به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، امام کاظم (ع): عن مولانا و مقتدانا الإمام موسی بن جعفر (ع): «إِیَّاکَ وَ الطَّمَعَ وَ عَلَیْکَ بِالْیَأْسِ مِمَّا فِی أَیْدِی النَّاسِ وَ أَمِتِ الطَّمَعَ مِنَ الْمَخْلُوقِینَ فَإِنَّ الطَّمَعَ مِفْتَاحُ الذُّل»[۱].
امام کاظم (ع) فرموده است: «از طمع پرهیز کن و به آنچه که در نزد مردم است طمع نداشته باش و طمع از مخلوق را در درون خود بمیران زیرا طمع کلید خواری و ذلت است».
بنابر روایت شیعه نیوز، یکی از صفات رذیله ای که برخی از افراد گرفتار آنند، طمع است؛ انسانهای طمعکار هیچگاه در زندگی خود آسایش و آرامش را تجربه نخواهند کرد زیرا همیشه فکر و ذهن آنان معطوف به دارایی های دیگران است و به آنچه که در نزد خود دارند قانع نیستند. اگر انسان به مال و دارایی دیگران طمع داشته باشد، در حقیقت به عزت و جایگاه خود خدشه وارد کرده است زیرا هنگامی که انسان از دیگری مال و یا چیز دیگری را طلب می‌کند در حقیقت از آبرو و عزت خود مایه گذاشته است تا جایی که گاهی صفت رذیله طمع ورزی باعث می‌شود که انسان در مقابل نامردان و انسان های پست، خود را کوچک و حقیر کند تا به خواسته خود برسد لذا انسان و به خصوص طلاب و روحانیت باید مراقب باشند تا گرفتار طمع نشوند البته این کلام بدین معنا نیست که انسانها به یکدیگر نیاز ندارند و و نسبت به حل مشکلات یکدیگر بیتفاوت باشند زیرا این امر با طمع ورزی و خود را در مقابل دیگران کوچک و حقیر کردن، تفاوت دارد.
امام رضا (ع) فرمایشی دارند که به نظر میرسد راه حل کلام امام موسی کاظم (ع) در روایت مذکور باشد. امام رضا (ع) فرموده است: «أَحْسِنِ الظَّنَّ بِاللَّهِ فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَقُولُ أَنَا عِنْدَ ظَنِّ عَبْدِیَ الْمُؤْمِنِ بِی إِنْ خَیْراً فَخَیْراً وَ إِنْ شَرّاً فَشَرّاً»[۲].امام رضا (ع) فرموده است که به خداوند خوش گمان باش، زیرا خدای عز و جل میفرماید: من نزد گمان بنده مؤمن خویش هستم، اگر به من خوش گمان باشد، به خوبی با او رفتار میکنم و اگر به من بدگمان باشد، به بدی با او رفتار میکنم.
برخی از افراد هنگامی که در زندگی دچار مشکل می‌شوند، نسبت به خدا گِله و شکایت میکنند و تعبیرات نادرستی را به کار میبرند که این مسأله اشتباه است. انسان حتی در اوج سختیها و مشکلات نیز باید شکرگزار خداوند باشد زیرا در برخی از روایات آمده است که اگر خدای متعال بنده ای را دوست داشته باشد او را در معرض آزمایشهای سخت قرار میدهد تا مانند سنگِ طلا آبدیده شود. بنابراین، انسان وقتی که در معرض مشکلات و گرفتاریها قرار می‌گیرد نباید کنترل خود را از دست بدهد و حسن ظنش نسبت به خداوند به سوءظن تبدیل شود. البته گاهی اتفاق می‌افتد که به دلیل برخی از مشکلات با دعا و مناجات بیگانه میشویم و در مسیر انحرافی قدم میگذاریم ولی به دلیل عنایتی که امام زمان (عج) نسبت به ما دارد با کوچکترین جرقه و تلنگری مجدداً به مسیر هدایت باز میگردیم.
در حدیث دیگر از امام رضا (ع): أَحْسِنِ الظَّنَّ بِاللّهِ، فَإِنَّ مَنْ حَسُنَ ظَنُّهُ بِاللّهِ کانَ عِنْدَ ظَنِّهِ وَ مَنْ رَضِیَ بِالْقَلیلِ مِنَ الرِّزْقِ قُبِلَ مِنْهُ الْیَسیرُ مِنَ الْعَمَلِ. وَ مَنْ رَضِیَ بِالْیَسیرِ مِنَ الْحَلالِ خَفَّتْ مَؤُونَتُهُ وَ نُعِّمَ أَهْلُهُ وَ بَصَّرَهُ اللّهُ دارَ الدُّنْیا وَ دَواءَها وَ أَخْرَجَهُ مِنْها سالِمًا إِلی دارِالسَّلامِ؛ به خداوند خوشب ین باش؛ زیرا هر که به خدا خوش بین باشد، خدا با گمانِ خوشِ او همراه است، و هر که به رزق و روزی اندک خشنود باشد، خداوند به کردار اندک او خشنود باشد، و هر که به اندک از روزی حلال خشنود باشد، بارش سبک و خانواده‌اش در نعمت باشد و خداوند او را به درد دنیا و دوایش بینا کند و او را از دنیا به سلامت به دارالسّلامِ بهشت رساند.»
از کلام امام رضا این‌طور برداشت می‌شود که اگر به خدا حسن ظن داشته باشیم، وعده‌ها و وعیدهای خداوند را باور می‌کنیم. وعده‌های خدا بی‌نهایت و وعیدهای خدا هم خیلی دردناک است. اگر وعده و وعیدهای خدا را که ریشه‌اش حسن ظن است، باور کنیم، چند اتفاق در زندگی‌مان می‌افتد.
اول «مجاهدت». چنین شخصی برای رسیدن به وعده‌ها و فرار از وعیدها مجاهدت می‌کند؛ یعنی فرار از جهنم و حرکت به سوی بهشت. حرف شهدا هم همین بود «إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ» «صدق الله العلی العظیم»؛ چون حسن ظن به خدا دارد، او را باور می‌کند، وعده و وعید خدا را جدّی می‌گیرد و اولین نتیجۀ آن مجاهدت می‌شود.
و دومین نتیجۀ حسن ظن به خدا «صبر و مقاومت» است. چون با خدا معامله می‌کند هرچه سخت باشد ارزش دارد. سومین نتیجه‌اش، «تکیه به پروردگار» است «وَ مَنْ یَتَوَکَّلْ عَلَی اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ» باور دارد که در برابر انجام اوامر الهی، هیچ کسی جز خدا نمی‌تواند او را یاری کند.
منابع:
۱. محدث نوری، مستدرک الوسائل، ج۱۲، باب۶۷، ص۶۸، ح۵.
۲.مرحوم کلینی، الکافی، ج۲، ص۷۲.
سایت شیعه کوئست.
نظر شما