ببینیم ایا نحوه عملکرد و بیان ان بصورت اعمال شده را می شد بهتر کرد یا نه ؟ تا فرایند تصمیم گیری برای اعلام موارد مشابه در اینده را کمی تمرین کرده باشیم ! منظورم این است که چرا در کارهایمان کمی تامل و فکر نمی کنیم و یا اگر می کنم چرا دیده نمی شود و اینگونه می شود !
اما یادداشت اخیر حقیر:پروژه: مدیریت بحران- نقش و عملکرد رسانه ها، اطلاع رسانی و روابط عمومی در ایجاد یا جلوگیری از بحران ها؛ Media and Disaster Management
سناریوی واقعی: -
دولت در روز ٢٣/٨/٩٨ در ساعات پایانی اعلام کرد که نرخ بنزین افزایش و از ساعت صفر روز ٢٤/٨ قیمت های جدید اعمال خواهد شد،
بر اساس تجربه جهانی و داخلی، عموما بهترین زمان از دیدگاه خبرگان علم مدیریت بحرانها، جهت ایجاد زمان لازم برای مدیریت تبعات احتمالی مصوبات سخت یا بیان اتفاقات نامطلوب بصورت گسترده در سطح جامعه، شب تعطیلات، قبل از شروع اخر هفته برای رویارویی تمام احاد مردم و کنترل ارامش در افراد جامعه و ایجاد امادگی های لازم در مسولین و استفاده از دو روز ارام پایانی هفته فرض و عمل می شود،
حال، آیا با توجه به اعلام این مصوبه سخت در این شرایط سخت اقتصادی در اخر وقت روز ٥ شنبه به ناگاه در صدا و سیما، از دیدگاه مدیریتی امری درست قلمداد می گردد ؟ تامل و بحث کنید.
در این بحث به موارد زیر نیز توجه داشته باشید؛
الف) شرایط سخت اب و هوایی متعاقب اعلامیه برای دولت کاملا مشخص بود، چرا این زمان ؟ (این شوک در برابر شوک بزرگتر ؟ ملاحظات فراتر ؟ / ایجاد یک فیوز، تغیر روند پیگیری های قوه قضاییه از فساد به معترضان ؟
ب) با توجه به اینکه احتمال اعتراضات می رفت ایا شرایط اب و هوایی به نفع دولت یا به نفع معترضان مصوبه اخیر عمل کرد ؟ ایا این موضوع دیده شده بود ؟
پ) چرا شب ٤ شنبه یا شب شنبه (برف و بوران) برای بیان این مطلب در نظر گرفته نشد،
ت) با توجه به روز عید ولادت رسول الله ص و امام صادق ع نیازی برای اعلام فوری این مصوبه ایا بود؟ تبعات احتمالی ان چه میتواند باشد،
ث) زمینه سازی ایا امکان تحمل جامعه را بالا میبرد یا تحمل اقتصادی در این مورد در جامعه حقیقتا لبریز بود و عملکردی نمی توانست داشته باشد، و یا اول ماه بهتر از اخر ماه برای اعلام ان بود یا بلعکس و مواردی از این قبیل ؟
ح) در کل ایا از دیگاه رسانه ای و عملکرد ان در جلوگیری از تبعات ناخواسته این مصوبه در ایجاد احتمالی یک بحران یا جلوگیری از تبدیل شدن ان به یک بحران "درست عمل شد" ؟
در خاتمه بعنوان یک معلم در مهندسی زلزله از هر فرصت استفاده کرده و یاداور می شوم که شاید تمرین رسانه ای در مورد زلزله بخصوص زلزله بزرگ تهران باید مورد توجه مسولین امر باشد تا شوک واقعه در صورت رخداد قابل کنترل باشد، بر اساس مطالعات موجود، زلزله محتمل تهران سهمگین خواهد بود !
در طراحی سازه های مقاوم در برابر زلزله در برخی سازه ها از فیوز های سازه ای برای کنترل رفتار سازه بهره می بریم، شاید از "فیوزهای رسانه ای" تفکر شده از قبل نیز در انتقال وسعت زلزله تهران و امادگی لازم می بایستی استفاده شود !
فرصت را غنیمت دانستم و با تولید یک چالش فکری در زمینه یکی از بندهای مدیریت بحران (نقش اطلاع رسانی -صحیح) انهم بسیار مختصر با در نظر گرفتن چند متغیر خواستم به گوشه ای از روش های موجود در کنترل "از قبل" تبعات نامطلوب بحرانها و بخصوص زلزله احتمالی تهران اشاره و شاید کمکی کرده باشم، در یادداشت های قبلی خودم، درباره نحوه اموزش های همگانی، عمومی و تخصصی و نقش اطلاع رسانی بارها اشاره کرده ام. شاید سناریو واقعی اخیر نشانگر نیاز ایجاد امادگی در مردم برای زلزله از قبل را دو چندان به نمایش کشید، در زمان یک "زلزله بزرگ" رفتار مردم اسیب دیده و حتی اسیب ندیده "ناشناخته" و "غیر قابل کنترل" می باشد، عوامل زیاد دیگری هم در کنار رفتارهای انسانی بر عوامل بحران زا می افزاید که حتما باید از قبل دیده و شناسایی شود ! امیدوارم در این مطلب با من باشید! انشا الله.
* استاد نمونه کشور در مهندسی زلزله، سازه و مدیریت بحران
نظر شما