.
-
به مناسبت روز جهانی زن در ریاضیات:
زنی که طلسم فیلدز را شکست
دانش‌های بنیادیامروز هشتمین سالگرد درگذشت مریم میرزاخانی، نابغه فروتن دنیای ریاضیات است؛ زنی که نه‌فقط مرزهای علم که مرزهای جنسیت را درهم شکست. او با ذهنی جسور و جانی آرام، معادلات تازه‌ای برای فهم زندگی و جهان نوشت.
-
شیرهایی که از دست نئاندرتال‌ها جان سالم به در نبردند و تبدیل به چاقوی سوئیسی شدند!
دانش‌های بنیادیدر کشفی تازه در غار اسکلادینا در بلژیک، باستان‌شناسان به شواهدی نادر و شگفت‌انگیز از مهارت نئاندرتال‌ها در استفاده از منابع محیطی رسیدند. آن‌ها موفق به شناسایی چهار ابزار استخوانی شده‌اند که از بقایای شیر غارنشین ساخته شده‌اند؛ آن‌هم نه صرفاً برای زنده‌ماندن، بلکه با طراحی هدفمند و کارکرد چندگانه. این یافته‌ها نه‌تنها از شکار یکی از درنده‌ترین حیوانات آن دوران حکایت دارد، بلکه نشان می‌دهد نئاندرتال‌ها برخلاف تصور رایج، درک عمیقی از جنس مواد و عملکرد ابزار داشتند.
-
کشفی نادر در مصر / تصویری از اولین فرعون
دانش‌های بنیادیبررسی هنر صخره‌ای کشف‌شده با قدمت پنج هزار ساله ممکن است چهره حاکمان اولیه مصر پیش از ظهور نخستین فرعون را به تصویر کشیده باشد.
-
علم پاسخ می‌دهد: پیوند بویایی با خاطرات؛ پدیده «پروست»
واقعاً چرا عاشق بوی بنزین هستیم؟ / بوی بنزین شبیه مواد مخدر عمل می‌کند؟
دانش‌های بنیادیبوی بنزین برای بسیاری از ما یادآور خاطرات قدیمی و لحظات خاصی است که شاید حتی به آن توجه نکرده‌ایم. اما این بوی تند و آشنا، علاوه بر جذابیتی که برای حس بویایی ما دارد، حاوی ماده‌ای شیمیایی به نام «بنزن» است که می‌تواند خطرات جدی برای سلامتی به همراه داشته باشد.
-
یک نشتی گرانقیمت/ ذخایر عظیم طلا به سطح زمین آمدند
دانش‌های بنیادییک گروه زمین‌شناس با بررسی نمونه‌های سنگی از جزایر هاوایی، شواهد محکمی یافته‌اند که نشان می‌دهد مواد گران‌بهایی مانند طلا و رودیم از هسته زمین به سمت گوشته منتقل می‌شوند. این کشف، علاوه بر به چالش کشیدن دیدگاه سنتی درباره جداسازی شیمیایی هسته، چشم‌اندازی نوین درباره منابع فلزات گران‌بها و فرآیندهای پویا درونی زمین ارائه می‌کند.
-
راهکاری تازه برای تقویت یادگیری ریاضی
دانش‌های بنیادیدانشمندان در مطالعه جدیدی نشان داده‌اند که تحریک الکتریکی ضعیف شبکه‌های عصبی مغز می‌تواند باعث بهبود یادگیری ریاضی شود.
-
شهر زیرزمینی که هنگام بازسازی خانه پیدا شد
دانش‌های بنیادیتصور کنید در حال بازسازی زیرزمین خانه‌تان هستید و با ضربه‌ای به دیوار، راهی به دنیایی پنهان باز می‌شود؛ دنیایی که برای قرن‌ها از نگاه انسان‌ها دور مانده است. این دقیقاً همان ماجرایی است که در سال ۱۹۶۳ در استان نوشهیر (Nevşehir) ترکیه رخ داد.
-
گاز طبیعی مایع‌شده (LNG) چیست و چرا گران است؟
دانش‌های بنیادیبرای اینکه این گاز قابل حمل باشد، باید تا دمای منفی ۱۶۲ درجه سانتی‌گراد سرد شود تا حجمش حدود ۶۰۰ برابر کمتر شود.
-
کشف راز «نامادری شرور»
دانش‌های بنیادیبرای دهه‌ها پژوهشگران معتقد بودند که تندیس‌های شکسته «حَتشـِپسوت»، یکی از معدود فرعون‌های زن مصر باستان، حاصل نفرت و انتقام پسرخوانده او بوده است. اما اکنون یک پژوهش جدید، این روایت دیرینه را به چالش می‌کشد و تفسیری متفاوت ارائه می‌دهد.
-
۹۹.۹۹۹ درصد طلای جهان اینجا است!
دانش‌های بنیادیدانشمندان اخیراً موفق به شناسایی بزرگترین منبع طلای زمین شده‌اند؛ گنجینه‌ای که در مقایسه با آن، ذخایر طلای فورت ناکس آمریکا چیزی جز یک قطره در برابر دریا نیست. این ذخیره، بنا بر برآوردها، بیش از ۹۹.۹۹۹ درصد از کل طلای زمین را در خود جای داده؛ اما مشکل اینجاست که عملاً راهی برای دسترسی به آن وجود ندارد!
-
در این زبان عدد وجود ندارد!
دانش‌های بنیادیدر اعماق جنگل‌های بارانی آمازون، مردمی زندگی می‌کنند که زبان منحصربه‌فرد آن‌ها هرآنچه را درباره زبان و شناخت انسانی می‌دانیم، به چالش می‌کشد.
-
پاسخ به شایعه داغ فضای مجازی:
آیا حملات نظامی می‌توانند باعث زلزله شوند؟
دانش‌های بنیادیبا تشدید درگیری‌های نظامی و استفاده گسترده از سلاح‌های سنگین، از جمله موشک‌های دوربرد، بمب‌های پرقدرت و حتی حمله به تأسیسات حساس همچون نیروگاه‌های هسته‌ای، این پرسش در افکار عمومی و فضای مجازی پدید آمده است که: آیا چنین انفجارهایی می‌توانند منجر به زلزله شوند؟
-
چرا چراغ‌های خیابان‌ها در آمریکا بنفش شدند؟
دانش‌های بنیادیتصور کنید نیمه‌شب در خیابانی در حومه‌ی شهری در آمریکا قدم می‌زنید؛ به‌جای نور سفید همیشگی، با درخشش بنفش و خیال‌انگیزی روبه‌رو می‌شوید که حال و هوای فیلم‌های علمی تخیلی را تداعی می‌کند. این پدیده نه ناشی از آزمایشات نظامی پنهانی است و نه پروژه‌ای هنری!
-
مسیر پر افتخار یک فیزیکدان انقلابی
دانش‌های بنیادیمحمدمهدی طهرانچی، استاد تمام دانشگاه شهید بهشتی و رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، یکی از چهره‌های تأثیرگذار در نظام علمی کشور بود که در سال‌های اخیر با رویکردی نوین، تحولاتی اساسی در پژوهش، آموزش و سیاست‌گذاری‌های دانشگاهی رقم زد.
-
خاص‌ترین الماس جهان ۲ میلیون دلار است/ این الماس از کجا پیدا شد؟/ عکس
دانش‌های بنیادیمعجزه آبی رنگ زمین، الماسی است که نه تنها چشمان هر بیننده‌ای را خیره می‌کند، بلکه کلیدی برای رمزگشایی یکی از بزرگترین اسرار سیاره ماست. این الماس از اعماق اقیانوس‌ها سر برآورده و داستان میلیون‌ها سال تاریخ زمین را در خود جای داده است.
-
اینشتین اشتباه می‌کرد؟ / نظریه‌ای تازه برای توضیح جهان
دانش‌های بنیادیپژوهشگران با بازنویسی معادلات گرانش، نظریه‌ای ارائه کرده‌اند که شاید کلید نهایی برای یکی کردن فیزیک کوانتومی و نسبیت عام باشد.
-
یک گام بلند به سوی انرژی پاک بی‌پایان برداشته شد / رکوردشکنی تاریخی راکتور آلمانی
دانش‌های بنیادیدر مرکز خورشید، یک واکنش پرانرژی و سوزان به نام همجوشی هسته‌ای به‌طور مداوم در جریان است. اگر همین نوع واکنش را روی زمین و برای مدت کافی شبیه‌سازی کنیم، ممکن است بتوانیم به منبعی از انرژی پاک، ارزان و پایدار برای مصرف خانگی دست یابیم.
-
کفش‌های آویزان از سیم‌های برق/ چه رازی پشت این پدیده جهانی مرموز است؟
دانش‌های بنیادیکفش‌هایی که از سیم‌های برق آویزان شده‌اند و با باد تاب می‌خورند، تصویری آشنا و مرموز در ذهنمان ترسیم کرده‌اند. اما پشت این صحنه جفت کفش‌ها که در گوشه‌وکنار شهرهای دنیا دیده می‌شود، چه داستانی پنهان است؟
-
آیا ۶۰ درصد دی‌ان‌ای موز و انسان مشترک است؟
دانش‌های بنیادیاین ادعای عجیب که شباهت ژنوم ما با ژنوم موز ۶۰ درصد است، مدت‌ها است دهان به دهان می‌چرخد، اما آیا پشتوانه علمی دارد؟
-
قدیمی‌ترین اثرانگشت انسان پیدا شد / یادگاری از ۴۳ هزار سال پیش
دانش‌های بنیادیقدیمی‌ترین اثر انگشت جهان اینجا است. نقطه‌ای قرمز رنگ روی یک سنگ گرانیتی باستانی، که از بیش از ۴۳ هزار سال پیش به شکلی نمادین روی صورتکی باستانی جا خوش کرده است.
-
نوآوری در ایران، سی‌ان‌ان را غافلگیر کرد
دانش‌های بنیادیشبکه سی‌ان‌ان از جایی در نزدیکی تهران گزارش می‌دهد؛ جایی که نوآوری ایرانی در حوزه دارو و تجهیزات پزشکی، این رسانه آمریکایی را شگفت‌زده کرده است.
-
هسته زمین نشتی پیدا کرد / فوران طلا از آتشفشان
دانش‌های بنیادیزمین‌شناسان با بررسی نمونه‌های سنگی از جزایر هاوایی شواهدی قوی به‌دست آورده‌اند که نشان می‌دهد مواد گران‌بهایی چون طلا و رودیم از هسته زمین به‌سوی گوشته نشت می‌کنند.
-
هسته زمین نشتی پیدا کرده است/ ذخایر عظیم طلا به سطح زمین می‌آیند؟
دانش‌های بنیادیتیمی از زمین‌شناسان با بررسی نمونه‌های سنگی از جزایر هاوایی شواهدی قوی به‌دست آورده‌اند که نشان می‌دهد مواد گران‌بهایی چون طلا و رودیم از هسته زمین به‌سوی گوشته نشت می‌کنند. این یافته، نه‌تنها دیدگاه سنتی درباره انزوای شیمیایی هسته را زیر سوال می‌برد، بلکه می‌تواند نگاه تازه‌ای به منابع فلزات گران‌بها و پویایی درونی زمین ارائه دهد.
-
کشف عناصر کمیاب در جایی دور از انتظار / گنج عظیم در خاکستر پنهان بود!
دانش‌های بنیادیخاکستر زغال‌سنگ حاوی مقادیر ارزشمندی از عناصر کمیاب است که می‌تواند به یک منبع عظیم برای تأمین مواد معدنی کمیاب تبدیل شود.
-
معمای ساده‌ای که همه را گیج کرد / آیا می‌توانید زیر یک دقیقه حلش کنید؟
دانش‌های بنیادییک معمای ساده ریاضی این روزها در فضای مجازی حسابی خبرساز شده؛ دلیلش هم این است که جواب‌ها در نگاه اول کاملاً اشتباه به نظر می‌رسند؛ مگر اینکه الگوی پنهان آن را کشف کنید.
-
حماسه‌ای دیگر از چین/ کشتزار میان نیروگاه یا نیروگاه میان کشتزار؟
دانش‌های بنیادیدر حالی که بسیاری از نیروگاه‌های خورشیدی صرفاً با هدف تولید انرژی تأسیس می‌شوند، روستای چاهه در استان گویژو چین با اجرای یک مدل نوآورانه، از پنل‌های خورشیدی برای بهبود کشاورزی، افزایش درآمد ساکنان و ایجاد اشتغال بهره گرفته است؛ رویکردی چندمنظوره که تحول روستاهای کم‌بازده را به الگویی برای توسعه پایدار بدل کرده است.
-
پاسخ به بزرگترین دروغ قرن/ آیا امواج الکترومغناطیسی ۵G سرطان‌زا است؟
اینترنتدانشمندان اخیراً یکی از دقیق‌ترین و جامع‌ترین آزمایش‌ها درباره‌ی تأثیر امواج ۵G روی سلول‌های انسانی را انجام دادند. این آزمایش، پاسخی قاطع به باورهای رایج درباره‌ی خطرناک بودن شبکه‌های نسل پنجم مخابراتی است و به طور مستقیم ادعای آسیب‌زا بودن امواج ۵G را به چالش می‌کشد.
-
راه‌حل علمی خرد کردن پیاز بدون اشک ریختن پیدا شد
دانش‌های بنیادیاگر هنگام خردکردن پیاز اشکتان سرازیر می‌شود، فیزیک‌دانان راه‌حلی احتمالی برای آن ارائه کرده‌اند، هرچند بعید است این راهکار مورد پسند سرآشپزهای حرفه‌ای قرار گیرد.
-
گنجی تاریخی در قطب جنوب کشف شد/ عکس
دانش‌های بنیادیکشف یک کهربا در قطب جنوب آن‌هم برای اولین بار، نشان داد که قطب جنوب پیش از اینکه یخبندان باشد، محل جنگل‌های بارانی بوده است.