علیرضا مشایخی، پژوهشگر، موزیسین و آهنگساز تا به امروز بیش از ۳۰ اثر در حوزه موسیقی مدرن و کتاب‌های آموزشی از وی به چاپ رسیده است. سوره مهر در گفتگویی با این استاد موسیقی به مناسبت انتشار کتاب جدیدش «فرهنگ آهنگ سازی» توسط مرکز موسیقی حوزه هنری و انتشارات سوره مهر به بررسی نظرات و دیدگاه وی در حوزه جریان موسیقی در کشور پرداخته است که در زیر بخش‌هایی از این گفتگو را می‌خوانیم:
وی درباره این کتاب گفت: «هنگامی که به ایران بازگشتم، بعد از دومین اقامت طولانی در خارج این فکر به ذهنم رسید با توجه به کمبود در زمینه موسیقی یعنی مجموعه وسیعی که شامل تمام علوم و فنون آهنگسازی باشد وجود نداشته از این رو احساس کردم نوشتن کتابی که صرفا ترجمه نباشد و مناسب یک علاقمند و هنرجوی ایرانی باشد ضروری به نظر می‌رسد.»
مشایخی ادامه داد: «فرهنگ آهنگ سازی به معنای واژه‌نامه لغات نیست؛ این کتاب در دو جلد تألیف شده است، جلد اول به موسیقی باروک و موسیقی کلاسیک و به نظام‌های مختلف از پیش ساخته شده برای آهنگسازی پرداخته و جلد دوم به عبور از دوران (سریل) و بررسی شیوه‌های جدید نت‌نگاری، بر اساس نظریات خودم که بر اساس تجربیات و پیشنهادات سی ساله من، مطالب را به نگارش درآوردم.»
وی در ادامه به ارایه چند نمونه از پیشنهادات خود که در این کتاب مورد استفاده قرار گرفته، پرداخت و گفت: «یک سری حوادث برای نوازنده پیش می‌آید که خیلی فنی است به عنوان مثال اینکه آکسیون‌های مختلف را چطور طراحی می‌توان کرد، به‌عنوان یکی از پیشنهاداتم است. در کل می‌توان گفت که تا این زمان هیچ کتاب فارسی برای آهنگسازی وجود نداشته و اگر هم بوده، ترجمه بوده است. اگر دانشجویی برای مطالعه جدی موسیقی قادر نباشد به خارج برود نیازش با مطالعه این دو کتاب تا حدی برطرف می‌شود.»
این آهنگساز تصریح کرد: «به طور کلی در بیست سال گذشته در کنار فعالیت‌های آهنگسازی بیشتر وقت من صرف تألیفات شده است و از آنجا که نیمی از کتاب دوم فرهنگ‌سازی به تئوری خود من اختصاص دارد، تحت عنوان «تئوری مکمل» نامیده شده است، باید بگویم که بیشترین وقتی که در زندگی‌ام صرف کتاب کرده‌ام، به این دو جلد اختصاص یافته است.»
وی با اشاره به اینکه در این کتاب سعی کرده کاستی‌های موسیقی را از منظر تعلیم و تربیت گوشزد کند، در این زمینه اینگونه توضیح داد: «آنچه که در مراکز موسیقی تدریس می‌شود و آنچه که در سالن‌های کنسرت اتفاق می‌افتد با هم متفاوتند. مشکل این است که یک سری معلومات دست و پا شکسته‌ای که مدارس موسیقی در اختیار هنرجو قرار می‌‌دهند که البته در موسیقی واقعی معاصر این خلأ وسیع‌تر بوده و هست، من سعی کردم به نحوی صحیح این مطلب را تشریح و تبیین کنم. من مسئله موسیقی معاصر را به نحوی صحیح مطرح کرده‌ام. مثلاً کتابی نوشتم که در آن به آسیب‌شناسی محیط موسیقایی ایران پرداختم، به نام «تداوم تفکر» که بعید می‌دانم تا به حال مسئولان امور موسیقی توجهی به آن کرده باشند.»
به گفته مشایخی، سنگ بنای موسیقی تعلیم و تربیت است. ما هنوز فاقد مراکز جامع، صالح و کامل برای تعلیم و تربیت موسیقی هستیم. همه چیز از یادگیری شروع می‌شود. در مدارس و دانشکده‌های موسیقی تهران، تعداد هنرجویان و دانشجویانی که هر سال پذیرفته می‌شوند یک‌پنجم یا یک‌دهم تعداد دانشجویان پذیرفته شده موسیقی در کوچک‌ترین دهکدة آلمان است و جای تاسف اینکه آن هم مملکتی به وسعت ایران و انبوه جمعیتش اینقدر مدرس و دانش آموز موسیقی دارد!
وی درباره مشکلات آهنگسازی در کشور گفت: «در ایران بسیاری از استادان موسیقی عنوان استادی را، بیش از آنکه به اعتبار فعالیت علمی دریافت کرده باشند، به احترام موی سفید دریافت کرده‌اند؛ همچنین عدم استفاده از تجربیات و زمینه‌های علمی برای نسل جوان؛ در نظر بگیرید که در صدا وسیما بعنوان یکی از متولیان فرهنگی و فرهنگ موسیقی در سی سال گذشته بعنوان یک عضو هیئت علمی دانشگاه و آهنگساز سر‌شناس برای تبلیغ و ترویج تجربه‌های موسیقی، کمتر از یک ساعت موسیقی اجرا نکرده‌اند.»
هموطنان تهرانی برای تهیه این کتاب کافیست با شماره 88453188 سامانه اشتراک محصولات فرهنگی؛ سام تماس بگیرند و کتاب را در محل کار یا منزل _ بدون هزینه ارسال _ دریافت کنند.
۲۹۱/۶۰
نظر شما