جهان عرب همزمان انقلاب تونس را با اشتیاق و نگرانی نظاره‌گر شده است. اگرچه دیدگاه‌های عمومی جهان عرب این اتفاقات را با همدلی و گاهی با تمایل به پیروی از آنها می‌نگرند،‌ اما قدرت‌های حاکم بر کشورهای عرب در این زمینه موضعی محافظه‌کارانه اتخاذ کرده‌اند.

به گزارش ایسنا، روزنامه‌ی فیگارو در تحلیلی درباره وقایع اخیر در جهان عرب نوشته است:

«حکومت‌های عربی از رباط گرفته تا بغداد‌، با مشاهده اتفاقات مصر،‌ سکوت اختیار کرده و یا در ارتباط با عکس العمل‌هایشان‌، بسیار محتاطانه عمل می‌کنند؛ احتیاطی که به وضوح نشان از ترس آنها از شورش‌های مردمی در کشورهایشان حکایت دارد.

از جمله نشانه‌های این واقعیت‌، عکس العمل اتحادیه عرب است که مقامات تونسی و نیروهای مردمی و مخالف را دعوت به اتحاد برای پشتیبانی از دستاوردهای مردم تونس کرده است.

در مصر که اکنون دیگر موتور انقلاب مردم با سرعت هرچه تمامتر به پیش می‌رود، (رژیم) حسنی مبارک‌ که 30 سال بی‌وقفه بر پرجمعیت‌ترین کشور عربی حکومت کرده است‌، (در مورد تحولات تونس و پیش از انقلاب مصر) تنها از زبان وزیر امور خارجه خود به گفتن این جمله اکتفا کرد که "به درایت برادران تونسی‌اش اعتماد دارد."

در مراکش و الجزایر نیز سکوت مقامات‌، سکوتی کَر کننده است.

به موازات این اتفاقات‌، میلیون‌ها تن از اعراب توانستند همزمان از طریق کانال‌های ماهواره‌ای و شبکه‌های اجتماعی در اینترنت مثل فیس بوک و توییتر به طور مستقیم در جریان اتفاقات و رویدادهای انقلاب تونس قرار بگیرند.

یانیس کوسیم‌، سینماگر الجزایری، با اشاره به اعتراضاتی که در الجزایر و از جمله شهر محل تولدش "سطیف" علیه افزایش قیمت‌ها رخ داده در صفحه فیس بوک خود نوشته است: عطر یاسمن حالا به سطیف رسیده است.

به اعتقاد وی، فشار بر مردم عرب، گرسنه نگه داشتن آنان و جلوگیری از فعالیت آزادانه آنها، جز انقلاب نتیجه دیگری به همراه نخواهد داشت.

با نگاهی به اعتراضات مردم مصر و دیگر وقایع رخ داده در کشورهای عربی طی روزهای اخیر، آیا می‌بایست انتظار تسری این اتفاقات را به دیگر کشورهای عرب نیز داشته باشیم؟

از الجزیره تا صنعا‌، با مشاهده جنبش مردمی جدید در قاهره‌، بسیارند مردمی که در این ناحیه از دنیا کم کم به انقلاب‌های مردمی روی می‌آورند و کم نیستند کشورهای عربی که از مشکلات تونس که به انقلاب یاسمن منجر شد‌ رنج می‌برند؛ مشکلاتی چون دیکتاتوری، بیکاری‌، فساد‌ و سرکوب.

از دید ناظران‌، کشورهایی که می‌توانند بیشتر از بقیه کشورها تحت تاثیر انقلاب تونس قرار بگیرند، کشورهای همسایه و نزدیک آن هستند یعنی مصر‌، مراکش، الجزایر، سوریه و اردن. نشانه‌های سرایت تدریجی انقلاب یاسمن یه این کشورها را در اتفاقات اخیر به وضوح می‌توان مشاهده کرد.

در الجزایر‌، یکشنبه گذشته یک جوان الجزایری به تقلید از فرد تونسی که با آتش زدن خود باعث به وجود آمدن انقلاب تونس شد، در مقابل یک ساختمان دولتی خود را آتش زد.

در اردن با بالا گرفتن اعتراضات به افزایش تورم‌، چندین تحصن در مقابل سفارت تونس در این کشور رخ داد که تحصن کنندگان در آن خواهان تکثیر انقلاب یاسمن شده بودند.

در یمن‌، هزاران دانشجو در صنعا، پایتخت این کشور، تظاهرات کردند تا از مردم جهان عرب بخواهند علیه حاکمان دیکتاتور و غرب زده‌شان طغیان کنند.

در خارطوم‌، پایتخت سودان نیز ‌ گروه‌های مخالف تخمین زده‌اند که کشورشان آماده یک انقلاب مردمی است.

با این میزان بالای سرایت‌، اما هنوز این رایحه آزادی خواهی که در تونس و دیگر کشورها مثل مصر پراکنده شده است، نامطمئن به نظر می‌رسد.

نخست آنکه با وجود سرکوب طی سالیان طولانی، آزادی خواهان عرب انسجام کاملی پیدا نکرده‌اند و از سازماندهی خوبی برخوردار نیستند. از طرف دیگر، هر کدام از این کشورها با وجود اشتراکات فراوان ویژگی‌های خاص خود را دارند.

همانطور که حکومت مصر بر خلاف تونس فهمیده است که باید سوپاپهای اطمینانی ایجاد کند تا انفجار انقلاب را کمی به تعویق بیندازد، الجزایری‌ها نیز با توجه به اتفاقات ناخوشایندی که در سال‌های دهه 80 تجربه کردند‌، ترجیح می‌دهند با توجه به اتفاقات تاریخ معاصرشان‌، احتیاط بیشتری به خرج دهند.

یانیس کوسیم در این باره می‌گوید:‌ انقلاب‌های یاسمن کشور ما (الجزایر) در اواخر دهه 80 بود که پدر و مادر من در آن شرکت کردند. نمی‌دانم چرا آن انقلاب‌ها نتیجه مناسبی نداشت. من آن زمان بسیار جوان بودم، اما امیدوارم که تونسی‌ها تجارب انقلاب‌های ما را به کار گیرند تا جلوی شکست انقلاب خود را بگیرند.

با وجود این و بر خلاف تصورات، هنوز اطمینانی وجود ندارد که اتفاقات تونس و مصر رهبران کشورهای عرب را مجبور به باز کردن نظام سیاسی و دادن آزادی‌های بیشتر به مردم کند؛ حتی برای بعضی از کشورهای عرب آزادی مردم برابر است با سقوط آنها. دیکتاتورهای عرب همگی تجربه شوروی سابق را سرلوحه کار خویش قرار داده‌اند. اگر آنها آزادی به مردم بدهند این خطر را پذیرفته‌اند که تجربه "تجدید ساختار" را که در زمان گورباچف انجام شد اما در نسخه عربی آن، پذیرا شوند.»16146

کد خبر 126821

برچسب‌ها

خدمات گردشگری

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
0 + 0 =

آخرین اخبار

پربیننده‌ترین