به هشدار مکرون جوان گوش دهید!

زهره نوروزپور: جنگ جهانی دوم پایان یافته بود.دستاورد این جنگ تقسیم جهان به دو بلوک شرق و غرب به معنای کاپیتالیسم و کمونیسم بود. اما این تنها هدایای این جنگ ویرانگر که در تاریخ جهان از نظر کشتار، خونریزی، غارت و تجاوز همچنان بی رقیب است، نبود!  این جنگ تبعات بسیار عظیمی بر روح این قاره سبز داشت. پایان جنگ جهانی دوم یادآورد آغاز یک بحرانی دیگر از جنس جنگ سرد است. جنگی که اروپا را تکه و پاره کرد و کسی هنوز نمی داند این جنگ به طور دقیق چقدر تلفات روحی، روانی و جسمانی داشت؟

سایه کمونیسم آنچنان بر اروپا سایه انداخته بود که آلمان به دو قسمت شرقی و غربی تقسیم شد. کشورهای حوزه بالکان نیز دچار مارکسیسم بودند. کشورهایی که آن روزها به طور جدی از لنینیسم آسیب دیدند.

این تقابل کاپیتالیسم و کمونیسم، سبب شد که از واهمه نفوذ کمونیسم از اروپای شرق به غرب، با یکپارچه شدن آلمان غربی،  آمریکا، اعضای پیمان بروکسل (بریتانیا، فرانسه، هلند، بلژیک و لوکزامبورگ) و دیگر کشورهای بلوک سرمایه‌داری که به این پیمان دعوت شده بودند(کانادا، دانمارک، ایسلند، ایتالیا، نروژ و پرتغال) پیمانی را درسال 1949 در واشنگتن دی سی امضا کردند که به موجب آن هر کشور عضو اگر مورد حمله و تعدی قرار بگیرد، توسط کشورهای عضو این پیمان به کشورخاطی حمله خواهد شد. بله؛ این سازمان،  "ناتو" (پیمان آتلانیتک شمالی) نام گرفت.

پیمانی که شاید بتوان گفت بخشی از تاریخ جهان را دگرگون کرد؛ در مقابل نیز شوروی بیکار ننشست،پیمان ورشو (پیمان همیاری اروپای شرقی)مقابل اقدامات سازمان ناتو بسته شد. اما شانس با لنینیسم و مارکسییم یاری نکرد و این پیمان در سال 1991 با آغاز جنگ های خونین یوگسلاوی فرو پاشید. فروپاشی یوگوسلاوی و تجزیه آن به 6 کشور و فروپاشی دیوار برلین در 1989 دو علت مهم سقوط کمونیسم در اروپای شرقی به حساب می اید.

بر همین اساس سازمان ناتو که با 10 عضو آغاز شد، در حال حاضر با 26 عضو از امنیت اروپا محافظت می کند. از عملیات های مهم این سازمان با توجه به ماهیت وجودیش برای نابودی مارکسیسم و جنگ سرد، می توان به جنگ های یوگسلاوی، کرواسی، لیبی و عملیات طرابلس و در نهایت حضور در افغانستان اشاره کرد.

ناتوی این روزها

تاریخچه ای از اروپا را مرور کردیم، قاره ای که همیشه در تاریخ سپر بلای آمریکا بوده است. اروپایی که از زمان قرون وسطی و آغاز جنگ های صلیبی تاریخ آن را با خون نوشته اند و پس از آن کمونیسم بر روان مردم این قاره تاثیر مهلکی گذاشت.

اروپاییان در همان روزها و جنگ ها متوجه شدند که برای زنده ماندن یا باید به شرق متوسل شوند یا به غرب کاپیتالیسم. اما خاطرات آنها از جنگ میان این دو ایدئولوژی به آنها یاد داد که نمی توان تنها به این دو بلوک متکی بود بنابراین در کنار ناتو پس از فروپاشی شوروی و پایان جنگ سرد اتحادیه اروپایی نیز با سیاست پولی منطقه یورو شکل گرفت.

شاید بتوان گفت از همان زمان ها کمی اختلافات میان آمریکا و ناتو پیش آمد. چراکه آمریکا هیچگاه موافق منطقه یورو نبود و این به منزله در خطر قرار گرفتن ارزش دلار به حساب می آمد.

با این حال ناتو این روزها به زعم مکرون رئیس جمهور جوان فرانسه که آن روزهای اروپا را در تاریخ ندیده و فقط خوانده است دچار مرگ مغزی شده است.

شاید گفته او درست باشد! اما اردوغان معتقد است که مکرون یک مخ گندیده بیش نیست (به تعبیر رسانه های غربی) البته اردوغان تنها گفته مغز خود را چک کن!

امروز سالگرد ناتو است. هفتاد سال از پیدایش آن می گذرد. اما این سازمان تقریبا دارد به سرنوشت پیمان ورشو دچار می شود. از زمان روی کار آمدن ترامپ این سازمان به شدت دچار مشکلات عدیده ای شده است. از نساختن با سیاست های ترامپیست پنتاگون تا قطع بودجه از سوی او، این در حالی است که این پیمان در سال 1949 در واشنگتن دی سی با پیشنهاد خود آمریکایی ها بسته شد و حالا این روزها می گوید پول نمی دهم امنیت شما را بخرم!

در مقابل سیاست تازه امریکا، مکرون نیز تاکید بر تشکیل ارتش اروپایی دارد.

امروز در هفتادمین سالگرد این سازمان، نشست امنیتی ناتو در لندن آغاز به کار کرد. در این نشست قرار است به بحث سقف بودجه آمریکا و وضعیت خاورمیانه پرداخته شود. اما انچیزی که محور این نشست را به حاشیه برده است اختلافات سران اصلی این پیمان است.

درخواست مکرون از یک سو و مخالفت آلمان از سوی دیگر دو نگاه متفاوت از اروپا را نشان می دهد. نگاه سنتی مرکل و تاریخ دانی و سیاست او، و نگاه جوانی که یک اروپا آرمان گرا را می خواهد نه یک اروپای سنتی غرق شده در خاطرات و مصیبت های جنگ!

مرکل بر اساس تجربیات جنگ ها و خطرات ایدئولوژی امیدوار است که ترامپ را راضی کند، مکرون امیدوار است مرکل به پیشبرد ارزوی او در اروپا راضی شود! و در سوی دیگر اردوغان می خواهد در بازی بماند! چرا که تشکیل ارتش اروپایی به معنای حذف ترکیه است. انگلیس نیز امیدوار است نشست این دوره ناتو برقرار ماندن این پیمان منتهی شود. اما انسوی مذاکرات، رئیس جمهوری تاجر مسلک می گوید با چرتکه مخصوص خودش در این نشست حاضر می شود.

برخی ناظران معتقدند که از پیمان ناتو چیزی نمانده است.برخی دیگر حضور نیروهای این سازمان در افغانستان را یک شکست و یک هزینه بسیار سنگین ارزیابی کرده اند. برخی دیگر چشم امید به انتخابات آمریکا دوخته اند.

اما اروپا همچنان در تاریخ بی خردی به سر می برد و ترجیح می دهد وابسته باشد تا مستقل! اروپائیان با تمام بلایای ممکنی که در طول تاریخ به جان خریدند هیچگاه تجربه نگرفتند که تا کنون قربانی اهداف و سپر بلای ایالات متحده بوده اند. حتی امروز نیز آنها همچنان سپر بلای میان خاورمیانه و ایالات متحده  در برابر خطر داعش ، بحران گاز، بحران سوخت،  بحران اقتصادی و بحران آب و هوایی به سر می برند. و همچنان بر سر مساله گاز بازیچه روسیه و آمریکا هستند.

شاید نسخه مکرون جوان راه گشای اروپای امروز باشد و مرکل سنتی که بازمانده دیوار برلین است، باید به جوان ها اعتماد کند بلکه در آینده شاهد یک اروپای قدرتمند باشیم تا اروپایی که به سقوط آزاد یورو نزدیک می شود.

23/ 310 310