مذاکره انجام می شود برای آنکه دو طرف به نقاط مشترک دست یابند. برخی تلاش دارند در غرب این تصویر را ارائه دهند که ایران با ادامه مذاکرات سعی در وقت کشی دارد اما این وقت کشی نیست. تلاش ها همه با این هدف دنبال می شود که مذاکرات به نتیجه برسد و نقاط اشتراک ایجاد شده و توسعه یابند.
ایران در استانبول صراحتا شروط خود را اعلام کرد؛ تهران خواستار به رسمیت شناخته شدن حق مسلم غنی سازی خود بر اساس ان پی تی است و در عین حال خواهان لغو کلیه تحریم های بین المللی علیه کشور است. این دو شرط غیر قابل انکار است و ناممکن و غیر معقول نیست.
طرف مقابل بدنبال توقف غنی سازی اورانیوم در ایران است که امکان پذیر نیست چراکه ایران پیشتر دو سال و نیم تعلیق غنی سازی را پذیرفت اما اتفاقی رخ نداد. هیچ کشوری اکنون نمی تواند استراتژی توقف غنی سازی در ایران را پیگیری کند، این راه بی بازگشت است.
اما آیا این یک بن بست مذاکراتی است؟ به نظر می رسد که همچنان راهی هایی وجود دارد. غرب می تواند غنی سازی ایران را به رسمیت شناخته و در عین حال از هرگونه عدم انحراف ایران از ان پی تی نیز اطمینان حاصل کند. در این زمینه طرح های متعددی مطرح شده است.
اما برای پیش بینی اقدامات مذاکره کنندگان استانبول پس از اتمام این مذاکرات دو فرض مطرح است؛ اول آنکه طرف های غربی به سوی تشدید تحریم ها پیش رفته و تبلیغات وسیع تری را برای شکل دادن به فضای بدبینی علیه ایران دنبال کنند. دوم اینکه هر دو طرف به سوی کشف راه حلی های جدیدتر پیش روند، راه حل هایی که به طرفین احساس رضایت بدهد و منافع آنها را تامین کند.
این راه حل ها منوط به خواسته های صرف ایران یا غرب نیست بلکه قاعدتا باید راه حل های مرضی الطرفینی مد نظر قرار گیرد. به این ترتیب مسیر مذاکرات مسدود نیست گرچه عده ای در غرب تلاش دارند جو بدبینی و بی اعتمادی را با افزایش تحریم ها علیه ایران دنبال کنند که باید دید کدام یک از دو جریان پیروز میدان خواهند بود.
اکنون هر دو طرف درصدد مشورت کردن با پایتخت های خود هستند و راه چاره را می جویند. در عین حال نباید فراموش کرد که گروه 1+5 چندان هم یکدست نیست و تفاوت آراء میان اعضا وجود دارد.
مدیر پیشین شبکه تلویزیونی العالم
نظر شما