مجتبی فردوسی پور
تردیدی نیست که شرایط سیاسی منطقه در حال تغییر است و این بار ملتها در محور حرکت برای تغییر قرار گرفته اند.این تحولی نوین و قابل توجه در فضای خاورمیانه و مشال آفریقاست. در این فضای جدید ملتها خواهان تغییر و تجلی اراده خود هستند که متأسفانه در اغلب کشورهای یاد شده، این خواسته مردمی با پاسخ نامناسب حاکمیت ها مواجه شده و شاهد استفادۀ دیکتاتورها از مشت آهنین در برخورد با مطالبات مردمی هستیم. این در حالی است که ماهیت حرکتهای مردمی در منطقه مسالمت آمیز و به دور از خشونت طلبی بوده است.
خواستۀ اصلی آنان توجه به مطالبات مشروع آنان و نیز استیفای حق خود در مشارکت سیاسی است. از این حیث نوع حرکت آنان و نیز جنس مطالباتشان از نگاه آموزه های الهی مقدس است و اتفاقا با الگوهای رایج نظامهای دمکراتیک منطبق بوده و همخوانی دارد. با قبول و پذیرش این مفروض می توان اذعان نمود که تحقق خواسته های توده های مردمی با وجود تجربیات شمال آفریقا امر اجتناب ناپذیری است.
مواضع غرب نیز در قبال تحولات خاورمیانه متناقض و در برخی از موارد مبهم بود. اما می توان اطمینان داشت که رویکرد غرب به ویژه محور آمریکایی به منطقه خلیج فارس از همان راهبرد"امنیت انرژی" تبعیت می کند.البته آمریکا پس از شکست تاکتیک های سنتی اش شامل بازدارندگی، مهار و تعادل قدرت برای حفظ پایگاههای نظامی خود در منطقه عبور از حاکمیت های خودکامه و غیرمشروع را در دستور کار قرار داده است که سفر گیتس به بحرین با توجه به گفتمان جدید آمریکا با حکام منطقه اساساٌ نمی تواند از این قاعده مستثنی باشد.
تردیدی نیست که اقدامات مداخله جویانه سایر کشورها نه تنها به مصونیت کشورهای مداخله گر کمک نمی کند بلکه تجربه ثابت کرده که هر چه در قبال خیزش های مردمی از شیوه های خشونت و مشت آهنین بیشتر استفاده شود، قیام مردم ریشه دارتر شده و سقف مطالبات نیز افزوده تر می شود.در این صورت شتاب تحولات و پیامدهای آن در پیرامون نیز تندتر می گردد.
بدون شک آینده تحولات از آنِ خردورزی و عقلانیت است و نه خشونت و مشت آهنین. به عبارت دیگر طنین فریاد مردم شنیدنی است و نه خاموش کردنی و این موضوع در تحولات اخیر منطقه خاورمیانه عربی تجربه گردیده است.لذا آنچه که از روند تحولات منطقه به ویژه دومینوی تحولات مصر می توان درک کرد، اجتناب ناپذیر بودن وقوع آنست ، لیکن فرآیند شکل گیری تحولات چنانکه بیان شد به درجه خردورزی و عقلانیت نظامیهای موجود منطقه در قبال تحولات، خیزشها و قیام توده های مردمی بر می گردد.16346
رییس ادارۀ خاورمیانه وزارت امور خارجه
نظر شما