کارل ارنست، استاد ممتاز و رییس بخش مطالعات دینی در دانشگاه کارولینای شمالی امریکا، در کتاب خود، "اقتدا به محمد: بازاندیشی اسلام در جهان معاصر" که ترجمه آن به‌تازگی به زبان فارسی منتشر شده، کوشیده است تا پرده‌های سوءظن و اطلاعات نادرستی را که در غرب نسبت به اسلام وجود دارد، به کنار بزند تا درک مستقلی از درون‌مایه‌های کلیدی و پیشینه‌های تاریخی مؤثر بر مسلمانان به دست آید.
کتاب "اقتدا به محمد: بازاندیشی اسلام در جهان معاصر" در سال 2003 توسط کارل ارنست نگاشته شده است و مؤلف آن، در مقدمه یادآور شده که بحث های جدید درباره اسلام در آمریکا و اروپا، عمدتاً از طریق ژورنالیسم جنجالی و حمله ایدئولوژیک مدنظر قرار می‌گیرند.
در نتیجه کارل ارنست، استاد ممتاز و رییس بخش مطالعات دینی در دانشگاه کارولینای شمالی آمریکا در این کتاب خود کوشیده است تا پرده‌های سوءظن و اطلاعات نادرست را به کناری زده و ابزاری را در اختیار خوانندگان کتاب خود قرار دهد که به کمک آن بتوانند درک مستقلی از درون‌مایه‌های کلیدی و پیشینه‌های تاریخی مؤثر بر مسلمانان و غیر آنها در سراسر جهان امروز به دست آورند.
ارنست که مدیر مرکز کارولینا در مطالعات تمدنهای خاورمیانه و اسلامی نیز هست، نگاهی عرفانی به اسلام دارد و مطالعه این کتاب وی می‌تواند تصویری را به مسلمانان نشان دهد که "دیگران" از اسلام دارند. به عنوان مثال تصویری که در آن گروه های علمی مطالعات ادیان از جمله اسلام، در مؤسسات علمی و دانشگاه های غرب عمدتاً از منظر مذهب پروتستان به تحقیق و مطالعه در ادیان دیگر می‌پردازند و از این جهت بنا بر ماهیت اندیشه دینی حاکم بر این مذهب وقتی به اسلام به عنوان دین می‌نگرند نکته‌های بسیاری را در آن نادیده می‌گیرند.
یا این موضوع که تاکنون بعضی مستشرقان، تصویری توأم با غرض و برآمده از منافع استعماری از اسلام را معرفی کرده‌اند و از سوی دیگر اسلام در غرب عموماً از منظر قومی و نژادی مورد توجه قرار داشته است، از دیگر نکاتی هستند که در این کتاب با اتکا به شواهد و مدارک مستند شرح و تحلیل شده‌اند.
ارنست در فصل اول این کتاب، ماهیت پیشداوری اسلام‌ستیزانه را به تفصیل بررسی کرده است و با اتخاذ رویکردی تاریخی کوشیده است عوامل سیاسی، اقتصادی و اجتماعی نهفته در پس پدیده‌هایی را که گاهی منحصراً دینی به حساب می‌آیند، نشان دهد.
از نظر وی گذشته می‌تواند ابزار مهمی برای رها ساختن انسان از بیداد جو فکری کنونی باشد چرا که نزدیک شدن به دین از منظر تاریخی، می‌تواند نشان دهد که در پس وحدت و یکپارچگی ظاهراً بدون شکاف در مفاهیم دینی، تا چه اندازه اختلاف‌نظر و چشم‌اندازهای متفاوت وجود دارد.
فصل دوم درباره نگرش به اسلام از منظر دین سخن می‌گوید و نسبت اسلام و مفهوم مدرن دین را مورد بررسی قرار می‌دهد. ارنست در این فصل به بحث درباره تاریخ اصطلاح دین و چگونگی تغییر و تحول آن از اوایل دوره مسیحیت تا اوایل دوره استعمار می‌پردازد.
وی در ادامه منابع مقدس اسلام را که شامل سیره پیامبر(ص) و قرآن می‌شود، مورد بررسی قرار داده و در فصل بعد، به بحث درباره اخلاق و زندگی در جهان می‌پردازد. این فصل پس از نشان دادن نقش عمده اخلاقیات فلسفی یونان در اندیشه اسلامی، تحولات موجود در تفکر اخلاقی در عصر استیلای استعمار اروپا را بررسی کرده و سپس مسایل عمده و مرتبط با اخلاق دینی، از جمله مفهوم حکومت اسلامی، اندیشه اسلامی لیبرال، مسایل جنسیتی، مسئله رعایت حجاب و رابطه میان اسلام و علم را طرح می‌کند.
فصل پنجم با عنوان "معنویت در عمل" با بذل توجه خاص به نقش مشایخ صوفیه و پیشوایان شیعه به عنوان متفکران و راهنمایان معنوی، به بررسی معنویت و عرفان در تصوف و تشیع می‌پردازد. این فصل هم‌چنین راجع به ماهیت هنر اسلامی از جمله هنر مقدس، هنر سکولاری که واجد مضامین دینی است، هنر اسلامی برای غیرمسلمانان و اهمیت صور خیالی فرهنگهای مسلمان در نقاشیهای شرق‌گرایانه اروپا به بحث و بررسی می‌پردازد.
ارنست در نهایت در آخرین فصل، اصلیترین مسئله مسلمانان را بررسی می‌کند و آن این است که چگونه می‌توان تصویری جدید از اسلام در قرن بیست‌ویکم ارائه کرد. روش اصلی ارنست در این کتاب توصیفی و تفسیری است و وی می‌کوشد تا مفاهیم کلیدی و نکات لازم را برای درک مباحثات معاصر راجع به اسلام در اختیار خواننده قرار دهد.
/منبع : مهر
/62
نظر شما