طلاق؛ شرط سرپرست خانوار شدن

الناز محمدی: تا چند سال پیش زنان دستفروش، پدیده عجیب و غریب و حتی نادری در خیابان‌های شهر بودند. حالا اما زنانی که در گوشه گوشه شهر بساط‌شان را پهن کرده‌اند و نان شب‌شان را با دستفروشی در می‌آورند، به وفور دیده می‌شوند. زنانی که اکثرشان سرپرست خانوارهستند و هرروز هم آمارهای جدیدی در موردشان منتشر می‌شود. به طوری که درهمایش علمی توانمندسازی و توان‌افزایی زنان سرپرست خانوار نیز در تهران درحال برگزاری است نیز عنوان شده است که در اکثر کشورهای در حال توسعه زنان از فرصت‌های شغلی کمتری برخوردار بوده و غالباً در بخش غیررسمی بدون هیچگونه دستمزدی به کار مشغول هستند و حتی در بخش اشتغال رسمی نیز دستمزد کمتری نسبت به مردان دریافت می‌کنند و به طور خلاصه می‌توان گفت، زنان در آمارهای ملی کشورهای در حال توسعه گم شده‌اند.

میدان بهارستان، درست مقابل ساختمان هرمی شکل مجلس شورای اسلامی، یکی از مراکزی است که هر سو چشم بچرخانی، زنان دستفروش و بساط‌های محقرانه‌شان به چشم می‌خورند؛ زنانی میانسال با عینک‌های ته استکانی خاک گرفته و چادرهای سوراخ سوراخ، که رویشان را کیپ گرفته‌اند و روی زمین بساط پهن کرده‌اند. یکی لیف می‌فروشد و دیگری آدامس، یکی مجله‌های شهرداری را می‌فروشد به امید اینکه شاید کسی نداند این مجله‌ها رایگان است و دیگری همه چیز در بساط خود دارد.

نزدیک شدن به آن‌ها هیچ کاری ندارد، همینکه نزدیکشان بشوی به خیال اینکه آمده‌ای چیزی بخری، خودشان سرحرف را باز می‌کنند. آن که دقیقاً روبه‌روی سه گوش بتونی مجلس می‌نشیند سی سال است که به تهران آمده است، همه این سی سال مستأجر بوده و در تمام این مدت کار کرده است و خرج زندگی‌اش را درآورده است. سه فرزند دارد، شوهرش هم زنده است، اما کار نمی‌کند: «شوهرم هیچ بیماری ندارد، نه معتاد است نه حتی سیگاری، ولی کار نمی‌کند، می‌گوید دوست ندارم کار بکنم، ما هم چون خانه نداریم سربار دخترم و شوهرش هستیم. دامادم احترام‌مان را نگه می‌دارد ولی گاهی اوقات هم به دخترم غر می‌زند.» نکته جالبی که این زنان بهارستان‌نشین را از دیگر دستفروشان جدا می‌کند این است که این زنان دقیقاً روبه روی مجلس می‌نشینند و کار می‌کنند، وقتی هم بپرسیم آیا تا به حال فکر کرده‌اید که نمایندگان مجلس می‌توانند کمک‌تان کنند؟ جوابشان تلخ است: «من تا به حال به مجلس برای کمک‌خواهی نرفته‌ام ولی به هر جا که مراجعه می‌کنم تا از نظر مالی کمکم کنند، می‌گویند باید طلاق بگیری تا به عنوان زن سرپرست خانوار کمکت کنیم.»