عرفان خسروی: برخی از مهم‌ترین خبرهای حوزه دانش در هفته گذشته عبارتند از پیدایش دوباره ویروس وحشی فلج اطفال، فهرست‌شدن زیست‌بوم‌های در خطر تخریب و تحریم اسرائیل توسط استیون هاوکینگ.
زیست‌بوم‌های در خطر فهرست می‌شوند
اجماع جهانی برای حفاظت از طبیعت (IUCN) فهرست معیارهایش را برای قرارگرفتن زیست‌بوم‌ها در فهرست قرمز به روز کرد. شرح این معیارها را می‌توانید در این مقاله در نشریه تخصصی PloS ONE مطالعه کنید. فهرست قرمز IUCN پیش از این بسیار موفق عمل کرده بود، زیرا خطر انقراض هر گونه را مشخصاً نشان می‌داد. فهرست جدید اکنون با استفاده از معیارهایی چون نرخ تخریب، فرسایش و خطر فروریزش، زیست‌بوم‌هایی که در معرض خطر شدید قرار دارند مشخص می‌کند. در این مقاله دریاچه آرال در آسیای مرکزی به عنوان مثالی از زیست‌بوم فروریخته مطرح شده است. طرح‌های انحراف مسیر رودخانه‌ها (از قبیل بندها و سدها) باعث شده تا چهارمین دریاچه عظیم جهان طی پنج دهه بیش از 90 ٪ آب خود را از دست بدهد. تصویری که می‌بینید، یک قایق ماهی‌گیری رهاشده و به گل نشسته در بستر خشکیده دریاچه آرال است. حیات وحش منطقه نیز به همین ترتیب تا حد زیادی نابود شده است. دریاچه‌های هامون و ارومیه می‌توانند مثال‌های بومی چنین رخدادی در ایران باشند.
فلج اطفال در سومالی
برای نخستین بار پس از بهار 2007/1386 یک مورد ابتلا به ویروس فلج اطفال در سومالی ثبت شده است. یک دختر 32 ماهه که در نزدیکی موگادیشو زندکی می‌کند توسط این ویروس فلج شده است. طی چهار سال اخیر در برخی مناطق سومالی هیچ ایمنی‌سازی‌ای در برابر فلج اطفال انجام نشده است. اکنون آزمایش‌های ژنتیک در دست انجامند تا منشاء ویروس مشخص شود. تنها کشورهای دیگری که ویروس فلج اطفال وحشی در آنها مشاهده شده است افغانستان، پاکستان و نیجریه هستند. در این سه کشور هرگز برنامه‌ای برای ریشه‌کن کردن فلج اطفال وجود نداشته است. بنابراین کشورهای همسایه آنها باید مراقب ویروس‌های وحشی فلج اطفال باشند.
سنگ جمهوری‌خواه‌ها بر سر راه محیط زیست
هشت سناتور جمهوری‌خواه جلسه رأی اعتماد هفته گذشته به جینا مک‌کارتی را تحریم کردند که در عمل به تعویق رأی گیر انجامید. قرار بود جینا مک‌کارتی به عنوان رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست ایالات متحده (EPA) انتخاب شود. مک‌کارتی قرار بود سرپرست اجرای تلاش‌های ایالات متحده تصویب آیین‌نامه‌هایی بر ضد گرمایش جهانی و دیگر مسائل محیط زیستی باشد. سناتورهای جمهوری‌خواه که عضو کمیسیون‌ها محیط زیست و عام‌المنفعه هستند گفته‌اند وقتی در رأی‌گیری شرکت می‌کنند که سازمان حفاظت محیط زیست به سؤالات آنها درباره آیین‌های جدید در رابطه با گرمایش جهانی پاسخ دهد.
دوباره آقای هاوکینگ!
استیفن هاوکینگ، استاد دانشگاه کمبریج انگلیس، یک نشست علمی را که در اسرائیل برگزار می‌شد، تحریم کرد. هاوکینگ هفته گذشته اعلام کرد این تصمیم برای احترام به تحریم اسرائیل و در مخالفت اشغال سرزمین فلسطین توسط رژیم اشغالگر بوده است. این تصمیم هاوکینگ باعث برانگیخته‌شدن نقدهای بسیار له و علیه تحریم اسرائیل در جهان شده است. این کار هاوکینگ به علاوه باعث خشمگین‌شدن برگزارکنندگان کنفرانس اسرائیلی و فرهنگستان علوم و علوم انسانی اورشلیم شده است.
حق و حقوق موجودات دستکاری‌شده
دادگاه عالی آمریکا هفته پیش حکم محکومیت کشاورزی را صادر کرد که دانه‌های سویای دستکاری‌شده را بدون اخذ اجازه لازم از شرکت دارای امتیاز این دانه، کاشته بود. این کشاورز متهم به نقض حقوق معنوی شده است. شرکتی که امتیاز ژن‌های دانه‌های سویا را در اختیار دارد شرکت بزرگ کشاورزی مونساتو واقع در سن‌لویس، میسوری است. ورنون بومن، کشاورز اهل ایندیانا ادعا کرده حقوق معنوی شرکت مونساتو شامل دانه‌هایی که او از یک سیلو خریداری کرده نمی‌شود. دانه‌های سویای دست‌کاری شده دارای یک ژن مقاوم در برابر سموم علف‌کش هستند. دادگاه عالی آمریکا اظهار کرده قوانین مالکیت معنوی آمریکا اجازه کشت و زرع دانه‌هایی که دارای چنین ژن‌هایی باشد نمی‌دهد.
نزدیک‌شدن به راز اعداد اول
انتشار خبری مبنی بر نزدیک‌شدن به اثبات یک فرض قدیمی در حوزه نظریه اعداد شاید مهم‌ترین خبر علمی هفته گذشته بود. این فرض که قدمتش به دوران اقلیدس بازمی‌گردد، بیان می کند که تعداد نامتناهی جفت عدد اول (دو عدد اول) وجود دارند که فاصله آنها تنها دو واحد است؛ مثل 3 و 5 یا 13 و 11 یا 17 و 19. سوال اینجاست که آیا چنین زوج اعدادی را می توان وقتی اعضای رشته اعداد طبیعی به اندازه کافی بزرگ باشند هم پیدا کرد؟ ییتانگ ژانگ، ریاضی‌دان چینی از دانشگاه نیوهمپشیر، گرچه نتوانسته همین فرض را ثابت کند، اما [آن‌طور که همکارانش می‌گویند: احتمالاً] توانسته به درستی ثابت کند تعداد نامتناهی جفت‌های اعداد اول وجود دارند که فاصله میان آنها حداکثر هفتاد میلیون است.
رخداد‌های پیش رو
سه‌شنبه تا پنج‌شنبه هفته جاری انستیتو پاستور پاریس سمپوزیوم بین‌المللی پیرامون تحقیقات انجام‌شده درباره ویروس HIV برگزار می‌کند. در این سمپوزیوم تلاش‌های 30 سال گذشته از نخستین روزهایی که گزارش رترو-ویروس مرتبط با بیماری AIDS گزارش شد، مرور خواهد شد و به افق‌های پیش روی محققان برای درمان و پیش‌گیری و ریشه‌کنی این ویروس پرداخته خواهد شد.
5353
نظر شما