نسرین وزیری: اوایل هفته آینده کابینه دهم به مجلس معرفی می‌شود. این وعده رئیس‌جمهور است که گفته تعداد جوان‌ها در این کابینه، جهش بی‌سابقه‌ای دارد و حضور آنها چشمگیر است. به این ترتیب گمانه‌زنی‌ها برای تعیین ترکیب کابینه به آخرین روزهای خود نزدیک شده و ضرب‌آهنگ تندتری می‌گیرد.
حضور چهار نفر از نمایندگان مجلس هفتم، در کابینه دولت نهم، کم و بیش این توقع را در میان نمایندگان مجلس هشتم هم به وجود آورده که باز هم احمدی‌نژاد در چینش کابینه آتی خود نیم‌نگاهی به نمایندگان کنونی مجلس هم داشته باشد. شاید از همین‌رو بود که زمزمه احتمال وزارت برخی از این نمایندگان در محافل خبری شنیده می‌شد. شایعاتی که از احتمال حضور علیرضا زاکانی در وزارت علوم خبر داده یا علیرضا مرندی و شهاب‌الدین صدر را گزینه تصدی وزارت بهداشت مطرح می‌کردند. برخی اخبار نیز روح‌الله حسینیان را وزیر مورد نظر رئیس‌جمهور برای وزارت اطلاعات و حمید رسایی را وزیر احتمالی فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌خواندند. در این شایعات از مصطفی کواکبیان و احمد توکلی نیز به عنوان دو گزینه مطرح دیگر برای حضور در کابینه دهم نام برده می‌شد. اما این دو نفر اینگونه اخبار را تکذیب کرده و گفتند که احمدی‌نژاد با آنها هیچ مشورتی نداشته است. اما دیگر نمایندگان مطرح برای عزیمت به خیابان بهشت، نه تنها چنین اخباری را تکذیب نکردند بلکه نشان دادند که بی‌میل به حضور در کابینه هم نیستند.
اما هرچه به پایان مهلت رئیس‌جمهور برای معرفی وزرای پیشنهادی‌اش به مجلس نزدیکتر می‌شویم، اینگونه اخبار کمرنگ‌تر می‌شوند. با این حال محمود احمدی‌نژاد در نخستین گام از چینش کابینه نهم، منوچهر متکی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی را به عنوان وزیر امور خارجه و داوود دانش‌جعفری رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس هفتم را به عنوان وزیر اقتصاد و امور دارایی خود برگزید. عبدالرضا مصری و محمد عباسی رئیس و عضو کمیسیون اجتماعی مجلس هفتم، دو نماینده دیگری بودند که پس از عزل وزرای رفاه و تعاون از سوی محمود احمدی‌نژاد راهی ساختمان کوی بهشت شدند. روالی که در مجالس گذشته کمتر سابقه داشت و حتی حسین مرعشی پس از پایان دوره نمایندگی‌اش در مجلس ششم، به عنوان رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری دولت خاتمی منصوب شد و خاتمی هم هرگز از نمایندگان مجلس ششم، کسی را به کابینه خود فرانخواند.
علل حضور و عدم حضور نمایندگان در کابینه
اینکه احمدی‌نژاد در آستانه دولت نهم، به انتخاب وزرایی از مجلس متمایل بود، ریشه در چند نکته داشت. نخست آنکه او تا پیش از تکیه زدن بر کرسی ریاست جمهوری، در پست‌های کلانی حضور نداشت که از توانمندی افراد زیادی اطلاع داشته باشد. حداکثر دوره‌های مدیریتی احمدی‌نژاد به شهرداری تهران، استانداری ارومیه و دانشگاه علم و صنعت ختم می‌شد که اتفاقاً اغلب وزرایش را نیز از همین سه ضلع انتخاب کرد. اما انتخاب تمامی اعضای کابینه از میان رفقای قدیمی، احمدی‌نژاد را در مظان این اتهام قرار می‌داد که دولتش را با حضور دوستانش چیده و از افرادی خارج از دایره سه ضلع یاد شده، هیچ بهره‌ای نبرده است. از این‌رو احمدی‌نژاد دو نفر از وزرایش را در وهله اول از میان مجلسیان برگزید تا از مظان چنین اتهامی دور باشد.
دومین دلیل احمدی‌نژاد برای گزینش نمایندگان مجلس در هیأت دولت، از آن روی بود که بتواند رأی اعتماد لازم برای آنها را کسب کند. چه آنکه چهار نفر از وزرای پیشنهادی او در آستانه تشکیل کابینه نهم، در کسب رأی اعتماد نمایندگان مجلس ناکام ماندند و حساسیت‌های مجلس حتی در پستی در حد وزیر تعاون نیز احمدی‌نژاد را ناگزیر کرد تا یکی از نمایندگان مجلس را برای این پست معرفی کند. به این ترتیب او با یک تیر دو نشان می‌زد. هم نظر نمایندگان مجلس را تأمین کرد و هم نشان داد که تعامل مناسبی با مجلس دارد.
اما محمود احمدی‌نژاد که در حال حاضر از سابقه چهارساله‌ای در مدیریت اجرایی کشور برخوردار است، در شرایطی متفاوت از دوران تشکیل کابینه نهم قرار دارد و حداقل به چهار دلیل، تمایلی به حضور دوباره نمایندگان مجلس در کابینه دهم دولت ندارد. نخستین دلیل این مدعا، کدورتی است که میان دولت و مجلس در ایام انتخابات شکل گرفت. احمدی‌نژاد که برای جبران حذف هدفمند کردن یارانه‌ها از لایحه بودجه 88 و در واکنش به گزارشات افشاگرانه دیوان محاسبات از تخلفات بودجه‌ای دولت، بودجه مجلس و این دیوان را کاهش داد، حتماً همراهی دیرهنگام فراکسیون اصولگرایان با نامزدی‌اش در انتخابات ریاست جمهوری دهم را نیز به خاطر دارد. چه آنکه فراکسیون اصولگرایان حاضر به حمایت فراکسیونی از کاندیداتوری احمدی‌نژاد نشد و آنقدر دیر و در خلال تعطیلات مجلس این حمایت را اعلام کرد که صدای نمایندگان حامی دولت در مجلس درآمد. بنابراین تصور نمی‌شود که با وجود چنین دلخوری‌ای، باز هم احمدی‌نژاد مایل باشد که وزرایی از میان نمایندگان برگزیند. به ویژه آنکه مجلسیان با مصوبه‌ای به جبران کسری بودجه خود پرداخته و دولت را ناگزیر به اصلاح ابلاغیه‌های پیشین خود در بودجه جاری دستگاههای اجرایی کردند.
دومین دلیلی که احتمال وزارت نمایندگان را کاهش می‌دهد، شناخت احمدی‌نژاد از نیروهای انسانی است. طی چهارسال گذشته این شناخت وی بیشتر شده و با توجه به سفرهای استانی بسیاری که داشته به گفته علی سعیدلو معاون اجرایی‌اش، نیروهای توانمند شهرستانی بسیاری را شناخته که در دولت دهم از آنها استفاده خواهد کرد.
ابقای احتمالی حداقل یک چهارم از اعضای کابینه فعلی نیز می‌تواند سومین دلیل برای عدم استفاده از نمایندگان مجلس در کابینه آتی باشد. اما مهمترین دلیل، حفظ لابی‌های دولت در مجلس است که احمدی‌نژاد را از حضور یارانی همچون حسینیان در حلقه کابینه‌اش باز می‌دارد. در حال حاضر که به دلیل انتصاب چهره‌ای همچون اسفندیار رحیم‌مشایی و عزل محسنی‌اژه‌ای و صفارهرندی، قاطبه نمایندگان اصولگرای مجلس در جرگه منتقدان دولت به شمار می‌روند و حتی نمایندگان حامی دولت نیز دفاعی برای این اقدام دولت ندارند؛ برای احمدی‌نژاد بهتر است که حداقل نمایندگان معطوف به خودش را در مجلس حفظ کند تا از توان لابی و رایزنی آنها در برهه ارائه لوایح حساس به مجلس برخوردار شود.
نماینده‌ای وزیر نمی‌شود
سخنان یکی از نمایندگان نزدیک به دولت نیز مؤید آن است که احمدی‌نژاد رقبتی برای به وزارت رساندن نمایندگان ندارد. محمدجواد ابطحی عضو کمیسیون سیاست داخلی و امور شوراها، با اشاره به برخی صحبت‌ها بین رئیس‌جمهور و یکی از اعضای فراکسیون انقلاب اسلامی مجلس، گفت: احمدی‌نژاد گفته است که قصد ندارد در کابینه دهم از نمایندگان فعلی مجلس استفاده کند. او اگرچه نامی از نماینده مورد مشورت احمدی‌نژاد نبرده است اما غالباً نمایندگانی چون حسینیان، آقاتهرانی، زارعی، رسایی و کوثری از این فراکسیون با رئیس‌جمهور دیدارهای مرتبی دارند.
نظر شما