فرصت‌طلبی روس‌ها در بازار نفت

اجلاس اوپک در حالی برگزار شد که هیچ‌یک از اعضای ناظر از جمله روسیه به وین دعوت نشده بودند و این نشان از آغاز دوران جدید تنش میان روسیه و اوپک است، روابطی که در سال گذشته و همزمان با افت قیمت‌ها به نظر می‌رسید در اوج همگرایی قرار دارند.

روسیه طی سال‌های گذشته با عدم پذیرش عضویت در اوپک در واقع توانسته است شترمرغ بازار نفت از منافع عضویت و عدم‌‌عضویت حداکثر بهره را ببرد و در فضایی که قیمت‌های بالای 50 دلار نفت برایش ایجاد کرده با افزایش توان تولید خود در حال حاضر توانسته است به بزرگترین تولید‌‌کننده نفت جهان یعنی عربستان نزدیک شود و همین مسئله در معادلات فعلی بازار در موضع‌گیری اوپک در قبال عملکردهای خاص روسیه تأثیر به سزایی داشته است.

اوپک در حال‌حاضر به نوعی در قبال روسیه در موضع انفعالی قرار دارد و می‌داند هر نوع کاهش تولیدی در آینده به معنی دادن سهم بیشتر به روسیه است که با توجه به داشتن مرزهای وسیع با چین و ژاپن و خطوط لوله با مرکز بازار‌های اروپا به راحتی در این دو بازار اصلی نفت می‌تواند جایگاه اوپک را متزلزل کند.

آخرین موضع‌گیری‌های وزیر انرژی روسیه در قبال اعتراضات اوپک نسبت به افزایش تولید این کشور گویای موضع‌گیری فاتحانه روس‌ها نسبت به این سازمان است.

خبرگرازی رویتر به نقل از وزیر انرژی روسیه می‌نویسد: «کشورش به خاطر افزایش میزان تولید و رسیدن آن به رکورد ماهانه از اوپک عذرخواهی نخواهد کرد».

سرگئی شماتکو در ادامه سخنان خود ضمن اشاره به سطح فعلی قیمت‌های نفت (70 دلار) از توانایی روسیه برای سرمایه‌گذاری در میادین جدید نفتی این کشور خبر داد و تأکید کرد: بهای نفت در حال‌حاضر هیچ محدودیتی برای توسعه صنعت نفت ایجاد نمی‌کند. وی پس از تصمیم اوپک بر حفظ سهمیه‌بندی در نشست 9 سپتامبر این سازمان تصریح کرد: «روسیه هیچ تعهدی در قبال اوپک ندارد و ما در مذاکرات و مکاتبات نیز هیچ قولی به اوپک نداده‌ایم».

البته این نحوه برخورد روسیه با اوپک با توجه به شرایط اقتصادی کشور‌های جهانی نمی‌تواند به جنگ قیمت منتهی شود ولی به نفع اوپک است که این فضای سرد روابط را دوباره گرم کند و با توجه به روابط نزدیک میان ایران و روسیه این احتمال وجود دارد که در ماه‌های آتی و در صورت کاهش قیمت‌ها بر اثر افت تقاضای پیش‌بینی شده از سوی آژانس بین‌المللی انرژی، ماموریت میانجیگری بین اوپک و روسیه بر عهده ایران قرار گیرد و در آن صورت توان چانه‌زنی دولت جدید و به خصوص وزیر نفت جدید ایران می‌تواند در این فرایند بسیار تعیین‌کننده باشد.