به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، دعا، نیایش، توسل و تضرع به خدای متعال در همه برهه‌های زندگی فردی و اجتماعی اعم از شادی و غم، جنگ و امنیت و... نقش غیرقال انکار دارد.
بنابر روایت شبستان، التزام به این مسئله در برخی مقاطع اهمیت حیاتی دارد و به عنوان یک عنصر تعیین کننده تلقی می‌شود چنان که در روایت (الکافی، ج ۲، ص ۴۷۰) از امام باقر علیه السلام آمده است: «الدُّعَاءُ یَرُدُّ الْقَضَاءَ وَ قَدْ أُبْرِمَ إِبْرَاماً»؛ دعا قضا را برمی‌گرداند، حتی اگر آن قضا حتمی شده باشد» و در جای دیگر فرمودند «وَ ضَمَّ أَصَابِعَهُ» حضرت انگشت‌هایشان را مُشت کردند و به کنایه فرمودند اگر قضای تو به این محکمی هم باشد، خداوند آن را باز می‌کند»
شیعه به برکت وجود ائمه اطهار و همت علمای مجاهد و صاحب‌نفس که کلام امامان خود را جمع‌آوری کرده است؛ برخوردار از گنجینه غنی و ذخیره ارزشمند دعا و توسل است؛ راهکارها و توصیه‌هایی برای افراد و گروه‌ها و جوامع که از کمترین نیاز آنان تا بزرگترین مسائل را در بر می‌گیرد و راه را نشان می‌دهد.
نمونه‌های عینی که حداقل در سال‌های اخیر تأثیر آن را هم به وضوح دیدیم؛ توصیه‌های معنوی حضرت آیت الله خامنه‌ای، رهبر عظیم‌الشأن انقلاب اسلامی است؛ از توصیه معظم له به قرائت دعای جوشن صغیر هنگام جنگ ۳۳ روزه لبنان تا سفارش به قرائت دعای هفتم صحیفه سجادیه در بحران کرونا؛ ((بر اساس یک پژوهش علمی منتشرشده در نشریه «اسلام و مطالعات اجتماعی»، سابقه مذهبی افراد تأثیر قابل‌توجهی بر نگرش آن‌ها به دین در دوران بحران کرونا داشت. این نگرش در سه حوزه باور، احساس و رفتار بررسی و مشخص شد که افراد با پیش‌زمینه مذهبی قوی‌تر، در مواجهه با بحران، بیشتر به دین پناه بردند و رفتارهای دینی مانند دعا، کمک به دیگران، و رعایت اصول اخلاقی را تقویت کردند.))
آبان ماه سال گذشته بود که قرائت آیات فتح و دعای نصر مشتمل بر سوره فتح، دعای توسل و دعای ۱۴ صحیفه سجادیه به عنوان توصیه رهبری برای پیروزی جبهه مقاومت منتشر شد.
پس از آن برخی‌ها به صورت شخصی و یا در مساجد به این توصیه عمل کردند اما آنقدری فراگیر نبود که به برنامه ثابت اماکن مذهبی تبدیل شود در حالیکه شهید حاج قاسم سلیمانی نقل کرده بود که وقتی توصیه رهبری در جنگ ۳۳ روزه به لبنان رسید؛ این دعا هر روز به صورت عمومی از بلندگوها پخش می‌شد.
عده‌ای بر این باور هستند نسبت به عمل در راستای توصیه معنوی رهبری برای پیروزی جبهه مقاومت کوتاهی شده که البته واقعیت میدانی نیز مؤید آن است؛ اکنون که دامنه جنگ رژیم جلاد صهیونیستی از سرزمین‌های اشغالی به ایران اسلامی رسیده، وقت آن است با دقت و اهتمام بیشتری با توصیه‌های معنوی مواجه شویم.
جمعی از بانوان فعال کرمان با راه‌اندازی پویشی در فضای مجازی با عنوان «از بانوان پشت جبهه مقاومت خطاب به ملت ایران» اقدام به فراخوان دسته‌جمعی قرآن و ادعیه کردند.
این فراخوان با محوریت قرائت حدیث شریف کساء که در جلسات خانگی بانوان نیز مرسوم است؛ منتشر و اعلام شده: به مدت چهل شب با نیت سلامتی رهبر و پیروزی رزمندگان جهان اسلام خوانده شود و تأکید شده که «تکثیر» این پیام حداقل کاری است که می‌توان برای جبهه مقاومت انجام داد.
«حدیث کساء» نماد شفاعت اهل بیت در فرهنگ شیعه است و قرائت آن در قالب ۴۰ شب، اشاره به قداست این عدد و سلوک عرفانی در انتخاب چله‌های معنوی دارد؛ دعوت به انجام کاری ساده اما مستمر نظیر این چله‌ها آثار معنوی زیادی دارد.
ضمن اینکه پیام‌های دینی در جوامعی که باورهای مذهبی در بافت فرهنگی و اجتماعی آن‌ها ریشه‌دار است، نقش کلیدی در تقویت وحدت اجتماعی دارد و جدای از آن باعث حس همبستگی در بحران، تقویت حس هویت اجتماعی، تقویت همدلی و همدردی و... است.
از سوی دیگری انتشار پیام‌های دینی در شرایط بحرانی مانند زلزله، جنگ، ناامنی یا حتی بحران‌های اقتصادی و هویتی، نقش مهمی ایفا می‌کند و مانع از ایجاد تزلزل در اعتماد و احساس بی‌ثباتی می‌شود، پیام‌های دینی در واقع شبیه ستون‌های معنوی و روانی باعث ثبات جامعه می‌شود.
نکته مهم در این میان این است اگر معنای صحیحی از رنج دریافت شود، افراد با انگیزه بیشتری به اعمال دینی و عبادی روی می‌آورند؛ دین با ارائه تفسیری از رنج به عنوان آزمون الهی یا فرصتی برای رشد روحی، به افراد آرامش می‌دهد.
در شرایط بحرانی چهره‌ها یا نهادهای دینی که مشروعیت معنوی دارند، می‌توانند به عنوان نقاط اتکا ظاهر شوند و مردم هم به توصیه‌ها و پیام‌های آن‌ها با اعتماد بیشتری پاسخ می‌دهند؛ پیام‌های دینی همچنین با یادآوری نقاط اشتراک، ارزش‌های الهی و سرنوشت جمعی، احساس «ما بودن» را احیا می‌کنند؛ مفهومی که برای بازسازی جامعه بسیار حیاتی است.
نکته‌ای که به ویژه در جهان بحران‌زده امروز نباید از نظر دور داشت اینکه در مواردی که بحران می‌تواند منجر به خشونت یا تفرقه شود، پیام‌های دینی با دعوت آموزه‌های اخلاقی اعم از صبر و بخشش و ... مسیرهای بهتر و باثبات‌تری برای واکنش ارائه می‌دهد.
این روزها که جنگ به تهارن و برخی شهرهای کشور کشیده شده لازم است سیره رزمندگان دوران دفاع مقدس در شب‌های عملیات را نصب العین قرار بدهیم؛ در این شرایط به ویژه توسل به ام الائمه، حضرت زهرا سلام الله علیها و وجود صاحب العصر، امام مهدی عجل الله تعالی فرجه اهمیت ویژه‌ای دارد.
نظر شما