فهیمه حسن‌میری: یکی از پرسروصداترین مباحث مطرح شده در سال 89، موضوع افزایش جمعیت بود که موافقان و مخالفان زیادی داشت. این بحث بویژه پس از تاکیدهای مکرر رئیس‌جمهور درباره ضرورت افزایش جمعیت و مخالفت با طرح‌های کنترل جمعیت پررنگ‌تر شده و واکنش‌های مختلفی را برانگیخت. در حالی که پیش از این نیز رئیس‌جمهور دو سال پیش اعلام کرده بود که کشور ایران با پتانسیل‌های موجود می‌تواند از عهده پاسخگویی نیازهای جمعیتی 120 میلیون نفر برآید و سیاست کنترل موالید را یک سیاست غربی - استعماری و برای کم نگهداشتن جمعیت کشورهای مسلمان خوانده بود، طی اظهارنظری مجدد در این رابطه، در فروردین 89 طی سفر استانی به استان آذربایجان غربی اعلام کرد یک میلیون تومان به هر کودک تازه متولدشده ایرانی در سال 89 اختصاص می‌یابد. اما بعد از این اظهارات رئیس‌جمهور، کارشناسان زیادی به انتقاد از این طرح پرداختند و با غیرکارشناسی خواندن چنین طرحی، آن را دارای تبعات و موانع عمده‌ای دانستند. از طرف دیگر، پس از این اظهارات، تعدادی از نمایندگان مجلس بیان کردند که این طرح برای اجرایی شدن نیاز به تصویب مجلس دارد. مصطفی کواکبیان، نماینده سمنان در مجلس شورای اسلامی، یکی از این نمایندگان بود که در این باره گفت: «اجرای طرح پرداخت یک میلیون تومان به نوزادان متولدشده در سال 89 بدون مصوبه قانونی مجلس امکان‌پذیر نخواهد بود.»
او ضمن تشریح ابعاد منفی و تبعات اجرای طرح پرداخت پول نقد به نوزادان متولدشده در سال 89، ادامه داد: «اجرای اینگونه طرح‌ها که با بودجه و مبالغ کلان سر و کار دارد با مصوبه مجلس امکان‌پذیر است و اعلام این خبر بدون پشتوانه علمی و کارشناسی انجام شده است.»
اما گذشته از مباحث بودجه‌ای و بار مالی کلان این طرح، همواره یکی از مهم‌ترین مخالفت‌هایی که با تشویق برای افزایش جمعیت صورت می‌گیرد به سبب این است که برخلاف فعالیت‌های پیشین و سیاست‌های در پیش گرفته شده توسط دولت‌های قبلی برای کنترل جمعیت محسوب می‌شود. دکتر علیرضا مرندی، عضو کمیسیون بهداشت، درمان و آموزش پزشکی که سال‌ها به عنوان یک مسئول در کنترل جمعیت کشور نقش داشته یکی از افرادی بود که این اقدام رئیس‌جمهور را گامی در راه ازدیاد جمعیت کشور دانسته و در گفت‌وگو با خبرآنلاین اظهار داشت: من هم مانند تعدادی از مردم که فکر می‌کنند با این اقدام جمعیت ایران دو برابر می‌شود موافق هستم و البته بسیار نگران. من نمی‌دانم که در پس این اقدام رئیس‌جمهور چه هدفی وجود دارد.
او با بیان این که آنچه مسلم است این که چنین صندوقی نقش اساسی در راستای ازدیاد جمعیت ایفا خواهد کرد گفت: این در حالی است که ما سال‌های سال زحمت کشیدیم تا جمعیت ایران کنترل شود. نکته‌ای دیگر که حائز اهمیت است آن است که افراد تحصیلکرده و فرهیخته جامعه با این امر اقدام به داشتن فرزندی دیگر نخواهند کرد و همچنان پایبند به اصولی هستند که پیش از این بوده‌اند و متاسفانه این اقدام رئیس‌جمهور دوباره برای قشر ضعیف و کم‌درآمد جامعه انگیزه ای به شمار خواهد رفت.
اما در کنار مخالفت‌های صورت‌گرفته با این موضوع، اعتقاد موافقان این بوده که سیاست‌های کنترل جمعیت نادرست بوده و باید در آنها تجدید نظر صورت گیرد. سیدمجتبی ثمره هاشمی، دستیار ارشد رئیس‌جمهور به عنوان یکی از موافقان این طرح اینطور اظهار داشت که: این که ما به بهانه بهداشت و آموزش از افزایش جمعیت جلوگیری کنیم، منطق دینی ندارد زیرا در یک آیه شریفه قرآن به صراحت آمده است که "فرزندانتان را به خاطر ترس از نداشتن روزی نکشید و ما، شما و آنها را روزی می‌دهیم." ثمره هاشمی همچنین گفت: امروز نیروهای برجسته در کشور، نخبگان، جان بر کفان و مجاهدان گذشته و فعلی را ببینید؛ کسانی که فرزند این ملت هستند در عالم بیشتر از همه ارزش دارند بنابراین اگر منابع را آماده کنیم چه عیبی دارد که جمعیت افزایش یابد؟
در ادامه استدلال‌های دو طرف ماجرا برای موافقت یا مخالفت با سیاست‌های تشویقی برای افزایش جمعیت و در حالی که رئیس‌جمهور در اظهارنظرهای متعددی مخالفت خود را با شعار و تفکر "دو بچه کافی است" ابراز داشته، به گفته معاون پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی مرکز تحقیقات و پژوهش‌های استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام، بر اساس تحقیقاتی که در مجمع تشخیص مصلحت نظام انجام شده است، تئوری افزایش جمعیت در ایران با محاسبات دقیق علمی رد شده است. سیدرضا صالحی امیری، در رابطه با نظر رئیس‌جمهوری در رابطه با شعار دو بچه کافی نیست و باید به دنبال افزایش جمعیت در ایران باشیم، گفته است که «مجمع تشخیص مصلحت نظام در رابطه با تئوری رئیس‌جمهوری در رابطه با افزایش جمعیت تحقیقاتی انجام داده است و بر اساس این تحقیقات به این نتیجه رسیده است که به هیچ‌وجه نباید سیاست‌های کنترل جمعیت در ایران کنار گذاشته شود و پژوهشگران مجمع تشخیص مصلحت نظام، افزایش جمعیت در ایران را به عنوان یک راهبرد منطقی برای حل مشکلات رد کرده‌اند.»
حالا با به پایان رسیدن سال 89، باید دنباله و نتیجه مناقشات و استدلال‌ها درباره تشویق مردم به افزایش جمعیت را به روزهایی سپرد که در پیش هستند؛ و البته به زوج‌هایی که با حساب و کتاب مخارج زندگی ببینند می‌توانند تعداد افراد خانواده خود را بیشتر کنند یا نه.
42/44
نظر شما