بازگشت اتاقهای دود به سفره خانه ها

امید سلیمی بنی: دود به هر جا که بخواهد، می رود. با قانون و بخشنامه هم نمی شود جلوی آن را گرفت. پس از اینکه نیروی انتظامی اخطار داد رستورانهایی را که قلیان به دست مردم می دهند، پلمپ می کند، اکنون دبیر اتحادیه سفره‌خانه‌داران سنتی تهران می گوید در فکر اتاق دود برای سفره خانه هاست.
آن چنان که حسین مهرجردی، به میراث فرهنگی گفته، قرار است سفره خانه های تهران "استانداردسازی" شوند. این به معنی قرار دادن اتاقکی جهت دود کردن قلیان برای دودیها و عایق بندی کردن آن از هوای تنفسی مشتریان دیگر است.
به گفته مهرجردی، طبق این استانداردسازی بخشی از سفره‌خانه مخصوص ارائه قلیان در نظر گرفته شود تا اگر قرار است قلیانی در سفره‌خانه ارائه شود در آن محدوده مشخص باشد. هرچند این محدوده از فضای سفره‌خانه جدا نیست ولی در زمره فضاهای عمومی سفره‌خانه نیز قرار نمی‌گیرد. این محدوده باید ایزوله شده و مشخص و از فضای عمومی سفره‌خانه دور باشد.
ایده تشکیل اتاقهای دود، در حالی رسانه ای می شود که چندی پیش دیوان عدالت اداری اعلام کرده بود ارائه قلیان با هر نوع تنباکو در قهوه‌خانه‌ها ممنوع است. وزارت کشور نیز گفته بود هر نوع قلیان، اعم از میوه ای و اسانس دار و سنتی، نباید در مجامع عمومی مصرف شود.
پلیس هم پا رو روی بیل گذاشته بود تا با قلیان کشی در ملاء عام برخورد کند، هر چند تاکنون اظهار نشده مستمسک قانونی برخورد با کسانی که در بوستانها قلیان را به صورت شخصی مصرف می کنند، چیست.

دفاع تمام قد دودفروشها از قلیان
با وجود تمام مخالفتهای وزارت بهداشت، کشور، دیوان عدالت اداری و سازمانها و نهادهای دولتی دیگر با قلیان کشیدن مردم، هنوز میزان سرطان و آسیبهای اجتماعی ناشی از دودجات، مانند اعتیاد و تبعاتش، بسیار بالاست. با این وجود، دولت می گوید قلیان را از بین مردم جمع خواهد کرد تا دروازه ورود به اعتیاد را ببندد. ولی تاکنون هیچ رابطه مستقیم و اثبات شده ای بین کشیدن قلیان و روی آوردن به مواد مخدر، اثبات نشده است، ولی ارتباطات فراوانی بین شرایط نابسامان اقتصادی و اجتماعی و روی آوردن جوانان به مواد مخدر، اثبات شده.
با وجود تمام این حرف و حدیثها، شاغلان صنوف مرتبط با قلیان می گویند در صورتی که قلیانها را جمع کنند، همه به خاک سیاه خواهند نشست.
عباس علایی، رئیس اتحادیه قهوه‌خانه‌های سنتی استان تهران تاکید می‌کند: «با حذف قلیان از سبد خدمات ارائه‌شده به مشتریان، بسیاری از شاغلان قهوه‌خانه‌ها بی‌کار می‌شوند. در حالی که دولت از تلاش ویژه جهت ایجاد دو میلیون شغل در سال جاری سخن می‌گوید، حذف قلیان از قهوه‌خانه‌ها موجب می‌شود که خانواده‌های زیادی، منبع درآمد خود را از دست بدهند و بسیاری از شاغلان این صنف به خیل بیکاران کشور اضافه شوند.»
علایی در ادامه از فعالیت قهوه‌خانه‌های بدون مجوز سخن می‌گوید و خاطرنشان می‌کند: «اگر به آمارهای رسمی توجه کنیم و واقعیت‌ها و شواهد موجود را ببینیم، در حال حاضر بسیاری از واحدهای ارائه‌کننده قلیان در شهر تهران، بدون مجوز هستند. پیش‌بینی می‌کنم که قهوه‌خانه‌های بدون مجوز، حداقل چهار برابر تعداد قهوه‌خانه‌هایی است که توانسته‌اند مجوز فعالیت را در شهر تهران بگیرند. یعنی اگر قلیان را از قهوه‌خانه‌ها حذف کنیم، تنها آن دسته از شاغلانی که در واحدهای مجوزدار فعالیت می‌کنند بیکار نمی‌شوند، بلکه مطمئنم که آمار بیکاران پس از اجرای حذف قلیان از قهوه‌خانه‌ها از مرز دو میلیون نفر در کشور هم می‌گذرد!»
رییس اتحادیه قهوه‌خانه‌های سنتی استان تهران با اشاره به لزوم آگاهی‌بخشی به مصرف‌کنندگان قلیان می‌گوید: «شما می‌بینید که هوای تهران آلوده است و بسیاری از موارد بهداشتی در این کلان‌شهر مشکل اساسی و جدی دارد، اما متاسفانه بر روی مساله قلیان، حساسیت بسیار زیاد و افراطی ایجاد کرده‌اند. حتی وزارت بهداشت بر روی بسته‌های توتون و تنباکو، عبارت بدون نیکوتین و قطران را درج می‌کند و در واقع، توتونی که در کشور مصرف می‌شود، کم‌ضرر و تنها دود خالی است. در عین حال اگر مصرف قلیان مشکل دارد، اولاً خود شرکت دخانیات در ایران نباید به تولید توتون و تنباکو روی بیاورد و دوم این که مسئولان هم باید با فرهنگ‌سازی و بدون جبر و فشار، مصرف‌کننده را قانع کنند تا از استعمال قلیان منصرف شود؛ چون با زور و اجبار که مشکلی حل نمی شود.»
معلوم نیست در دعوای قلیانها، روی آوردن مردم به مواد مخدر مقصر است، سیاستهای دودستیز دولت عامل اصلی است و یا واردات دخانیات که قرار است قانونی شود و رشد سرطان را همچنان در بین مردم افزایش دهد.
45/233