نباید احیای دریاچه ارومیه را در مقابل کشاورزی قرار دهیم

مسعود تجریشی در جلسه بررسی مشکلات موجود در بخش تولید و فرآوری گیاهان دارویی حوضه آبریز دریاچه ارومیه، با بیان این‌که کشور ما جزو معدود کشورهایی است که توسعه‌ را بر مبنای استفاده از منابع طبیعی پیش می‌برد، گفت: اکثر کشورهای جهان توسعه‌ی خود را بر مبنای توسعه‌ی دانش و اقتصاد برنامه ریزی کرده‌اند، ولی متاسفانه پایه گذاری توسعه و اقتصاد کشور ما براساس چیزهایی بوده که در ادبیات سایر کشورها منسوخ شده است. 

تجریشی با بیان این‌که طبق گزارش فائو، 90 درصد درآمد کشاورزان در آذربایجان شرقی و غربی صرفاً از طریق کشاورزی کسب می‌شود، گفت: میزان درآمد کشاورزان آذربایجان شرقی و غربی علی رغم توسعه کشت آبی از میانگین درآمد کشاورزان کشور کم‌تر است. 

وی افزود: طی دو سال گذشته به طور جد برای حل مشکلات از طریق مشارکت مردمی ورود پیدا کردیم، کشاورزان حلقه‌ی بسیار مهمی بین کسانی که در تولید و اشتغال سهم دارند، هستند. 

معاون سازمان حفاظت محیط زیست با بیان این‌که ما در کنار حفظ دریاچه ارومیه خواستار توسعه‌ی کشاورزی با تولید پایدار هستیم، گفت: برای تحقق این امر همه باید مسئولیت اجتماعی خود را به خوبی شناخته و عمل کنند و معتقدم این توسعه می‌تواند در تبریز اتفاق بیافتد. 

وی بیان کرد: سال 92 و 93 حدود 40 سانتی متر از آب دریاچه را از دست دادیم، بعد از آن طی سه سال نیز باید تراز آب دریاچه را به تثبیت می‌رساندیم در غیر اینصورت دریاچه را به طور کامل از دست می‌دادیم. 

معاون سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: اگر ستاد احیای دریاچه ارومیه تشکیل نمی‌شد اکنون دریاچه به طور کامل از دست رفته بود، با اقدامات انجام شده از سوی ستاد احیا، آب دریاچه  تثبیت شد و در سال 96 و 95 با مدیریت صحیح 200 میلی متر آب ناشی از بارش‌ها، از افت سطح آب دریاچه جلوگیری شد. 

 وی با بیان این‌که بعد از تثبیت آب دریاچه، وارد فاز دوم احیای دریاچه شده‌ایم، گفت: مقرر شد در مرحله‌ی دوم به سمت احیا پیش برویم و برنامه‌ای را برای سال 1402 در نظر گرفته بودیم که با توجه به عدم تامین منابع مالی توسط دولت، تحقق این برنامه تا سال 1406 طول خواهد کشید. 

 تجریشی با بیان این‌که بعد از گذشت دو سال حدود 55 درصد برنامه‌های ستاد احیای دریاچه تحقق یافته است، افزود: سال 97 و 98، 20 درصد بارش‌ها نسبت به سال‌های گذشته در حوضه‌ی آبریز افزایش یافت و حدود 105 سانتی متر به تراز آب دریاچه اضافه شد، انجام اقداماتی مانند لایروبی‌ها باعث جاری شدن رودخانه‌ها به سمت دریاچه ارومیه شده است.  

وی با اشاره به اهمیت زنجیره‌ی ارزش در کشاورزی، گفت: ستاد احیای دریاچه زنجیره‌ی ارزش ایجاد می‌کند تا بتوانیم بالاترین ارزش اقتصادی را از فعالیت کشاورزی کسب کنیم،  اگر به تولید گیاهان دارویی تمرکز کنیم، قطعا آب کمی در این زمینه مصرف خواهد شد. 

معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به قابلیت منطقه و آذربایجان شرقی در کشت گیاهان دارویی، افزود: آذربایجان شرقی و غربی در تولید گونه‌های گیاهان دارویی ظرفیت بسیار خوبی دارند، از لحاظ اقتصادی نیز فروش گیاهان دارویی به کشورهای خارجی سود بالایی به همراه دارد. 

وی ادامه داد: زنجیره‌ی ارزش گیاهان با نیاز آبی کم را باید فعال کنیم، نزدیک به 40 هزار هکتار باغات قدیمی در آذربایجان غربی و شرقی وجود دارد که عمر آن‌ها به اتمام رسیده، البته برنامه‌ریزی لازم برای شناسایی این باغات نیز انجام شده است. 

وی خاطرنشان کرد: جمع ارزش وزنی گیاهان دارویی که در سال 97 از کشور صادر شده، بیش از 420 هزار تن بوده است که ارزشی بالغ بر بیش از 560 میلیون دلار به همراه داشت، این مبلغ حدود 110 میلیون دلار بیشتر از ارزش صادراتی سال 96 بود. 

 وی ادامه داد: پیش بینی می‌شود ارزش صادراتی گیاهان دارویی و فرآورده‌های وابسته به آن در سال 98، به بیش از 600 میلیون دلار برسد. 

 معاون سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به طرح جامع توسعه کشت گیاهان دارویی در سطح حوضه آبریز دریاچه ارومیه، گفت: انجام مطالعات جامع زنجیره ارزش گیاهان دارویی در سطح حوضه آبریز دریاچه ارومیه شامل کاشت، داشت و برداشت، ایجاد 22 پایلوت گیاهان دارویی در سطح حوضه آبریز دریاچه ارومیه، معرفی حوضه آبریز دریاچه ارومیه به عنوان قطب تولید پنج گیاه دارویی و غیره از جمله از اقدامات انجام شده در این طرح بوده است.

۴۶