از عمدهترین آثار این تحولات از میان برداشته شدن محدودیتهای زمانی و مکانی برای انتقال اطلاعات است. اکنون، دیگر فاصله و مرزهای جغرافیایی در عرصه رسانه مفهومی ندارد و تقریبا انواع ارتباطات و تولیدات رسانهای در دسترس همگان قرار دارد به طوری که میتوان هرگونه اطلاعات و خبر را از رسانه مطلوب خویش گزینش کرد. هزینههای ارتباطی کاهش یافته و آموزش و پرورش از راه دور جای خود را در سامانههای آموزشی و مدارس و دانشگاهها باز کرده است.
اینها تنها بخش اندکی از تاثیرات حاصل از انقلاب در عرصه فناوری ارتباطات است که آثار اقتصادی، سیاسی،فرهنگی و اجتماعی بی بدیلی را به همراه آورده است. این تحولات در کنار تاثیرات تعیین کننده و مثبتی که به ارمغان آورده اند، تبعاتی منفی نیز بر جای میگذارند که از جمله مهمترین آنها تاثیرات سوء اخلاقی، تهدید حریمهای خصوصی زندگی افراد، فرو ریختن مرزهای فرهنگی و ایجاد تضادهای ارزشی در باورها و علایق مردم است.
التبه در تمامی تحولات صنعتی و تکنولوژیک در سده اخیر این دو فرایند مثبت و منفی همراه بوده و مواجهه خردمندانه با این تحولات گسترده نیازمند درایتی است که از دستاوردهای مثبت آن بیشترین بهره گرفته شود و آثار منفی آن نیز به کمترین سطح کاهش یابد.
بی تردید تقابل با فناوریها و ممانعت از فراگیری آنها میسر نیست و این دستاوردهای نوین راه خود را کماکان به زندگی عموم مردم باز میکنند.
تجربه نشان داده است دیدگاهی که از تهدیدات فناوریهای ارتباطی نگران است و برای حذف این تهدیدات به جلوگیری از ورود یا توسعه آنها میاندیشد هیچگاه به نتیجه دلخواه دست نیافته و این روش نه تنها به کنجکاوی و تحریص جامعه دامن میزند بلکه با ورود فناوری یا شکسته شدن موانع، در برابر همه آفات و تهدیدات بی دفاع میماند.
شیوه برخورد با ویدیو را بسیاری از ما به خاطر داریم که هیچ ثمری نداشت. پدیده نوین دیگر، اینترنت است که امروز در کشورمان بهره فراوانی از آن میبریم. انبوهی از کتب و مقالات پژوهشی در حوزههای دین، فرهنگ، سیاست و ... در دسترس علاقمندان قرار دارد؛ اطلاعات فراوانی از این شبکه منتشر و دریافت میشود و در حوزههای اجتماعی و اقتصادی و بانکی و پولی نیز بهره ما از اینترنت اندک نیست.
در حوزه ماهواره و شبکههای تلویزیونی، اما وضعیت این چنین نیست و به جز ممانعت، اقدامی جدی در راه کاهش تهدیدات و بهره گیری از امکانات این فناوری صورت نگرفته است و زمانی که نتیجه چنین روشی و آنچه امروز در جامعه روی داده را مرور میکنیم بعید است جز نگرانی و تاسف احساس دیگری عایدمان شود.
قانون مربوط به منع استفاده از ماهواره عملا محدودیتی در مسیر استفاده از آن ایجاد نکرد و اقدامات مقطعی نظیر جمع آوری آنتنها و یا اقدامات فنی و فیزیکی هم کارساز نبوده است. در حالی که در شماری از کشورهای جهان، با تدبیر و روشهایی هدفمند این پدیده را به میزان قابل توجهی در کنترل خود گرفتهاند یا دست کم با کاهش تهدیدات، از امکانات آن در جهت منافع ملی و فرهنگی خود بهره بردهاند.
روند توسعه فناوریهای ارتباطی و رسانهای همچنان به سرعت در جریان است و مواجهه با آن مستلزم ژرف اندیشی، همه جانبه نگری و بازنگری در پیامد روشهای گذشته است.
60
نظر شما