سیدابراهیم علیزاده: اجلاس سالانه سازمان بین‌المللی کار امسال در حالی در نیمه دوم خردادماه برگزار شد که نه تنها دولت بعد از انصراف از ریاست این اجلاس در این مورد و حتی موضوعات مطرح شده در این اجلاس تاکنون خبری منتشر نکرده است و وزیر کار و معاونان وی نیز سخنی در این زمنیه نگفته‌اند، بلکه نماینده‌های کارگری و کارفرمایی اعزام شده نیز هنوز با هیچ رسانه‌ای گفت‌وگویی که در آن به بیان جزئیات این اجلاس پرداخته باشند، نداشته‌اند.
در این شرایط ولی‌الله صالحی، یکی از پنج نماینده کارگران ایران در اجلاس امسال سازمان بین‌المللی کار (ILO) بود که به عنوان اولین نفر از هیأت اعزامی ایران به ژنو با یک رسانه به گفت‌وگو پرداخت.
یکی از موضوعاتی که نمایندگان ایران به خصوص نماینده‌های کارگری قبل از اعزام به اجلاس سازمان بین‌المللی کار وعده پیگیری آن را داده بودند بحث کارشایسته بود. آخرین اطلاعات از این سند در کشورمان نیز این است که هرچند طبق ماده 101 برنامه چهارم توسعه تا پایان سال اول این برنامه (سال 84) باید لایحه این سند تقدیم دولت می‌شد اما در اوایل سال85 رئیس مؤسسه کار اعلام کرده بود که هنوز این لایحه آماده نشده است. دراین مورد چه اخبار جدیدی دارید و چه اقداماتی در این زمینه در ژنو انجام دادید؟
موضوع کار شایسته که ما به آن عمل صالح می‌گویم، چیزی نیست که بگوییم منفک از مسائل کار است. کار شایسته در درون روابط کار دیده می‌شود و به یک بستر نیاز دارد، یعنی ابتدا باید یک بستر‌سازی شود تا ما به آن نقطه برسیم.
موضوع دیگری که قبل از اعزام به ژنو از جمله خود شما مطرح کرده بودید، بحث راه‌اندازی مرکزی از ILO در ایران بود. در این زمینه چه کردید؟
ILO سازمانی است که در حال حاضر کشوری وجود ندارد که عضو آن نباشد و هرکشوری نسبت به توانمندی‌های خود به این سازمان کمک می‌کنند، هرچند هزینه‌های سنگین این سازمان را کشورهای توسعه‌یافته و اروپایی می‌دهند.
آنهایی که سهم بیشتری می‌دهند به نوعی حق وتو نیز دارند؟
بله، این طور است. البته حق وتو که نه، ولی مثلاً وقتی هیأت رئیسه نشسته ناگهان یک نفر بالا می‌رود و بقیه برای او دست می‌زنند و بعد هم که می‌گوییم او کیست؟ می‌گویند او برای ریاست انتخاب شده است. با وجود این، سازمان ILO دارای منابع خوبی است که در این مورد کمیته‌ای نیز به نام کمیته مالی فعالیت می‌کند و هرساله نیز تشکیل می‌شود و گزارش می‌دهد که منابع و مصارف ILO چقدر بوده است و حق عضویت‌هایی که داده شده چگونه مصرف شده‌اند. اصولاً این کمیته برای همین است. با این اوصاف ما به‌عنوان کشوری که حق عضویت در ILO می‌دهیم درخواست راه‌اندازی شعبه‌ای از ILO در ایران را داشتیم و امسال هم این درخواست را مجدد مطرح و در این مورد صحبت‌هایی هم کردیم.
راه‌اندازی چنین مرکزی چه مزایایی دارد؟
راه‌اندازی این شعبه دارای خیلی مزایا می‌تواند باشد، ما می‌توانیم توسط آن با ILO بیشتر ارتباط برقرارکنیم و هرچند که متأسفانه سازمان جهانی کار نیز مانند سازمان‌های جهانی دیگر که کار سیاسی می‌کنند تحت کنترل یکسری کشورهایی هستند اما بیشتر دنبال این هستیم که از مزیت‌های ILO بهره‌مند شویم. از این جهت است که خواستار این کار شدیم.
در گذشته چنین مرکزی در ایران وجود داشت؟
من شنیدم در گذشته وجود داشته البته چیزی ندیدم. می‌گفتند در سال‌های قبل از انقلاب بوده اما من ندیدم و در این مورد خبری ندارم. ولی به هر حال در خیلی از کشورها سازمان بین‌المللی کار شعبه‌ای دارد.
این شعبه ILO به کشورها چه خدماتی ارائه می‌کند؟
مثلاً موضوعاتی که قرار است در سال بعد در اجلاس ILO مطرح شود را می‌تواند عنوان کند یا اینکه جلسه و نشست‌هایی برگزار کند که قبل از اعزام، نماینده‌ها آماده شوند، چون اگر نماینده‌ها قبل از اعزام آماده باشند، نظرات بهتری می‌توانند در اجلاس بدهند و یا اینکه این مرکز به عنوان یک منبعی مثل کتابخانه است که اگر نگوییم کار اجرایی انجام نخواهد داد اما حداقل یک منبع است. آن وقت این منبع مثلاً در زمان تهیه آیین نامه‌ای برای یک تشکل می‌تواند کمک مؤثری کند. آموزش و مطلع کردن نماینده‌ها از موضوعات مطرح در اجلاس سالانه ILO دو مورد از خدمات این‌چنین مرکزی می‌تواند باشد. علاوه بر این، آنها می‌توانند مطلع شوند که در زمینه روابط کار در کشور ما چه می‌گذرد و خبرهای حاشیه‌ای که مغرضانه و یا دانسته و ندانسته به آنها می‌رسد دیگر از حاشیه جمع می‌شوند. البته این پیشنهاد ایران به ILO سال‌های قبل هم مطرح بود.
پس امسال این موضوع را جدی‌تر مطرح کردید؟
بله، امسال جدی‌تر مطرح شد.
استقبال آنها از این موضوع چگونه بود؟ چه واکنشی از خود نشان دادند؟
آنها قول می‌دهند و امسال هم قول دادند که سعی می‌کنیم که این موضوع راه‌اندازی مرکزی از ILO را لحاظ و پیگیری کنیم.
هم‌اکنون که این‌چنین مرکزی در کشورما وجود ندارد، آیا خدماتی از این سازمان دریافت می‌کنیم؟
خدمات در همین حدی که شما می‌بینید است. مثلاً ما پایان هر سال و قبل از برگزاری اجلاس اصلی ILO هیأت‌هایی را به ژنو اعزام می‌کنیم تا برنامه‌هایی که در اجلاس مطرح خواهند شد را داشته باشیم. یا اینکه چندین کتابخانه رایگان در زمان برگزاری اجلاس، در اختیار نماینده‌ها قرار می‌دهند و نماینده‌ها می‌توانند کتاب‌ها را بار کنند و با خود به کشورشان بیاورند.
در برنامه‌های ILO، اعزام هیأتی به ایران نیز وجود دارد؟
معمولاً اینها می‌آیند.
تاریخ خاصی اعلام شده است؟
نه، تاریخ خاصی که اعلام نشده ولی معمولاً اینها به همه کشورها سفر می‌کنند.
برای بررسی اجرای مقاوله نامه‌ها؟
برای بررسی اینکه سندهایی که کشورها ارائه دادند مستند است یا نه، به کشورهایی که در کیس یا در کمیته استانداردها قرار می‌گیرند، معمولاً هیأت‌هایی اعزام می‌شوند.
به عنوان آخرین سؤال، شما به عنوان نماینده کارگران ایران در این اجلاس حاضر شده بودید، این سفر شما چه دستاوردی برای کارگران کشورمان داشته است؟
من این را عرض کنم که چه دولتی‌ها و چه کارفرماها در شکل‌گیری تشکل‌ها باید اهتمام داشته باشند، چرا که من این را دیدم که کشورهایی که دارای تشکل‌های کارگری قوی‌تری بودند، مشکلات کارگری آنها کمتر بود، بیکاری آنها کمتر بود، چرا؟ چون وقتی کارگرها خود دارای تشکل می‌شوند می‌توانند خودشان موضوعاتی را پوشش دهند.
یکی از موضوعاتی هم که خودم در ILO مطرح کردم این بود که در بحران جهانی، کارگران هم سهیم شوند.
نظر شما