به یاد دارم هنگامی که بر زمین بام، یعنی کناره‌های گنبد، گام می‌نهادم، تو گویی بر روی تپه‌ای شنی، قدم گزارده‌ای! زیرا که خاک و شن و اجزای دربرگیرنده این جایگاه و بارگاه مقدس همه از هم جدا شده و به پایین به حرکت درمی‌آمد آن چنان که وحشت سرتاپای وجودم را فرا گرفته بود و بیم از آن داشتم که این مکان، تحمًل وزن مرا نداشته و ساختمان وگنبد و جز اینها، فروریزد!؟ لحظاتی را در این مکان مقدس درنگ نموده و پس از بازدید از پیرامون گنبد مطهر وبه ویژه بافت‌های ساختمانی نگهدارنده آن و نیز گام نهادن به لایه درونی گنبد که اصطلاحا بدان عرقچین گنبد گفته و سقف حرم مطهر از درون حرم را تشکیل می‌دهد و گوش فرا دادن به توضیحاتی که کارشناسان می‌دادند، سرانجام این مکان مقدس را ترک نمودم.
از این پس بود که نقشه کار و ترمیم این سازه هزار ساله را تیم مهندسین و کارشناسان سازه ایرانی، در برابر دو تیم دیگر، یعنی عراقی و ژاپنی، مورد تایید علمی ناظران و حَکَمان قرار گرفته و عهده‌دار انجام این کار بزرگ و تاریخی گردیدند. کار کاهش قطر ستون‌های پیرامون ضریح مطهر حسینی آغاز گردید که با پایان گرفتن این اقدام بزرگ و افزوده شدن حدود هشتاد متر مربع به فضای پیرامون ضریح مطهر، هم زمان ترمیم سازه‌ها وساختمان‌های کهن نگهدارنده گنبد از پایین تا بالا نیز آغاز گردید که این حرکت و ترمیم سازه بیش از هزار سال یعنی از دوران عضد الدوله دیلمی تا کنون، به گفته کارشناسان و آگاهان در این راستا، نخستین بار چنین ترمیمی بدون تخریب ساختمان و به بیانی دیگر، سانت سانت از این ساختمان برداشته شده و به دوخت بتنی تبدیل گردید.
در هنگامه کار بود که متوجه شدیم، باقی ماندن این گنبد و بارگاه، خود معجزه‌ای حسینی و نیز از سوی پروردگار بوده است! سازه گنبد مطهر حرم سیدالشهدا (ع) روی قوس‌ها قرار دارد، در حالی که سایر گنبد حرم‌های بقاع متبرکه، روی ستون‌ها قرار دارند که این امر مهم‌ترین تفاوت این گنبد با سایر گنبدهاست. بدین ترتیب بار گنبد ابتدا بر روی قوس‌ها بوده و سپس به ستون‌ها ، تکیه داشت. قوس‌ها در دیوارها و سقف‌ها آجری قرار دارد که این اقدام با استفاده از الوار و چوب در دوران قدیم انجام شده، به طوری که اساتید کهن، این الوار و چوب‌ها را بر روی یکدیگر قرار داده و قوس ایجاد می‌کردند. ۱۸ چوب الوار در ابعاد ۵۰ در ۵۰ روی هم چیده شده که این کار توانسته، قوسی را ایجاد کند. تمامی الوار و چوب‌های زیر گنبد مطهر، توسط موریانه خورده شده به طوری که در ابتدای آغاز به کار پروژه ترفیع گنبد، متوجه شدیم که سوراخ‌هایی به عمق ۳ متر در این قوس‌ها ایجاد و مجموعه گنبد با احتساب پشت‌بام حرم مطهر که وزنش ۱۲۰۰ تن است تاکنون به شکل معجزه‌آسایی فرونریخته است! که این یعنی معجزه خداوندی.
مصالح به کار گرفته شده در پیرامون ضریح از ایام قدیم،گچ بوده است اما رطوبت موجود در فضا و حجم زیاد زائر منجر به نمناک شدن گچ‌ها و از بین رفتن کیفیت آن شده بود. از سوی دیگر بالا آمدن سطح آب در نیم قرن اخیر در کربلا، به طوری که در حدود یک متر و نیم از عمق اطراف حرم و رواق‌ها و صحن مطهر، آب جریان پیدا کرده است که این خود می‌تواند مشکلاتی اساسی برای سازه‌های حرم مطهر و گنبد، پیش آورد.
این فشرده ای از شرایط موجود در بارگاه حسینی بود که به عرض رسید. در سایر اعتاب مقدسه هم کم و بیش مشکلات فراوانی از این قبیل وجود دارد که گفتنی است هم اکنون یکی از مناره‌های حرم امامین کاظمین علیهماالسلام تا حدود ۲۳ درجه به راست متمایل گردیده است که خود معضلی را در این راستا به وجود آورده و با توجه به کهن بودن این مناره از نظر تاریخی، سعی براین است که از تخریب آن پیشگیری نمایند.
عزیزان! شما ملاحظه کنید که اغلب بارگاه‌های کنونی، از دوران صفویه باقی مانده است و در دوره‌های بعدی، تغییرات و تزئینات اندکی در آن‌ها صورت پذیرفته است.
صحن و سرای امیرالمومنین ع در نجف که ساخته ۱۰۳۸ هجری به شمار می‌آید، در دوران شاه عباس صفوی آغاز گردیده و به دست شاه صفی به پایان رسید که مساحت این ساختمان، تنها حدود دوازده هزار متر مربع است.
برادری که مقاله تحت عنوان «شهوت توسعه» نگاشته‌ای! و شما برادرانی که ناآگاهانه! این مطلب گژاندیشانه را در فضای مجازی منتشر ساخته‌اید! آیا لحظه‌ای تأمل نموده و به دنبال حقیقت این توسعه‌ها و ترمیم‌ها اندیشیده‌اید؟ آیا فکر کرده‌اید که در این دوران، و ایجاد امکانات حرکت زائران ایرانی و غیرایرانی از سرتاسر جهان به اعتاب مقدسه که تعداد آنان تنها در دو هفته اربعین، از پانزده ملیون نفر تجاوز کرده، و دیگر مواسم زیارتی، همچون عرفه، و زیارت نیمه رجب، و دهه عاشورا، و عید نوروز و جز اینها، که ملیون‌ها زائر به سوی این بقاع متبرکه سرازیر می‌گردد، مسئولین و دست‌اندرکاران نباید ، در اندیشه حضور ملیونی این زائران در حرم‌ها و رواق ها و جز اینها باشند؟
این نوشته و اندیشه‌ها و گفتارهای شما، نشان از دوری شما از این بقع متبرکه است! شما اگر در اربعین، توفیق حضور در راهپیمایی را داشته باشید! شما اگر در روز عرفه، توفیق حضور در کربلا را داشته و نیم متر مکان در بین‌الحرمین را بیابید! شما اگر در شب اول محرم، با حضور در کربلا، برای برافراشتن پرچم عزای حسینی بر روی گنبدهای حرمین، مکانی در یک کیلومتری این دو بقعه متبرک یافت کنید! شما اگر در دیگر مواسم زیارتی همچون نیمه رجب، و نیمه شعبان و ماه رمضان و ۲۸ صفر، توفیق حضور در این سرزمین مقدس را داشته باشید! هیچ‌گاه چنین کژاندیشانه، دست به قلم نمی‌بردید! آری، این نشان از دوری شما از این فضاهای بهشت‌گونه است!
گنبد مطهر امیرالمومنین ع در سال ۱۱۵۵ هجری، یعنی در حدود سه قرن پیش از سوی نادرشاه افشار ، مزین به خشت‌های طلا شده است. پس از این دوران کهن، و عبور از گرما و سرما و هوا و بادهای شنی که اصطلاحا به «عجًه» شهرت دارد، و حمله به بارگاه در دوران صدام مشهور به انتفاضه شعبانیه، مورد اصابت قرار گرفتن گنبد به خمپاره و کندن کتیبه‌های تاریخی پیرامون آن که به قرآن و اشعار ترکی، فارسی و عربی مزین گردیده است، از سوی بعثیان، با شعار شیعه‌زدایی و فارسی‌زدایی! و وجود هزاران درز وسوراخ بر روی خشت‌های گنبد امیرالمومنین ع، از نظر شما! نیاز به ترمیم و بازسازی نداشته و باید رها می‌گردید؟ که روز به روز فرسوده‌تر شده و سرانجام از میان برود!؟ به نظر شما باید منتظر فرو ریختن گنبد مطهر حسینی می بودیم! و در آن هنگام بدون تردید، با مقاله شما و امثال شما در فضای مجازی روبرو می‌گردیدیم که نظام جمهوری اسلامی ایران و سردمداران عراقی را مورد هجمه و توبیخ و بی‌توجهی قرار می‌دادید که کجا بودید؟ چرا در خواب بودید که صدها زائر حسینی «خدای ناکرده» با فروریختن گنبد و جز اینها، به شهادت برسند!؟
البته خیر! من خیلی خوش‌بینانه به این مطلب پرداخته‌ام! زیرا که شما و شماها، در نوشته‌پراکنی‌های خود! بدون تردید، زائران حسینی و علوی و کاظمی و عسکری و رضوی و جز اینها را مورد حمله قرار داده و می‌دادید که چرا با وجود نیازمندان و تهیدستان و... شما، هزینه سفر کرده و پولتان را در جیب عرب‌ها!؟ عربستانی‌ها!؟ و جز اینها ریخته‌اید!؟ ملت و عاشقان اهل بیت ع، چهره شما فریبکاران و کژاندیشان و وابستگان فرهنگی را شناخته‌اند! شما رو به سوی پاتایا! وسواحل آنتالیا! و ترقًه‌بازی ملیاردی در چهارشنبه‌سوری گذارید و در اندیشه و نگران توسعه اعتاب مقدسه نباشید! شما «شهوت توسعه»! خود را با بهره از کلمه نخست آن، تنها در مکان‌هایی که اشاره نمودم، به کار گیرید زیرا که به قول مشهور «اهل مکه أدری بشعابها» یعنی اهل مکه، به دره‌ها و پستی و بلندی‌های آ ، از همه آگاه‌ترند!
بدون تردید این افتخاری است که در طول تاریخ و از قرن چهارم هجری، در ساخت و بازسازی و ترمیم و آذین اعتاب مقدسه، ایرانیان، بالاترین سهم را در این راستا از آن خویش داشته و دارند که توفیقی است و نشان از عشق مردم این پهنه از کره خاکی به آل‌الله داشته و دارد و به هیچ‌وجه خاموش شدنی نیست.
در پایان به گفته ماندگار حضرت عبد المطًلب ع، در پاسخ به ابرهه، بسنده کرده و می‌گویم: «وللبیت ربٌ، یحمیه» یعنی خانه، دارای خدایی است که خود از آن پشتیبانی می‌کند!
والسلام من إتًبع الهدی
نظر شما