هر از چندی خبری شنیده می شود دایر بر این که در فلان کتابخانه از چند نسخه خطی قدیمی رونمایی می شود.
معنای این کار چیست؟ آیا این اقدامات کمکی به توسعه کار کتابخانه ای در این کشور می کند؟
آیا این هنر مهمی است که فلان کتاب قدیمی که پیشینیان با هزار زحمت فراهم کرده اند امروزه رونمایی شود و به نام ما ثبت گردد؟
باید پرسید: ما و شما چه زحمتی برای آن کتاب کشیده ایم که رونمائیش کنیم؟ آیا این جز فخر فروشی با کار دیگران است؟
بله، اگر موزه ای این کار را بکند، به اعتبار موزه، شاید جایی برای معرفی برخی نفایس داشته باشد؛ اما کتابخانه ای که رسالتش توسعه علم و دانش و فن روز است، چرا باید به رونمایی از یک کتاب قدیمی دل خوش کند؟
هرگاه این کتابخانه ها رسالت های بی پایان خود را انجام دادند ـ که صد البته سالها با آن فاصله دارتد ـ در آن صورت باید به آنان حق داد که برای تفریح علمی یا سرگرم کردن مطالعه کنندگان یک کتاب قدیمی را هم رونمایی کنند که تازه آن هم توجیه وجیهی ندارد.
آنچه باعث تاسف است این که برخی از کتابخانه های مهم ما که باید مرجع مردم برای جستجوهای علمی باشند، باید پناهگاه پژوهشگران برای به دست آوردن ساده کتاب و سند باشند، تبدیل به مراکز بازدید شده اند.
کتابخانه هایی در این کشور وجود دارد که به جای استقبال از پژوهشگران و تسهیل امور برای آنان، محل رفت و آمد گروه های مختلف بازدید کننده و گرفتن عکس یادگاری است.
سوال این است:
رونمایی از یک کتاب قدیمی، حال هر کتابی که باشد، چه معنا دارد؟
آیا هدف جز این است که خبری درست شود و در اختیار خبرگزاریها تا احساس کنند فلان کتابخانه هم کاری انجام می دهد؟
برای یک چنین کتابخانه ای خبر مهم آن است که بگوید با دهها هزار نسخه خطی خود چه کرده است؟
آیا همه آنها را فهرست کرده است؟
آیا همه آنها را دیجیتال کرده است؟
آیا نهادی برای تصحیح انتقادی آنها و چاپ کردن و در اختیار عموم گذاشتن آنها دارد؟
آیا همه آنها را به راحتی در اختیار پژوهشگران قرار می دهد؟
آیا فاصله بین درخواست تصویر از یک کتاب را با زمان تحویل کم کرده است؟
آیا ژورنالهای فرنگی را در حوزه های علمی مختلف به طور مرتب تهیه می کند؟
آیا از نمایشگاه های کشورهای خارجی کتاب تهیه می کند؟
آیا همه کتابهای چاپی خود را فهرست کرده و در اختیار پژوهشگران قرار می دهد؟
آیا در زمینه کتاب و کتابداری تولید علمی هم دارد؟
و هزار آیای دیگر.
راستی چه معیارهایی برای سنجش کار دست کتابخانه ای در کشور وجود دارد؟ آیا نهاد کتابخانه ها نمی تواند معیارهایی را تعیین و به کتابخانه ها برای ارائه سرویس های اساسی نمره بدهد؟
نظر شما