با توجه به غیرمنتظره بودن این حادثه برای دولت آمریکا، با اطمینان می توان گفت که بزرگترین شوک سیاسی به ترامپ طی دو سال و اندی تصدیش در آمریکا بود. وی که تصور راهبری و پیشبرد هر گونه سیاستی را علیه ایران داشت، تصور نمی کرد در صحنه عمل با یک چنین مقاومتی از سوی ایران مواجه شود. تاکنون ترامپ در راهبرد ش نسبت به ایران با نوعی ازبن بست روبرو شده است. بیش از یک سال از خروج آمریکا از توافق برجام می گذرد و ترامپ که بارها اعلام داشته بود که ایران به زودی پای میز مذاکره با آمریکا خواهد نشست و شروط دوازده گانه آمریکا را پذیرا خواهد شد؛ در عمل نه تنها تحقق این رویا را نمی بیند بلکه تا کنون موفقیت قابل ملاحظه ای در سیاست هایش نداشته است .
مطابق گزارش های رسمی و دقیق پهیاد آمریکا وارد حریم ها آب های سرزمینی ایران شده و مطابق منشور سازمان ملل و حقوق بین الملل هر کشوری که نقض حاکمیت ملی کشور دیگری را بکند، اصل مقابله و دفع تهدید موجه و قانونی است . ایران با در نظر داشتن حق حاکمیت ملی و دفاع از حقوق سرزمینی اش، پهپاد آمریکایی را هدف قرار داد. این اتفاق موجی از گمانه زنی ها را در خصوص اقدام تلافی جویانه امریکا و تشدید تنش ها در آمریکا ایجاد کرد. اما از آنجا که ایران اقدامی خلاف حقوق و عرف بین الملل انجام نداده بود، ترامپ با وجود سر و صدای اولیه، از موضع تندش عقب نشست. هم اکنون هم ترامپ سیاست پر ابهام و سردرگمی را در قبال ایران پیش می برد.
از یک سو کماکان بر فشار حداکثری و تحریم تاکید دارد و از سوی دیگر درخواست مذاکره و بازگشت به گفت و گو با ایران را می دهد. برایان هوک مسئول میز ایران در وزارت خارجه آمریکا با راه انداختن تور خاورمیانه ای و سفر به عربستان ، امارات، بحرین و دست آخر عمان به نوعی دنبال راه انداختن فضایی جدید برای مذاکره با ایران است. آمریکایی ها باید به این مسئله توجه داشته باشند که ایران و ایرانی منطق اش عقلانیت، و احترام متقابل است. زبان زور پذیری جایی در مرام و سیره ایرانی ندارد. چهل سال تجربه مواجهه آمریکا با ایران باید این مسئله را برای واشنگتن روشن نماید که هر وقت از در تعامل و منطق و احترام با ایران آمده اند، استقبال نسبی سوی ایران صورت گرفته است . البته باید گفت که شوربختانه نگاه حاکم بر آمریکا نسبت به ایران طی چهار دهه اخیر، بر مبنای تخاصم و دشمنی بوده و همین نگاه باعث پیدایش شرایط موجود شده است.
مسئله مهم دیگر این است که در همین حادثه اخیر، پدافند هوایی ایران با اینکه ظرفیت و توانایی ضربه زدن به هواپیمای سرنشین دار را داشته اما بنا به مسائل انسان دوستانه و جهت نشان دادن حسن نیت و رویه صلح طلبانه اش از شلیک به این هواپیما اجتناب کرده است . اینجاست که ضرورت دیپلماسی و احترام با ایران از سوی دولتمردان آمریکایی بجای هیاهو و غوغا سالاری ملموس می شود . راهبرد اصلی ایران در برابر آمریکا مقاومت است و این مقاومت تا جایی که آمریکایی ها از موضع خصمانه و مداخله جویانه شان دست بردارند، تداوم خواهد داشت. از نگاه ایران، ترامپ از توافقی بین المللی خارج شده که برای جامعه جهانی صلح و امنیت را پدید آورده بود و دنیا در حال انتفاع از مزیت های اقتصادی و تجاری این توافق بود. ترامپ یکجانبه و بدون پشتوانه منطقی از برجام خارج شد و امروز اگر واقعا دنبال مذاکره و تنش زدایی است، بی قید و شرط باید به برجام برگردد و مذاکرات در همان چارچوب برجام برقرار و تنش ها حل شود.
* نماینده ایلام در مجلس شورای اسلامی
۲۷۲۱۲
نظر شما