نتیجه انتخابات را می پذیرید آقای اوباما؟

الن بورک
نوزدهمین روز از ماه می بود که باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا در سخنرانی خود از مصر به عنوان کشوری نام برد که بر جریان های اصلاح طلبی در خاورمیانه و شمال آفریقا بسیار تاثیر گذار است. مصر به عنوان بزرگترین و قدرتمندترین کشور در جهان عرب این پنانسیل را دارد که بر روند خیزش های عمومی و جریان لیبرال دموکراسی در جهان اسلام تاثیر بگذارد. اما احساسات ضد امریکایی و افزایش تنش میان اسرائیل و مصر زنگ خطری است برای طرح این پرسش: دموکراسی نوپا در مصر این کشور را به کدام سمت و سو می برد؟

دموکراسی هنوز به شکل تمام عیارش در مصر پیاده نشده است . سه ماه است که دیکتاتور حسنی مبارک صحنه قدرت را رها کرده و رفته است. با این همه مصر هنوز از دیکتاتوری نظامی رنج می برد. زمان می برد تا فرهنگ پذیرش دموکراسی و پیاده کردن آن در میان عامه مردم مصر و دولتمردان جا خوش کند. انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری پاییز سال جاری در مصر برگزار خواهد شد اما بر همگان عیان است که اصلاحات در ساختار نیروهای امنیتی ، سیاست خارجی و مهار حس ضد اسرائیلی بوجود آمده در این کشور به زمان بیشتری نیاز دارد.

مساله ناامید کننده ماجرا اینجاست که این که مصر چگونه اداره شود یا چه کسی آن را اداره کند از اهمیت فوق العاده ای برخوردار نیست. بسیاری از دولتمردان قدیمی هنوز در راس کار هستند. ارتش هنوز شهروندان غیر نظامی را حتی در جریان راهپیمایی های مسالمت آمیز بازداشت کرده و آنها را در دادگاه های نظامی محاکمه می کند. رسانه های مصری از انتشار هرگونه خبری که مصلحت ارتش در آن نباشد بر حذر داشته شده اند. اما اگر مبنا بر برگزاری انتخابات عادلانه و سالم در پاییز سال جاری باشد ، این محدودیت ها باید لغو شود. بسیاری از مردم در مصر و البته خارج از مرزهای این کشور با دلهره به انتخابات نگاه می کنند. آنها از پیروزی اخوان المسلمین یا دیگر گروه های تندرو در این انتخابات واهمه دارند.

باراک اوباما در این سخنرانی به پرسشی پاسخ گفت که سایه آن بر بسیاری از خیزش های عمومی در خاورمیانه است: آیا آمریکا می تواند نتیجه این انتخابات را بپذیرد حتی اگر برندگان این رقابت با رهبران سکولاری که ما به آنها عادت داریم متفاوت باشند؟
باراک اوباما در این خصوص گفت: رهبران دموکرات کسانی هستند که در سیستمی دموکراتیک برنده انتخابات می شوند و در راس قدرت می نشینند نه کسانی که حق دیگران را محدود می کنند و با ایجاد رعب و وحشت به حکومت خود ادامه می دهند.

حق با رئیس جمهور است. تمیز قائل شدن میان مانیفست اسلام در جامعه ای دموکرات با رفتارهای غیردموکراتیک بسیار حایز اهمیت است . در ترکیه به عنوان نمونه دولتی با ریشه های اسلامی زمام امور را در اختیار دارد. نتیجه تحقیقات در سال 2006 در این کشور نشان داد که بر خلاف این باور عمومی که تعداد زنان محجبه در این کشور در حال افزایش است ، این رقم کاهش هم داشته است. دلیل آن هم تمایل بیشتر زمان برای حضور در جامعه و فعالیت های بیشتر مدنی است .

در همین راستا ؛ اعلام خبر نامزدی عبدالمعین ابوفتوج از اعضای اخوان المسلمین در انتخابات ریاست جمهوری به عنوان کاندیدایی مستقل نباید بلافاصله به زنگ خطر تعبیر شود. مصری ها به وی به چشم یک پیشرو و ترقی خواه نگاه می کنند و حضور او در این انتخابات بیانگر احتمال اتحاد مجدد گروه های اسلامی با دنیای سیاست در مصر است. امری که در دولت سابق حسنی مبارک میسر نبود.
نکته پایانی این است که گذار مصر از دیکتاتوری به دموکراسی را نباید دچار افول و کسادی دانست. اگر ایالات متحده کشورهایی مانند مصر یا تونس یا لیبی را مورد بی توجهی یا کم توجهی قرار دهد قطعا دچار عقب گردی استراتژیک خواهد شد. دقیقا به همین دلیل است که واشنگتن به سفیری جدید در مصر برای بازاحیای رابطه نیاز دارد. واشنگتن باید مراقب باشد که روند کمک به احیای دموکراسی با موفقیت پیش می رود و دست نظامیون از این ماجرا کوتاه شده است .

باراک اوباما در سخنان خود وعده کمک های اقتصادی ، طرح های سرمایه گذاری و بخشش بدهی را به مصر دموکرات داد. اما برای برقراری مصری دموکرات باید کارهای بسیار دیگری انجام داد. آمریکایی ها و مصری ها باید این مسیر را با هم بروند و البته که وقتی برای هدر دادن باقی نمانده است .
تاریخ انتشار در ویکلی استاندارد 30 می / ترجمه: سارا معصومی

5151