به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ در واپسین سال‌های حکومت پهلوی، روند سرکوب مخالفان سیاسی با شدت بیشتری ادامه یافت و محاکمات سری و اعدام‌های دسته‌جمعی به ابزاری برای مقابله با خیزش‌های مردمی تبدیل شد. گزارش پیش رو که برگرفته از روزنامه تایمز لندن به تاریخ ۱۴ مارس ۱۹۷۲ (۲۴ اسفند ۱۳۵۰) است، به بررسی اعدام ۹ زندانی سیاسی در تهران می‌پردازد؛ اقدامی که به‌وضوح از رشد فزاینده محاکمات سیاسی در ایران آن زمان حکایت دارد. این گزارش، علاوه بر ارائه اطلاعات دقیق از روند محاکمه، به دستگیری دو فوتبالیست معروف ضدرژیم، پرویز قلیچ‌خانی و مهدی لواسانی، نیز اشاره می‌کند. در ادامه این گزارش را از نظر می‌گذرانیم.
ترجمه سند:
اعدام‌ها در ایران، نشانه‌ای از افزایش محاکمات سیاسی
دیروز اعدام ۹ زندانی سیاسی در برابر جوخه آتش، نخستین نشانه قطعی است مبنی بر این‌که محاکمات سیاسی که پیش‌تر از سوی دولت ایران «علنی» خوانده شده بود، اکنون به شکلی پنهانی در حال انجام است. هیچ‌کدام از این ۹ نفر جزو ۵۴ نفری نبودند که محاکمه‌شان تا حدودی در مطبوعات بازتاب یافته بود. با این اعدام‌ها، شمار افراد اعدام‌شده از آغاز محاکمات در ژانویه، دست‌کم به ۱۹ نفر رسیده است.
سخن‌گوی ساواک (پلیس امنیتی ایران) اعلام کرد افراد اعدام‌شده متهم به تلاش برای سرنگونی دولت و انجام فعالیت‌های چریکی بودند. بنا به گفته او، پیش‌بینی شده بود که در ژانویه ۱۲۰ نفر برای محاکمه به دادگاه نظامی فرستاده شوند. منابع مطلع بر این باورند که این تعداد به میزان چشم‌گیری افزایش یافته، این در حالی است که ساواک اتهامات برخی از بازداشت‌شدگان را حذف و آن‌ها را آزاد کرده است، به‌ویژه کسانی که ابراز «ندامت» کرده بودند.
برای مثال، آخر هفته گذشته معلوم شد که دو نفر از بازیکنان مطرح تیم ملی فوتبال ایران، پرویز قلیچ‌خانی و مهدی لواسانی، به دلیل فعالیت‌های کمونیستی بازداشت شده‌اند.
بر ساس اطلاعیه رسمی روز گذشته، ۹ نفری که اعدام شدند، به اتهاماتی چون قتل پلیس، حمله به پاسگاه پلیس در تبریز، تشکیل گروه‌های چریکی، و عضویت در احزاب سیاسی غیرقانونی محکوم شده بودند. هیچ‌گونه جزئیاتی در مورد اتهامات اختصاصی هر فرد یا این‌که چه کسانی محاکمه شده‌اند، ارائه نشد.
همچنین اعلام شد که شاه ۱۰ نفر دیگر از محکومان به اعدام را عفو کرده است. مقام‌ها تایید کردند که گزارش‌های غیررسمی مبنی بر افزایش شدید مجازات‌ها در دادگاه تجدیدنظر نظامی، در مقایسه با احکام دادگاه اولیه، صحت دارد.
منابع آگاه می‌گویند برای نمونه، در حالی که دادگاه اولیه برای ۶ نفر از نخستین ۲۳ متهم حکم اعدام صادر کرده بود، این عدد در دادگاه تجدیدنظر به ۱۵ نفر افزایش یافته است. از میان کسانی که دیروز بخشیده شدند، ۳ نفر در ابتدا به زندان محکوم شده بودند، اما به نظر می‌رسد دادگاه تجدیدنظر مجازات آن‌ها را تشدید کرده بود.
جلسات دادگاه تجدیدنظر نیز به شکل غیرعلنی برگزار شد. گویا در یکی از این جلسات، یکی از زندانیان مدارکی را به یک خبرنگار خارجی تحویل داده است. برخی از زندانیان مدعی شده‌اند که مورد شکنجه قرار گرفته‌اند و مقام‌ها از ترس علنی شدن اتهامات، اجازه‌ی حضور خارجی‌ها را نمی‌دهند.
روند قضایی این دادگاه‌ها به دلیل ابهام در اتهامات، نبود شاهدان، کمبود مشاور حقوقی برای متهمان و شیوه‌های ساواک در جمع‌آوری پرونده‌های اتهامی، مورد انتقاد قرار گرفته است.
این محاکمات در پس‌زمینه‌ای از اعتراضات دانشجویی و فعالیت‌های چریکی برگزار می‌شود. هفته گذشته، پس از اعتصاب دانشجویان در دانشگاه تهران، پلیس ضد شورش وارد عمل شد و در هفته‌های اخیر نیز چندین انفجار بمب در شهر رخ داده است.
۲۵۹
نظر شما