زهره نوروزپور: سفر ظریف وزیر خارجه کشورمان به عراق در بحبوحه مذاکرات بغداد و واشنگتن و سفر الکاظمی به تهران و ریاض به طبع دارای حواشی بسیار و از حساسیت بالایی برخوردار بود. ظریف در زمانی راهی عراق شد که این کشور این روزها روی خوش به ایران نشان نداده است. برخی از تحلیلگران معتقدند که نخست وزیر عراق همان روزهای اولیه با انتخاب الساعدی برای پست وزارت دفاع عراق نشان داد که چه مسیری را می‌خواهد طی کند. وضعیت نیروهای مقاومت و یورش به مقر فرماندهی آنها تحت فرمان الساعدی رئیس نیروهای مبارزه با تروریسم عراق حاکی از آن است که یا کشور سومی میان ایران و عراق تفرقه می‌اندازد یا اینکه سیاست نخست وزیر تازه نفس این است. اما اینگونه نبود چراکه عراق سرسختانه بدنبال پرونده ترور شهید سردار قاسم سلیمانی است ضمن اینکه پارلمان این کشور خروج از عراق را به تصویب رسانده است و الکاظمی نیز مذاکرات با واشنگتن را شخصا به عهده گرفته است.
وزیرخارجه کشورمان که روز گذشته به عراق سفر کرد با رهبران احزاب عراقی و سران قوا یک به یک دیدار و گفتگو کرد. ظریف درباره سفرش کوتاه و موجز در توئیتر خود نوشت: گفتگوهایی سازنده در بغداد با آقایان مصطفی الکاظمی نخست‌وزیر، برهم صالح رئیس جمهور، حلبوسی رئیس مجلس، فواد حسین وزیر امور خارجه و رهبران قضایی، سیاسی و نظامی داشتم. دستور کار: گسترش همکاری‌ها در راستای منافع مردم دو کشور و منطقه»
رئیس دستگاه دیپلماسی پس از دیدارهای دیپلماتیک به خبرنگاران گفت که شاهد یک اراده جدی درطرف عراقی برای اجرای این توافقات است. وزیر امور خارجه کشورمان تصریح کرد که جمهوری اسلامی ایران نیز برای اجرای این توافقات اراده جدی دارد زیرا منفعت آن به نفع دو ملت خواهد بود.
وی ادامه داد که تشکیل دولت جدید و سفر دو روز آینده نخست وزیر محترم عراق به تهران فرصت خوبی برای پیشبرد و اجرایی کردن تصمیمات قبلی از جمله توافقات صورت گرفته در سفر اسفندماه 97 دکتر حسن روحانی رییس جمهوری اسللامی ایران به بغداد است. ظریف همچنین دیدار با سیدعمار حکیم رهبر جریان حکمت ملی و هادی العامری رهبر گروه الفتح به عنوان دو رهبر سیاسی و برجسته عراق را خوب و سازنده دانست.
یکی از نکات مهم این سفر این بود که عربستان، امریکا و اسرائیل با شانتاژهای رسانه ای بر این باور بودند که روابط دو کشور تحت تاثیر شهادت سردار سلیمانی تیره و تار خواهد شد اما دو کشور نشان دادند که مراقب شیطنت های بدخواهان دو کشور و ملت هستند.
همچنین الکاظمی که با رای اکثریت گروههای شیعی و سنی به قدرت رسید، ایران همواره به خواست ملت عراق احترام گذارده و می گذارد برخلاف تصویری که رسانه های خبری سعودی این روزها علیه روابط ایران و عراق مقاله هایی تحریک آمیز را نشر می دهند.
ضمن اینکه الکاظمی بواسطه مقبولیت داخلی و منطقه ای و اینکه امریکایی هم او را قبول دارند می تواند نقش تعیین کننده ای در ایجاد توازن میان طرفین داشته باشد.
زمزمه هایی از میانجگیری
دیرزمانی نیست که عراق صحنه رویارویی عربستان و ایران شده است. از زمانی که خالد سهبان سفیر سعودی در عراق شد مناسبات ریاض و تهران در بغداد به سمت تنش دیپلماتیک رفت و این کشور محلی شد برای تصفیه حساب های سیاسی. عربستان می گوید عراق،عرب است و باید طرف ما باشد. ایران می گوید همسایه دیوار به دیوار است و امنیت این کشور امنیت من است ضمن اینکه عراق شیعه است و مناسبات مذهبی بسیار با ایران دارد. اختلافی که حتی در آتش زدن کنسولگری ایران در نجف مشهود بود.
با همین پیشنه نخست وزیر اسبق عراق عادل عبدال مهدی اولین سیاستمداری عراقی بود که حاضر شد میان ایران و عربستان میانجیگری کند که این اقدام منجر به سقوط دولت او شد چراکه آمریکا خواهان این روابط دوستانه نبود! با اینحال سفر ظریف مجددا این گمانه زنی ها را مطرح کرد که آیا الکاظمی هم می خواهد میانجیگر باشد؟ این سوالی که هنوز پاسخ آن مشخص نیست!
در همین باره دکتر سیدحسین موسویان در توئیت خود نوشت: «ظریف امروز یکشنبه به عراق سفر می‌کند،نخست وزیر عراق دوشنبه به عربستان و سه شنبه به ایران سفر خواهند داشت.موفقیت این میانجیگری در گرو چراغ سبز آمریکا به ریاض است در غیر اینصورت تلاش بغداد ناکام خواهد ماند.»
با وجود گمانه زنی ها مبنی بر میانجیگری بغداد ایرج مسجدی سفیر کشورمان در عراق در گفتگو با جام جم درباره سفر الکاظمی به تهران عنوان کرد: در این سفر بحث میانجیگری عراق بین ایران و عربستان یا آمریکا مطرح نیست، بلکه برنامه‌ریزی دولت عراق برای انجام این سفرها به این شکل بوده‌است، چراکه مصطفی الکاظمی به دنبال تقویت روابطش با ایران و سایر کشورهاست.
مسجدی در حالی این مساله را بیان می کند که سیدعباس موسوی سخنگوی وزارت خارجه که همراه ظریف به عراق سفر کرده است در گفتگو با ایران بیان کرد: در خصوص عربستان هم ما بارها تلاش و سیاست اصولی و ثابت خود را اعلام کردیم و این بستگی به دولت و مقام های این کشور دارد که چگونه و با چه دیدگاهی به پیشنهاد ما برای همکاری و گفت و گوهای منطقه ای پاسخ دهند.وی گفت که جمهوری اسلامی ایران همواره با این شرایط آماده گفت و گو و همکاری با همه کشورهای منطقه است.
روزنامه جروزالم پست در شانتاژ خبری دیگر در آستانه سفر ظریف در همین باره نوشت: ظریف به منظور حفظ بغداد در حوزه نفوذ خود به عراق سفر کرد.
این روزنامه اسرائیلی در پایگاه اینترنتی خود در تحلیلی به قلم ست فرانتزمن نوشت: محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران, به عراق سفر کرده است تا در بحبوحه تنش های میان ایران و آمریکا، بغداد را برای حفظ اتحاد راهبردی خود با ایران تحت فشار بگذارد.
در ماه های اخیر، آمریکا و عراق نیز سرگرم گفتگوهای راهبردی شده اند. عراق میدان جنگ میان آمریکا و ایران بوده و شبه نظامیان تحت حمایت ایران که بخشی از دولت عراق هستند به نیروهای آمریکایی حمله می کنند و آمریکا نیز یک فرمانده ارشد ایرانی را کشت(به شهادت رساند).
ظریف به صورت روزانه با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در تماس است و سفر اخیر وی به عراق پس از دستکم 2 سفر اسماعیل قاآنی, فرمانده نیروی قدس سپاه، به این کشور صورت گرفته است.
ایرج مسجدی, سفیر ایران در بغداد، گفت هدف از سفر ظریف تقویت روابط راهبردی دو کشور است.
وزارت امور خارجه ایران روز شنبه اعلام کرد ظریف روز یکشنبه 19 ژوئیه (29 تیر) وارد بغداد خواهد شد. این سفر درست قبل از سفر مصطفی کاظمی، نخست وزیر عراق، به ایران و دیگر کشورها و احتمالا عربستان سعودی، انجام می شود. این بدان معنا است که پیام ایران فشار آوردن بر بغداد برای نزدیک ماندن به تهران خواهد بود.
ایران همچنین توافقی با سوریه برای تامین پدافند هوایی این کشور امضا کرد و تلاش می کند از اقتصاد لبنان حمایت کند، این در حالی است که ایران و حزب الله می گویند بیروت در تلاش است با پکن همکاری نزدیکتری داشته باشد.
همزمان با نزدیک شدن به موعد سفر الکاظمی به عربستان و ایران خالد بن سلمان وزیر دفاع این کشور در توئیتی عنوان کرد: عراق برای عربستان اهمیت استراتژیک دارد و بالعکس؛ به همین خاطر طبیعی بود که ریاض اولین مقصد در جدول سفرهای آقای مصطفی الکاظمی را بگیرد. سفر ایشان تا زمان مرخص شدن "مولایم"!!! خادم الحرمین حفظه الله از بیمارستان به تعویق افتاد تا جایگاهی که در خور یک سفر از سوی یک دولت طراز بالاست، برای آن در نظر گرفته شود.
این در حالی است که که در ماه های گذشته سفر وزیر دارایی عراق به عربستان از اهمیت بسزایی برخوردار بود چراکه وعده های اقتصادی خوبی از سوی سعودی دریافت کرد. برخی از ناظران معتقدند که امکان دارد عراق در راستای تبادل تجاری و اقتصادی ریاض را جایگزین تهران کند بر این اساس که ایران تحت تحریم آمریکا نمی تواند از پس معاملات تجاری با عراق بر بیاید. با اینحال به دلیل بحران برق در عراق امریکا معافیت از تحریم عراق را بار دیگر تمدید کرد و عراق می تواند مانند سابق از ایران برق مورد نیاز خود را تامین کند. همه این شرایط سبب شده است که دولت الکاظمی به سمت ریاض کشیده شود که بازهم این طور نبود چرا که در سفر وزیر خارجه به اهمیت این روابط تاکید شد و قرار است الکاظمی در سفر به تهران با مقام معظم رهبری و رئیس جمهور دیدار کند که این دیدار در وضعیت اپیدمی مجدد کرونا از اهمیت آن خبر می دهد و ممکن است که سرنوشت دو کشور را برای همیشه به جهان نشان و دشمنان مقاومت نشان دهد.
با اینحال رسانه های خبری معاند و کاربران فضای مجازی به حواشی این سفر پرداخته و برای تخریب روابط دو کشور بدور از آگاهی اخباری منتشر کردند مبنی بر اینکه در دیدار ظریف با مقامات عراقی پرچم ایران حذف شده است این در حالی است که در تشریفات دیپلماتیک گذاشتن پرچم کشور میهمان فقط در دیدار همتایان ضرورت دارد و در دیدارها با مقامات بالاتر یا شخصیت های غیر رسمی الزامی نداشته و مرسوم هم نیست. در سفر به عراق وجود پرچم ایران فقط در دیدار با وزیر خارجه عراق ضرورت داشت که هم در نشست خبری و هم در دیدار دو جانبه و مذاکرات دو جانبه پرجم ایران قرار داده شد. این شانتاژهای رسانه ای حاکی‌ست که مخالفان روابط دو کشور به شدت از این سفر و امدن الکاظمی به تهران و دیدار با مقام معظم رهبری ناخرسند هستند!
پیام ایران چه بود؟
اول: پیگیری حقوقی و قضائی شهادت سردار قاسم سلیمانی
دوم؛ ایران راهبرد خود را در عراق ادامه خواهد داد با استقبال مقامات و سیاسیون عراقی
سوم؛ پیامی به ریاض که هم صلح (درخواست گفتگو) تعبیر شد و هم حضور قدرتمند ایران در این کشور
چهارم؛ پیگیری مطالبات تهران از بغداد در راستای سفر رئیس جمهور، سردار قاآنی و علی شمخانی به عراق
پنجم؛ ادامه همکاری اقتصادی
در نهایت جمهوری اسلامی راهبرد خود را در منطقه ادامه خواهد داد و با هرگونه تهدید منافع ایران برخورد جدی خواهد کرد. در همین حال ظریف فردا به مسکو می رود تا زنجیره مذاکرات منطقه ای خود را تکمیل کند.
در همین رابطه بیشتر بخوانید:
آیا سفر ظریف به عراق روابط دو کشور را صمیمانه‌تر می کند؟
گزارش توئیتری ظریف از دیدارهایش در عراق
ارزیابی ظریف از نتایج دیدارش با مقام‌های عراقی
23 / 310 310
نظر شما