۸ میراث فرهنگی جهانی در خاورمیانه که باید آن‌ها را دید

ترودوس، قبرس | کلیساهای نقاشی شده

کلیساهای نقاشی‌ شده‌ی (Painted Churches) منطقه‌ی ترودوس (Troodos) قبرس که در میان بزرگ‌ترین کوه‌های قبرس آرمیده‌اند و تعداد آن‌ها به ده کلیسا می‌رسد و همگی در فهرست رسمی یونسکو به ثبت رسیده‎اند، گنجینه‌هایی با ارزش زیبایی‌شناسانه‌ی بسیار زیادی هستند که در قرن یازدهم ساخته و نقاشی شدند.

این شاهکارهای معماری که بخاطر طراحی داخلی رنگارنگ و تصاویر کف و سقف‌شان به شهرت رسیده‌اند، متعلق به دوران امپراطوری بیزانس (Byzantine Empire) هستند. دکوراسیون غنی این کلیساها، بازتاب‌دهنده‌ی تأثیرات هنری است که قبرس در طی سالیان بسیار شاهد آن بوده‌ است. این مکان‌ها، از کلیساهای کوچک گرفته تا صومعه‌هایی نظیر کلیسای سن جان لمپادیست، (Saint John Lampadistis) همگی آثار هنری و بناهای بی‌نظیری هستند.

شبه جزیره‌ی سینا، مصر | صومعه‌ی سن کاترین

صومعه‌ی باستانی سن کاترین (Saint Catherine’s Monastery) که در قرن ششم تأسیس شد، یکی از قدیمی‌ترین صومعه‌های مسیحی است. این سازه‌ی سحرآمیز در پای کوه هورب (Horeb) – که با نام "کوه خدا" هم از آن یاد می‌شود – بیش از ۱۷ قرن است که پابرجا مانده است و امروزه هنوز برای کاربرد اصلی‌اش مورد استفاده قرار می‌گیرد. صومعه‌ی سن کاترین که پُر از نقاشی‌ها، کتاب‌ها و دست‌نوشته‌های بسیار زیبا و ارزشمندی است، مکانی مقدس است که در سرتاسر جهان مورد تحسین قرار گرفته است.

ابوظبی، امارات متحده‌ی عربی | واحه‌ی العین

در این مکان شاهد مناظری از کویر، واحه و کوه‌ها خواهید بود. در واحه‌ی العین (Al Ain Oasis) چاه‌های آب، ساختمان‌ها، مقبره‌ها و قصرها و برج‌هایی را خواهید دید که متعلق به دوره‌ی نوسنگی (Neolithic period) هستند. واحه‌ی العین مجهز به سیستم آبرسانی فَلاج (falaj) است که ۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح مورد استفاده قرار می‌گرفت و امروزه هنوز هم کاربرد دارد. بقایای ۳۰۰۰ جریبی واحه‌ی العین دریچه‌ای جذاب است که از طریق آن می‌توان با فرهنگ بادیه‌نشینان این منطقه آشنا شد.

روستای وادی رُم، اردن | وادی رُم

این وادی، صحرایی شگفت انگیز است که فاصله‌ی چندانی با شهر باستانی پترا (Petra) ندارد. وادی رُم (Wadi Rum) با چشم‌اندازهای جذابش در صحرای جنوب اردن قرار دارد. تاریخ خرابه‌های این مکان به ۱۲،۰۰۰ سال پیش برمی‌گردد. وادی رُم، که با نام "دره‌ی ماه" (the valley of the moon) هم شناخته می‌شود، سرشار از زیبایی‌های طبیعی‌ مانند آثار لغزش زمین، دره‌های تنگ و تخته‌سنگ‌های بزرگ است. بیش از ۲۰،۰۰۰ سنگ‌نوشته و کتیبه‌ در این مکان وجود دارد که بر روی شن‌های قرمز آجری خیره کننده قرار گرفته‌اند. گردشگران می‌توانند شب را در وادی رُم سپری کنند و از زیبایی‌های نفس‌گیر این مکان زیبا و جادویی لذت ببرند.

صور، لبنان | خرابه‌های صور

علت شهرت شهر فنیقی صور (Tyre) که در سواحل جنوبی لبنان قرار دارد، بخاطر تاریخچه‌ی غنی و کشف رنگ بنفش در آن است. در صور که تاریخ‌اش به ۲۷۵۰ سال پیش از میلاد برمی‌گردد، خرابه‌های بسیاری وجود دارد که در طی دوره‎‌ی امپراطوری روم کشف شدند. اسکندر در سال ۳۳۲ پیش از میلاد این شهر را فتح کرد، که اکنون از این واقعه با نام "محاصره‌ی صور" یاد می‌شود. شکوه تاریخی این شهر در سازه‌های باستانی، پیاده‌روهای موزاییک شده و کلیساهای ویران شده منعکس شده است.

بهلاء، عمان | قلعه‌ی بهلاء

این قلعه که در پای کوهستان جبل الأخضر (Jebel Akhdar) در صحرای عمان قرار گرفته است، اثری هنری‌ست که باید از آن دیدن کرد. قلعه‌ی بهلاء که از سنگ‌هایی به رنگ ماسه و آجرهای گلی ساخته شده است، کاملاً با مناظر پشت سرش درهم می‌آمیزد. این مجموعه‌ی متمایز بین قرون دوازده تا پانزدهم به دست خاندان بنی نبهان (Banu Nebhan) ساخته شد. اگر از پنجره‌ی این قلعه به بیرون نگاه کنید، واحه‌ای محسورکننده را خواهید دید که با کوه‌ها و درختان خرما محاصره شده است.

العلا، عربستان سعودی | مکان تاریخی الحجر

بیش از صدها مقبره‌ی مهم، آثار هنری سنگی، بُرج‌ها، چاه‌های آب و نقاشی‌های غاری از قرن اول میلادی در الحجر (Al-Hijr)، اولین میراث جهانی به ثبت رسیده در عربستان سعودی، وجود دارد. این مکان تاریخی برای تمدن نبطی‌ها (Nabataean) از اهمیت زیادی برخوردار بود. نشانه‌ی تأثیرپذیری از مصری‌ها و فنیقی‌ها، در معماری تزئینی حکاکی شده روی سنگ‌های ماسه‌ای این مکان آشکار است.

روستای القلعه، بحرین | قلعه البحرین – بندر باستانی و پایتخت دلمون

قلعه البحرین (Qal’at al-Bahrain) در امتداد شبه جزیره‌ی عربستان، مکان تاریخی عجیبی است که یک تپه‌ی مصنوعی، بُرج دریایی و نخلستان و یک کانال دریایی در آن وجود دارد. تاریخ این محل، به همراه تاریخچه‌ی غنی تمدن دیلمون (Dilmun) – یکی از قدیمی‌ترین جوامع در تاریخ جهان، به ۲۳۰۰ سال پیش از میلاد برمی‌گردد. دیلمون اسرارآمیزترین فرهنگ را در میانِ تمدن‌های پیشرفته‌ی عصر برنز داشته‌ است. حتی اسرارآمیزتر از آنچه که در مصرشکوفا شد. یک قلعه‌ی عظیم و باشکوه پرتقالی (Portuguese Fort) در بالای تپه‌ قرار دارد - اسم این مکان از روی آن گرفته شده - و تاریخ ساخت خانه‌های آنجا به قرن شانزدهم برمی‌گردد.

همانطور که می‌دانید، در خاورمیانه و در کشور خودمان، مکان‌ها و آثار بسیاری هستند که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده‌اند. آیا در اروپا و آمریکا هم شاهد چنین بناهایی هستیم؟ به نظرتان چرا این بناها در خاورمیانه، نسبت به سایر نقاط دنیا، مهجورتر هستند؟

منبع: لست سکند

۲۱۲۱