کلیات فرایند تولید کتاب
پس از ارسال نسخه تایپی کتاب و تایید توسط یک داور از انتشارات (یا داور خارجی)، فرآیند تولید آغاز می‌شود. آنچه در ادامه می‌آید، شمای کلی و ساده شده ای از مراحل عمومی فرآیند تولید است، اما در عمل هر کتاب، اقتضائات خاص خود را دارد.
جلسه برنامه ریزی
ابتدا نسخه تایپی کتاب و هرگونه مستندات (پیوست) لازم توسط نماینده نویسنده در انتشارات (از ویراستاران انتشارات) در جلسه برنامه‌ریزی ارائه می‌گردد. در این جلسه نمایندگان بخش ویراستاری، تولید، طراحی و بازاریابی در مورد تولید و استراتژی بازاریابی برای کتاب بحث می‌نمایند. اگر دراین جلسه پیشنهادات اصلاحی مطرح شود (به عنوان مثال در مورد عنوان کتاب یا تصویرسازی) با نویسنده تماس گرفته خواهد شد.
ویراستاری
در این مرحله کتاب به دست ویراستار سپرده خواهد شد و وی از طریق مراجعه به نسخه تایپی کتاب بررسی می‌نماید که مواردی از قبیل یادداشت‌ها، جداول، ارقام، ضمائم، کتابشناسی و غیره کامل و به وضوح ارائه شده باشند. اگر در این مرحله، استانداردهای مشخص شده کاملا رعایت نشده باشد، متن یا بخشی از آن برای تکمیل به نویسنده بازگردانده می‌شود.
پس از این مرحله برنامه ریزی اولیه کامل شده است و ویراستار (سردبیر) نامه‌ای مقدماتی به نویسنده ارسال خواهد نمود و سپس خواندن دقیق متن برای بررسی استحکام ساختار مفهومی و یکنواختی در ارائه مطالب و استدلال‌های مورد استفاده، صورت می‌پذیرد. در انتها از نویسنده خواسته می شود تا اطلاعات کامل تری را برای پاسخ به هر گونه سوال ناشی از این مرحله، که ممکن است هر چیزی از نظر دستور زبان و یا منطق استدلال و حتی اطلاعات کتابشناسی باشد، را ارائه نماید. هیچ چیز از نسخه ارائه شده نویسنده بدون اطلاع وی تغییر نخواهد کرد.
طراحی
بعد از تکمیل مرحله ویرایش، ویراستار باید نسخه نهایی را قبل از انتقال آن به تولید و تیم طراحی، تایید کند. چنانچه یک طراح به طور موازی و همزمان کار خود را بر روی نسخه تایپی آغاز نکرده باشد، از هم اکنون این کار را بر روی مواردی مانند؛ سبک نهایی حروف، اندازه فونت، طرح بندی و ظاهر کلی از کتاب چاپ شده را آغاز خواهد کرد. همچنین طرح اولیه برای جلد سازماندهی و آماده‌سازی خواهد شد. در این مرحله نسخه تایپی کتاب برای حروفچینی آماده خواهد بود.
مسائل اصلاح و تایید
در این مرحله نسخه تایپی کتاب به حروفچینی فرستاده خواهد شد و بخش تولید جزئیات بیشتری از برنامه زمانی تصحیح را برای نویسنده ارسال می‌نماید. به طور میانگین، یک ماه پس از اتمام کپی و ویرایش و طراحی، نامه اصلاحات به نویسنده ارسال خواهد شد و از نویسنده خواسته می شود تا اصلاحات را تا یک تاریخ مشخص به انتشارات ارسال کند.
به علت هزینه‌های بالای تصحیح متن، انتشارات باید مطمئن شود که نسخه تایپی ارائه شده به حروفچین کاملا نهایی است و اینکه نویسنده تمام تنظیمات و اصلاحات جزیی لازم را طی زمانی که نسخه تایپی در اختیار ویراستار است، انجام داده است. این موضوع باعث می‌شود تا فرآیند اصلاح روند بسیار سریع‌تر و ساده‌تر به خود گیرد.
مرحله نهایی
پس از اصلاح اصلی توسط حروفچین، کتاب برای چاپ آماده خواهد بود. ویراستار پیشاپیش یک کپی دریافت و بلافاصله آن را برای نویسنده ارسال خواهد کرد. این مرحله، معمولا در عرض شش تا 9 ماه از آغاز فرآیند تولید اتفاق می‌افتد. با این حال، ممکن است اگر در تولید خللی رخ دهد، این زمان به تاخیر بیفتد. علل شایع در این مورد عبارتند از؛ تاخیر در پاسخ نویسنده به ابهامات و اصلاحات (درخواست‌های) ویراستار، حروفچینی کُند، میزان پیچیدگی و نا منظم، نامرتب بودن متن نسخه تایپی یا ترسیمات و یا گذشتن مهلت‌ها در بازگرداندن اصلاحات خواسته شده.
انتشار کتاب و تبلیغات
نویسنده از قیمت کتاب و تاریخ توزیع پیش بینی شده، مطلع خواهد شد. معمولا انتشار و توزیع نهایی در حدود یک ماه بعد از ذخیره و دپوی کتاب در انبار و پس از آماده سازی و ارسال نقد و بررسی و دیگر اقلام تبلیغاتی، انجام خواهد شد. به این ترتیب زمان لازم برای توزیع کتاب در مغازه‌ها و عوامل فروش فراهم خواهد شد. به طور مشابه، از توزیع کتاب در انگلستان و شمال امریکا در حدود یک ماه بعد از رسیدن موجودی کافی به انبارهای کمبریج و آمریکایی انجام خواهد شد. زمانی که قیمت خرده فروشی رسمی مشخص شد و برنامه‌های بازاریابی برای بازار و رئوس مطالب تبلیغاتی در بریتانیا و شمال امریکا توسط بخش بازاریابی مشخص گردید، کنترل کننده بازاریابی برای کتاب موارد را به نویسنده اطلاع رسانی خواهد کرد. همچنین از نظرات نویسنده در برنامه‌های بازاریابی استقبال خواهد شد.
ابراهیم اسکندری‌پور/ سوره‌مهر
60
نظر شما