خروج آثار از موزه ملی با دورکار شدن امین اموال‌ها‌؟

به دنبال انتشار اعترافاتي از سوي رييس سابق موزه ملي، درمورد خروج اشياء عتيقه از موزه، کارشناسان ميراث بحث‌هاي متعددي را در مورد شرايط نابسامان اين موزه در دوره مديريت آزاده اردکاني مطرح کردند که يکي از اين اقدامات، دورکار کردن امين اموال‌ها‌ بود. در حالي که براساس قوانين ميراث فرهنگي، آن‌ها حتي نبايد وظيفه ديگري بر عهده داشته باشند.
در چند ماه گذشته، خبرهاي متعددي در مورد اعترافات رييس سابق موزه ملي ايران در مورد تاراج اشياء تاريخي و عتيقه اين موزه منتشر شد. اگرچه سازمان ميراث فرهنگي و برخي اعضاي دفتر رياست جمهوري که پيشتر، متوليان سازمان ميراث فرهنگي بودند، اين خبر را تکذيب کردند. با اين وجود، کارشناسان ميراث به شدت نسبت به اين خبرها واکنش نشان داده و در مورد شرايط نامناسب موزه ملي در زمان مديريت آزاده اردکاني مسايل متعددي را مطرح کردند که دور کار کردن امين اموال‌هاي موزه يکي از اين موارد بود.
زماني که آيين‌نامه دورکاري يا کار در خانه يا به اصطلاح "تله ورکينگ" کارمندان، به تاييد هيئت دولت و رئيس جمهور رسيد و ابلاغ شد، سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري همچون انتقال کارمندان از تهران از نخستين سازمان هايي بود که در زمينه پيش قدم شد. به همين دليل، طرح دورکاري کارشناسان سازمان ميراث در مرداد سال 89 اجرايي شد.
در همان سال اردکاني، که رييس موزه ملي بود در اين زمينه اقداماتي انجام داد که دورکار کردن امين اموال‌هاي موزه يکي از اين موارد بود. در همان زمان اين اقدام باعث اعتراض‌‌هايي از سوي کارمندان موزه شد اما چندان از سوي آزاده اردکاني جدي گرفته نشد.
به طوري که او در گفت و گويي با رسانه ‌ها اعلام کرد: «دورکاري براي موزه ملي بسيار مفيد بوده است.» ريييس سابق موزه ملي که به دلايلي اعلام نشده زنداني شد، در همين گفت و گو تاکيد کرد که در ابتداي ساماندهي موزه ملي نيازي به امين اموال نداريم و در اين مرحله اشياء بايد تفکيک شوند.
اين در حالي است که بر اساس ماده 15 قوانين، مقررات، آئين نامه‌ها و معاهدات سازمان، امين اموال فرهنگي ـ تاريخي و هنري که مطابق آيين نامه اجرايي ماده 34 قانون محاسبات عمومي کشور منصوب خواهد شد، نبايد غير از وظيفه امين اموالي وظيفه ديگري بر عهده داشته باشد و بايد علاوه بر صلاحيت‌هاي اخلاقي و امانت داري، حداقل مدرک کارداني در رشته‌هاي مرتبط را داشته باشد.
زهرا حبيبي زاد، يکي از کارشناسان موزه داري در مورد اهميت امين اموال‌ها در موزه به CHN مي‌گويد: «امين اموال‌ها ميراث‌دارهاي کشور هستند، افرادي که نقش مهمي در صيانت و حفاظت از آثار موزه دارند.»
او ادامه مي‌دهد: «با اين وجود نقش و اهميت امين اموال‌ها از سوي مديريت ‌هاي اخير چندان جدي گرفته نشده است. بعضي از اوقات ديده شده کساني که حتي ديپلم هم ندارند به اين سمت گذاشته مي‌‌شوند. در حالي که شان امين‌اموال ها بسيار بالاست.»
يکي ديگر از کارشناسان موزه در گفت‌و گو با CHN در مورد نقش مهم امين اموال‌ها در موزه مي‌گويد: «اين امين اموال‌ها هستند که اشياء موزه را تحويل مي‌گيرند و تا زماني که بخواهد بازنشسته شوند، اين اموال به امانت نزد آن‌ها باقي مي‌ماند تا زماني که بخواهند بازنشسته شوند و در اين زمان است که اشياء تحويل داده به آن‌ها ، بايد تحويل گرفته شود. در اين ميان اگر شي‌اي گم شود. فرد به دادگاه فرستاده شده و بايد جريمه‌هاي سنگيني بپردازد.»
به گفته او، در قوانين موزه داري يک امين اموال حق ترک کار خود را حتي به دليل دستشويي رفتن هم ندارد. و اگر لحظه‌اي از محل کار خود خارج مي شود بايد آن جا را مهر و موم کند.»
در حال حاضر نيز بر اساس گفته‌هاي کارمندان موزه ملي، پس از يک سال اجراي ناموفق اين طرح، دوباره امين اموال‌ها فراخوانده شده‌اند و طرح دورکاري آن‌ها لغو مي‌شود.
يکي از دلايلي که غارت اشياء عتيقه از موزه ملي را برای مسوولان قابل بررسي می کند، همين نبود امين اموال‌ها بر سر کارشان است.
با اين حال، روابط عمومي موزه ملي، پاسخي به اين سوال نمي‌دهد. ثريا شيرافکن، مسئول روابط عمومي موزه ملي خبرهاي اعلام شده درباره آزاده اردکاني را خبرهايي جعل مي‌داند و مي‌گويد: «مگر برخي روزنامه‌ها و سايت‌هاي خبري که اين قبيل خبرها را منتشر مي‌کنند مي‌توانند معتبر باشند که خبرنگارها به آن‌ها استناد مي‌کنند.»
او هر گونه دورکاري امين اموال‌ها در موزه ملي را رد کرده و به CHN مي‌گويد: «مگر مي‌شود امين اموال‌هاي موزه دور کار شوند. اصلا ما همچين برنامه اي را نداريم.»
4747