در دنیای امروز مخاطب محوری رسانه نقش ویژه‌ای پیدا کرده است، شاید در روزگاری حدود یک تا دو قرن پیش به واسطه معدود بودن تعداد رسانه‌ها و ناآشنایی مردم در کشورهای مختلف با اشکال مختلف رسانه هر پیامی که یکسویه توسط روزنامه‌نگاران در رسانه‌های مختلف منتشر می‌شد بدون ممانعت از جانب مخاطبان پذیرفتنی بود به طور حتم این قاعده در در دنیای امروز تغییر کرده است. با همین اصل مخاطب به اساسی‌ترین و حیاتی‌ترین عنصر در تولید پیام تا دریافت آن تبدیل شده است.
هفته گذشته بود که در خبر ساعت ۱۴ شبکه اول سیما، محمدرضا حیاتی گوینده با سابقه تلویزیون خبری را با عنوان «نشستن انگلیس بر اره برگزیت» در صداوسیما با مخاطبانی که به طور بالقوه از اقشار مختلف همچون کودکان هستند، خواند. بلافاصله بعد از آن واکنش های مختلفی در فضاهای رسانه ای و میان صاحبنظران این حوزه شکل گرفت و چند ساعت بعد این گوینده خبر صحبت از مجبور شدنش برای قرائت این خبر کرد و این نوع نگارش و تنظیم خبر را متوجه سردبیران این بخش خبری کرد.
هرچند برخی همکاران حیاتی به اینکه اجباری نداشته است هنوز هم انتقاد دارند اما آنچه در این رسانه اتفاق افتاده است فقط مربوط به یک بخش خبری نیست و با نگاهی کلی تر می‌توان نمونه‌های آن را در دیگر برنامه‌های خبری و غیر خبری و حتی در رویکرد کلی یکی از شبکه‌های سیما هم ملاحظه کرد. به این معنی که در برخی از برنامه‌های این شبکه طراحی به گونه‌ای است که از دشمنان انقلاب خیلی سخیف یاد می‌شود و اگر مخاطبی بدون پیش زمینه و دغدغه انقلابی بودن پای آنها نشسته باشد، نمی‌داند چرا باید فلان گروه یا شخص و جریان (اعم از داخلی و خارجی) را مستحق این همه توهین تلقی کند.
توضیح این موضوع را می توان در یک عبارت خلاصه کرد، اینکه در بسیاری از برنامه های این چنینی مخاطب به حدی منفعل در نظر گرفته می شود که باید هرآنچه مدنظر تولیدکنندگان آنهاست را با سخیف ترین ادبیات بپذیرد و خود موجودی فاقد درک است که امکان ندارد با پیام ارسال شده از سوی تولیدکنندگان برنامه مخالفتی داشته باشد.
اگر کمی ذره بین نقد موجود در این متن را به اطراف بچرخانیم ملاحظه خواهیم کرد منفعل در نظرگرفتن مخاطبان، منحصر به برخی برنامه‌های خبری و غیر خبری تلویزیون به طور عام و به طور خاص یک شبکه سیما هم نیست. همین نگاه را می توان رویه مذکور را به چند رسانه برخط هم تعمیم داد و یا در میان دبیران و روزنامه نگاران این رسانه ها هم دید.
نظر شما