تا اواسط قرن نوزدهم سقط جنین فقط تا زمانی که روح به جنین وارد نشده یعنی تا زمانی که مادر احساس نمیکند که جنین حرکت میکند، قانونی بود. مخالفین سقط جنین، مخالفت خود را با سقط جنین، با خطرات بیشماری که برای زنان داشت، توجیه میکردند. تا آغاز قرن بیستم، نهضت ضد سقط جنین موفق شد که سقط جنین را در تمام ایالتهای امریکا غیرقانونی کند اما قوانین ضد سقط جنین مانع از آن نشد که زنان از اقدام به سقط جنین در بارداریهای ناخواسته دست بردارند.
به گزارش خبرآنلاین، یکی از مورخین به نام «لسلی ریگان» در این رابطه میگوید: «در اوایل قرن بیستم، تعداد سقط ها در میان زنان علیرغم غیرقانونی بودن، بسیار زیاد بوده است. تا سالهای 1930 سقط جنین از عملی خصوصی و مربوط به ماماها یا پزشکان خاص، تبدیل به مسئلهای عمومی و مربوط به بیمارستانها درآمد. به طوری که در این امر در بازنگری در سقط جنین و قوانین مربوط به آن مؤثر واقع شد. در دهه چهل میلادی بیمارستانها، کمیتههای درمانی برای سقط جنین تشکیل دادند تا میزان سقط جنین را قاعده مند کند.»
بعدها این کمیتهها سعی کردند، سقطها را محدود کنند. این امر باعث افزایش اثرات زیانبار سقط جنین برای زنانی شد که به خدمات بهداشتی دسترسی نداشتند. در اواسط دهه 50 تا 60 بسیاری از متخصصین به ویژه پزشکان، روان شناسان و وکلا به شرایط ناگواری که از سقط جنین ناشی میشد، اشاره کردند. این افراد سعی کردند تا با اعتراضهای خویش قوانین مربوط به سقط جنین را تغییر دهند. هر گروه از این متخصصین، دلایل خاصی برای اصلاح این قوانین داشتند.
سرانجام با اعمال این فشارها به ویژه از سوی فمینیستها برای شناسایی حق زنان به جهت کنترل بر عملکردهای جنسی خویش، قانون تجویز سقط جنین در سال 1973 توسط دادگاه عالی ایالات متحده به تصویب رسید. تصویب این قانون بدان معنا بود که پزشکی مدرن، سقط جنین را به امری نسبتاً بیخطر تبدیل کرده است. از آن زمان تا به حال مطالعات زیادی صورت گرفته که اثبات میکند، این ادعا چندان درست نیست که یکی از این نمونهها کتاب «سارا دوبو» است که نویسنده در آن به شدت به سقط جنین عادی و قانونی در آمریکا و کشورهای غربی اعتراض میکند و سکوت سیاستمداران و حتی مراجع مذهبی را غیر قابل توجیه خطاب میکند.
وی با اشاره به تحقیقات دانشمندان درباره آثار و عواقب سقط جنین در سنین بالای جنین برای مادران بیشتر روی خود جنین تکیه میکند که آنها نیز انسان هستند و دردی که از این سقط تحمل میکنند را به درد مرگ تعبیر میکند که از سوی گروههای فمینیستی نادیده گرفته میشود.
سارا دوبو، مورخ و استاد دانشگاه ویلیامز انگلیس در کتابش با عنوان «نزادههای خودمان: تاریخچه جنین در آمریکای مدرن» با تمرکز روی این موضوع درباره اینکه در چه زمانی جنین تبدیل به یک انسان میشود، به تاریخچهای از بحث و جدلهای دانشمندان در خصوص سنی که کودک میتواند تمام احساسهای مادر را درک کند، میپردازد.
او معتقد است وقتی سیاستمداران (برای اولین بار در دهه 70 میلادی) حقوق مادر را در سقط جنین تصویب میکنند، در حقیقت حقوق انسانهای دیگری را نادیده میگیرند و علاوه بر این از لحاظ روانشناختی در آینده آسیبهایی برای مادر به همراه دارد. علاوه بر این بسیاری از دانشمندان در تحقیقات خود ثابت کردهاند که سقط جنین در سنینی که انسانی را به کام مرگ فرو میبرند تا میزان زیادی در ابتلای آنها به امراضی مثل سرطان تاثیر دارد ولی موضوع اصلی کتاب دونو این است که از اواخر قرن نوزدهم مسئله سقط جنین بیشتر از اینکه به صورت علمی یا مذهبی بررسی شود وارد بحث و حاشیههای سیاسی شده است و تصویب و عدم تصویب قانون سقط جنین تبدیل به یک پدیده اجتماعی شد، موضوعی که تاکنون به آن پرداخته نشده است حفظ شرایط اجتماعی برای زنان است.
تاثیر سقط جنین از نظر دانشمندان و زیستشناسان روی مادر سالها است که گفته می شود ولی چیزی که کمتر درباره آن گفته می شود جایگاه اجتماعی مادران است. شرکتهای تجاری در این سالها به راحتی حقوق مادران را نادیده گرفتهاند و هنوز قانونی برای حمایت از کودکان تصویب نشده است.
زنانی که باردار هستند حقوق کمتری نسبت به سایرین دریافت میکنند چرا که مجبور هستند برای حفظ فرزندشان در شرایط محدودی کار کنند و این مسئله به زیان صاحبان تجارت است و نکتهای که شاید در کتاب دونو جدید باشد پرداختن به مسئله اخلاقی این موضوع است که در رسانهها و کتابهای نوشته شده کمتر به آن اشاره میشود.
او تصمیمات سیاسی اتخاذ شده برای قانونی کردن سقط جنین در طول این سالها را شرم آور خطاب میکند که جنینهای سالم به راحتی سقط میشوند، جنینهای مبتلا به بیماریهای مختلف که وضعشان معلوم است. البته یکی از نقصهای موجود در کتاب تاریخ شناس انگلیسی عدم بررسی وضعیت کشورهای غربی دیگر در این حوزه است ولی به هر حال میتوان با خواندن خبرها و شنیدن شنیدهها درباره آنها قضاوت کرد.
اکونومیست/ 9دسامبر/ ترجمه: محمد حسنلو
نظر شما