جلد 24 مجموعه «نیمه پنهان» به یادداشت​های یک خبرنگار درباره سانسور و ممیزی در عصر پهلوی پرداخته که با ارائه اسناد و تصاویری بدیع، منبع خوبی برای محققان و پژوهشگران و همچنین علاقمندان تاریخ ایران است.

به گزارش خبرآنلاین، «روایت سانسور» که بیست و چهارمین عنوان از مجموعه نیمه پنهان دفتر پژوهش های کیهان است، که در شش فصل به اتفاقات جالب ممیزی کتاب و آزادی مطبوعات در عصر پهلوی پرداخته است.

 

خواننده کتاب روایت سانسور با گزارشی روبرو می‌شود که توسط یک روزنامه قدیمی به نگارش درآمده است. از نام و نشان نویسنده در این کتاب اثری نیست، اما در یادداشتی که وی برای مقدمه خاطرات نوشته آمده است:«سال‌ها بود که پرداختن به مقوله ممیزی و سانسور و شرح مشاهداتم در ایامی که به عنوان روزنامه‌نگار در خدمت رژیم پهلوی بودم و افشای نام و نقش دست‌اندرکاران کنترل و مهندسی افکار عمومی به ویژه در دوران بعد از کودتای 28 مرداد، یکی از مهمترین دغدغه‌های فکری من بود. اما شهامت ابراز این حقایق را در خود نمی‌یافتم و هر روز به بهانه‌ای، نگارش واقعیات و آنچه در این عرصه دیده بودم و نحوه عملکرد و مکانیسم‌های اجرایی آن را به فردا موکول می‌کردم، تا این که تلاش مسئولان دفتر پژوهش‌های موسسه کیهان در انتشار شرح حال و عملکرد کارگزاران عرصه سیاست و فرهنگ و به طور کلی جریان روشنفکری وابسته و بیمار عرصه پهلوی، بستر مناسبی فراهم آورد و مرا بر آن داشت تا از این فرصت در جهت تحقق خواست چندین ساله‌ام در افشای چگونگی فعالیت برخی از افراد مرتبط با مقوله سانسور و ممیزی بهره بگیرم.»

 

«چگونگی اداره ممیزی، حمایت از صهیونیسم، ساماندهی تشکیلات سانسور، بازگشت دوران سرکوب مطبوعات، حضور ساواک در عرصه سانسور، تربیت سانسورچی، دستورالعمل خودسانسوری، نقش وزارت فرهنگ و هنر در سانسور، سرپاسبان سانسورچی و چگونگی فعالیت آژانس‌های خبری» فصل های شش گانه این کتاب موجز و خواندنی است.

 

در بخشی از این کتاب می خوانیم:

آیین دنامه جزایی «کنت دومونت فرت» رییس پلیس تهران به عنوان اولین قانون رسمی سانسور ایران در سال 1296 به اجرا درآمد. این آیین نامه بسیار یکطرفه تنظیم شده و هیچ حقی برای روزنامه نگاران و نویسندگان قائل نشده بود. مواردی از این ایین نامه بدین شرح است:

 

«...کسی که جسارت نموده بر ضد پادشاه اعلانات و نوشتجات در کوچه ها بچسباند - هرکس که باشد - و همچنین کسانی که مخالف مردم حرکتی کرده و اذیت برساند، بر حسب تقصیر او از یک الی پنج سال حبس خواهد شد. کسی که بر خلاف پادشاه یا خانواده سلطنت حرف بزند و یا بنویسید و یا تحریک بد در نظر داشته باشد...از یک الی پنج سال حبس با زنجیر محبوس خواهد شد.

کسی که کنکاش و خیالات بد در حق دولت بکند و یا افتراء و تهمت تحریرا و تقریرا به دولت بزند، از یک الی پانزده سال محبوس خواهد شد...»

 

به گزارش خبرآنلاین، در بخش دیگری از این کتاب روایت رضا براهنی از درگیری لفظی جلال آل احمد با هویدا منتشر شده:

جلال خطاب به هویدا گفت: «...بالاخره قلم ما بر مسلسل های شما پیروز می شود و شما نمی توانید با اینگونه اقدامات جلوی زوال خودتان را بگیرید.»

و هویدا خطاب به آل احمد می گوید: ...آقای آل احمد... من بهتر از شما این حرف ها را بلد هستم ما اینجا جمع شده ایم تا چاره ای برای این مشکل پیدا کنیم، نه اینکه شعار بدهیم...»

و جلال خطاب به هویدا گفت: تو خودت مشکل را ایجاد کرده ای...

هویدا در ادامه خطاب به نویسندگان حاضر در این جلسه می گوید: «من چند بطری ویسکی اسکاچ می خرم و بعد از ظهر چهارشنبه همین هفته به خانه صادق چوبک خواهم رفت. شما هم می توانید به آنجا بیایید تا در محیطی صمیمی تر این بحث و گفتگو را ادامه دهیم.»

وقتی جلال این دعوت را نپذیرفت. هویدا ادامه داد: «من پیشنها می کنم که کمیته ای از سوی خود آقایان تشکیل شود تا آثار و نوشته های نویسندگان و شاعران را بخواند و درباره چاپ آنها تصمیم گیری کنند.»

در این هنگام جلال از خشم منفجر شد و بر سر امیرعباس هویدا فریاد کشید و گفت:«ما آمده ایم اینجا از سانسور شکایت کنیم، آنوقت شما می خواهید از ما سانسور چی بسازی؟»

 

بر اساس این گزارش، تصاویر سانسورچیان و کسانی که در ممیزی کتاب و مطبوعات دوران طاغوت نقش اساسی داشته اند را می توان با ذکر مشخصات در این کتاب دید.

کتاب روایت سانسور به قلم یک روزنامه نگار قدیمی از سوی دفتر پژوهش های موسسه کیهان به چاپ رسیده است و به خبرنگاران و گزارشگران شهید صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران تقدیم شده است.

 

چاپ سوم این کتاب با قیمت 2100 تومان در بازار کتاب موجود است.

 

ساکنان پایتخت برای تهیه این کتاب و سایر کتاب های مجموعه «نیمه پنهان»‌ کافیست با شماره 20- 88557016 سامانه اشتراک محصولات فرهنگی؛ سام تماس بگیرند و کتاب را در محل کار یا منزل _ بدون هزینه ارسال _ دریافت کنند. هموطنان سایر شهر‌ها نیز با پرداخت هزینه پستی ارسال، می‌توانند تلفنی سفارش خرید بدهند.

 

  

6060

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 194504

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
9 + 4 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 1
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • بدون نام IR ۲۲:۵۸ - ۱۳۹۰/۱۰/۲۷
    9 1
    اگر جلال آل احمد در این دوران زنده بود چه می‌گفت؟