به زبان ساده، گزارش اعتباری، گزارشی است که رفتار اعتباری اشخاص، اعم از نحوه بازپرداخت اقساط تسهیلات و تعهدات، میزان چکهای برگشتی، مبلغ باقیمانده تسهیلات دریافتی از بانکها، و همچنین سایر اطلاعاتی که نشاندهنده مسئولیت پذیری صاحب گزارش باشد را در خود جای میدهد. و بالطبع آن، امتیاز اعتباری، بیانگر عددی رفتار اعتباری اشخاص و نیز نشاندهنده میزان تمایل و تعهد فرد به پرداخت دیون اعتباری اش است. این امتیاز بر اساس اطلاعات مندرج در گزارش اعتباری اشخاص محاسبه میشود.
اما اگر بخواهیم کلیدیترین عوامل موثر بر امتیاز اعتباری را نام ببریم، بایستی به موارد ذیل اشاره کنیم:
رفتار در بازپرداخت اقساط
مهمترین عامل موثر بر امتیاز اعتباری، بازپرداخت به موقع اقساط است که باعث بالا رفتن امتیاز اعتباری میشود. عدم پرداخت و یا تاخیر در پرداخت اقساط ، موجب پایین آمدن امتیاز اعتباری میگردد، لذا بازپرداخت به موقع اقساط عاملی تعیین کننده در تعیین امتیاز اعتباری است.
توانایی مسجل شده در بازپرداخت
اشخاصی که تواناییشان را در بازپرداخت به موقع وامهایی با مبالغ بیشتری نشان دادهاند، نسبت به اشخاصی که دارای وامهایی با مبلغ کمتری هستند و آن را به موقع پرداخت میکنند، دارای امتیاز بالاتری می شوند. همچنین تعدد تسهیلات تسویه شده فارغ از مبلغ نیز بر افزایش امتیاز موثر است.
نوع تسهیلات
هرچه تنوع تسهیلات دریافتی (قرضالحسنه، مشارکت مدنی، ضمانتنامه و...) صاحب گزارش بیشتر باشد، سبب افزایش امتیاز اعتباری وی خواهد شد.
بدهی جاری
مشتریانی که دارای بدهی جاری هستند، امتیاز کمتری خواهند داشت.
سایر اطلاعات
اما سایر اطلاعاتی که در گزارش اعتباری وجود دارد و میتواند بر امتیاز اعتباری اثرگذار باشد شامل انواع وضعیت منفی (مشتری و قرارداد)، آمار استعلام (تعداد در خواستهای مشتری برای تسهیلات)، نقش ضامن (تعداد تسهیلاتی که شخص ضامن شده است ) و حتی سن اشخاص صاحب گزارش میباشد.
سامانه اعتبارسنجی در ایران
در ایران از سال 1385، شرکت مشاوره رتبه بندی اعتباری ایران با حمایت وزارت اقتصاد و مشارکت بانکها تاسیس شد و بر اساس آییننامه نظام سنجش اعتبار (موضوع مصوبه شماره 211829/ت39396هـ مورخ 26/12/1389 هیأت محترم وزیران) سامانه اعتبارسنجی را برای اولین بار در ایران و تحت نظارت بانک مرکزی عملیاتی نمود. گفتنی است تمامی هموطنان ایرانی میتوانند به سهولت از طریق سایت شرکت مشاوره رتبه بندی اعتباری ایران به آدرس www.irancreditscoring.com و دیگر نمایندگان ارائه دهندهی خدمات این شرکت، از جمله آیس (icescoring.com)، توانم (tavanam.com)،مایکردیت (mycredit.ir) و آیچک (icheckonline.ir) مستقلاً گزارش اعتباریشان را دریافت نمایند.
همچنین علاقمندان میتوانند از طریق آیدی @irancreditدر اینستاگرام از دانستنیهای مهم حوزه اعتبارسنجی آگاه شوند.
2121