واشنگتن: ما نبودیم، به ما حمله نکنید / ترامپ از مهار نتانیاهو ناتوان است

به گزارش خبرآنلاین، اندرو راث، خبرنگار گاردین در واشنگتن دی‌سی می‌نویسد صبح جمعه همزمان با حملات جنگنده‌های اسرائیلی به اهدافی در ایران ایالات متحده آمریکا تلاش کرد به سرعت از تصمیم نتانیاهو برای هدف قرار دادن تهران فاصله بگیرد.  این اقدام اسرائیل یک اقدام تشدیدکننده است که ممکن است به یک جنگ تمام عیار سراسری در منطقه بدل شود.

به نوشته گاردین این حمله یکجانبه نشان‌دهنده شکست تلاش‌های دونالد ترامپ برای مهار کردن بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل است و مطمئنا برای تلاش‌های ترامپ برای مذاکره توافقی با تهران که بتواند جلوی دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای را بگیرد، مانع ایجاد خواهد کرد.

این اقدام در عین حال ممکن است باعث حمله تلافی‌جویانه تهران شود که به جنگی گسترده‌تر میان ایران و اسرائیل منجر خواهد شد، دقیقا همان جنگ جدیدی که ترامپ علنا گفته‌بود می‌خواهد از آن اجتناب کند.

همزمان با فرونشستن غبار حملات به تهران، مقام‌های ارشد آمریکایی تلاش می‌کنند این نکته را مورد تاکید قرار دهند که حملات اسرائیل یکجانبه بود و به تهران هشدار می‌دهند که از تلافی این حملات با حمله به سفارتخانه‌ها و پایگاه‌های آمریکایی در منطقه اجتناب کند.

مارکو روبیو، وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا گفت: «امشب اسرائیل یک اقدام یکجانبه علیه ایران انجام داد.  ما در این حملات علیه ایران مشارکت نداشتیم و اصلی‌ترین اولویت ما حفاظت از نیروهای آمریکایی در منطقه است.»  دیپلمات ارشد آمریکایی ادامه داد: «اسرائیلی‌ها به ما اطلاع دادند که این اقدام برای دفاع از خود ضروری بود.»  روبیو گفت: «دونالد ترامپ، رئیس جمهور و همه دستگاه دولت تمامی گام‌های لازم برای حفاظت از نیروهای ما را برداشته‌است و در تماس نزدیک با شرکای منطقه‌ای قرار دارد.  اجازه دهید به وضوح بگویم: ایران نباید منافع و پرسنل آمریکایی را هدف قرار بدهد.»

واکنش آشفته دولت آمریکا

مقام‌ها و تحلیل‌گران آمریکایی انتظار داشتند که اسراسیل دست کم تا پس از پایان تمام تلاش‌های آمریکا برای مذاکره با ایران با هدف رسیدن به توقف، از حمله خودداری کند.  به گزارش وال استریت ژورنال روز دوشنبه در تماس تلفنی ترامپ و نتانیاهو، رئیس جمهور آمریکا از نخست‌وزیر اسرائیل خواسته‌بود که از حمله به ایران خودداری کند.  اما روز چهارشنبه ترامپ خروج پرسنل غیرضروری از سفارتخانه‌های و پایگاه‌های نظامی امریکا در خاورمیانه را که در معرض حملات ایران قرار داشتند آغاز کرد.

ویلیام وشلر، پژوهشگر ارشد اندیشکده شورای آتلانتیک می‌گوید: «حالا سردرگمی جدی در مورد موضع آمریکا وجود دارد و در عین حال تفاوت‌هایی میان موضع آمریکا با موضع اسرائیل دیده می‌شود.»

وشلر می‌گوید بعید است که اگر دونالد ترامپ به وضوح نتانیاهو را از حمله منع کرده‌بود، او دست به چنین اقدامی می‌زد.  در هر صورت دولت ترامپ به سرعت خود را از حملات اسرائیل به ایران کنار کشید و حتی اشاره‌ای هم به احتمال مشارکت در دفاع از اسرائیل در مقابل حملات احتمالی ایران نکرد.

وشلر می‌گوید: «دست کم آنچه از بیرون مشخص است واکنش آشفته دولت آمریکا است.»

سردرگمی وقتی بیشتر می‌شود که یک شبکه تلویزیونی نزدیک به دولت نتانیاهو روز پنج‌شنبه اعلام کرد که حملات در هماهنگی کامل با واشنگتن انجام شده‌است.

انتظار می‌رفت که استیو ویتکاف، فرستاده ویژه رئیس جمهور آمریکا در خاورمیانه روز یک‌شنبه برای برگزاری دور ششم گفت و گوها با ایران به مسقط، پایتخت عمان سفر کند؛ سفری که آخرین بخت برای آزمودن دیپلماسی بود.

تناقض در گفتار ترامپ

این حملات درست ساعاتی بعد از آن رخ داد که ترامپ علنا از دولت نتانیاهو خواست که از حمله به ایران خودداری کند و گفته‌بود که اعتقاد دارد حمله اسرائیل ممکن است مذاکرات را «به هم بزند.»

ترامپ روز پنج‌شنبه، ساعاتی پیش از حملات در کاخ سفید گفته‌بود: «من علاقمند هستم که از منازعه اجتناب کنم. ... ما خیلی به یک توافق خوب نزدیک هستیم ... من قطعا توافق را ترجیح می‌دهم.  مادامی که فکر کنم توافقی در دسترس باشد، از آنها نمی‌خواهم که وارد عملیات شوند، چرا که فکر کنم [توافق را] به هم بزند.»

اظهارات ترامپ زمانی متناقض به نظر رسید که تلویحا حمله فوری به ایران را تایید کرد و گفت که چنین حمله‌ای ممکن است ایران را به امضای فوری توافق و محدود کردن برنامه هسته‌ای‌اش ترغیب کند.

او گفته‌بود: «[چنین حمله‌ای] ممکن است در واقع کمک‌کننده باشد، اما در عین حال ممکن است که [دیپلماسی را] از بین ببرد.»

خروج از برجام عامل وضعیت کنونی است

منتقدان معتقدند که تصمیم ترامپ برای خروج از منطقه که ناشی از تصمیم او برای خروج از توافق هسته‌ای با ایران، برجام، در دوره نخست ریاست جمهوری‌اش بود، باعث تشدید احتمال جنگ در منطقه شد.

کریس مورفی، سناتور دموکرات کانکتیکت در سنای آمریکا می‌گوید که این حمله «به وضوح با هدف تخریب مذاکرات دولت ترامپ با ایران انجام شد.»  این سیاستمدار حزب دموکرات تصریح کرد: «این حمله نشان داد که تا چه اندازه قدرت‌های جهانی، از جمله متحدان خود ما، احترام ناچیزی برای دونالد ترامپ قائل هستند.»  مورفی تصریح کرد: «این فاجعه ناشی از عملکرد ترامپ و نتانیاهو است و حالا منطقه در آستانه فرورفتن در یک منازعه مرگبار جدید است.»  سناتور دمورات گفت: «اگر ترامپ و نتانیاهو آمریکا را از توافق هسته‌ای که اروپای، روسیه، چین را پشت سر آمریکا جمع کرده‌بود تا جلوی جاه‌طلبی‌های هسته‌ای ایران را بگیرد، خارج نکرده‌بودند، ایران تا این اندازه به دستیابی به سلاح هسته‌ای نزدیک نبود.»