غزال زیاری: وقتی مغز فردی در مسیر زوال شناختی قرار میگیرد، نشانههای آن در حوزههای مختلف بروز میکند و در بخشهای مختلف زندگی خودش را نشان میدهد. نکته جالب اینجاست که طبق گفته محققان برخی از این نشانههای اولیه زوال شناختی ممکن است در عادات روزمره فرد از جمله رانندگی هم بروز کنند؛ یعنی به بیانی دیگر انتخاب زمان سفر و مسیرهای رانندگی به نوعی میتواند نشان دهنده سلامت ذهنی فرد در آینده باشد.
پژوهشگران دانشگاه واشنگتن به این نتیجه رسیدهاند که تمایل به کمتر رانندگی کردن و تأکید بر روی استفاده از مسیرهای آشنا ممکن است نشان دهنده این باشد که یک راننده نیازمند مداخله زودهنگام است و ممکن است در آینده در معرض خطر تصادف قرار بگیرد.
تشخیص اختلال با زیرنظر گرفتن رانندگی افراد
در این راستا و طبق اعلام محققان، دادههای مرتبط با رانندگی در کنار علائم دیگر، به تشخیص این بیماری کمک خواهند کرد. تیم تحقیقاتی نشان داد که اضافه کردن دادههای GPS خودروها به آزمونهای استاندارد سن و حافظه و سایر عوامل جمعیت شناختی، امکان تشخیص دقیق زوال شناختی در افراد دارای اختلال خفیف شناختی (MCI) را تا ۸۷ درصد ممکن میکند.
به گفته محققان، تشخیص زودهنگام راننده های سالمندی که در معرض خطر تصادف هستند، یک اولویت بهداشت عمومی است؛ هرچند که شناسایی افراد ناایمن در این مسیر سخت و زمانبر خواهد بود.
گانش بابولال، پژوهشگر نورولوژی در این باره توضیح داد: «ما متوجه شدیم که با استفاده از دستگاه رهگیری GPS میتوان خیلی دقیقتر از روشهای دیگری مثل سن، نمره آزمونهای شناختی یا عوامل ژنتیکی مرتبط با آلزایمر، تشخیص بدهیم که چه کسانی دچار مشکلات شناختی شدهاند.»
در این پژوهش محققان دادههای ۵۶ فرد مبتلا به MCI و ۲۴۲ نفر بدون مشکل شناختی و با شرایط جمعیت شناختی مشابه با میانگین سنی ۷۵ سال را با هم مقایسه کردند و الگوهای رانندگی ثبتشده توسط خودروهای شرکتکنندگان را همراه با نتیجه آزمونهای معتبر مربوط به حافظه، توجه و عملکرد اجرایی در دورهای ۴۰ ماهه زیر نظر گرفتند. جالب اینجا بود که افراد مبتلا به MCI با در نظر گرفتن عواملی مثل سن، تحصیلات و ریسک ژنتیکی آلزایمر، در طول زمان رفتار رانندگی متفاوتی نشان دادند:
افراد مبتلا به این اختلال، کمتر رانندگی میکردند، به مکانهای کمتری میرفتند، مسیرهای سادهتر را انتخاب میکردند و با سرعت کمتری رانندگی میکردند.
محققان تنها با اتکا به تحلیل دادههای رانندگی افراد، توانستند تا ۸۲ درصد از افراد مبتلا به MCI را بهدرستی شناسایی کنند. طبق گفته آنها، هرچند بخشی از این رفتار ناشی از خودتنظیمی در سنین بالاست، اما میتواند نشانه هشداردهندهٔ اولیه زوال شناختی هم باشد.
بابولال ادامه داد: «نگاه کردن به رفتار رانندگی روزمره روشی کمهزینه، غیر مزاحم و قابلاعتماد برای پایش مهارتهای شناختی و توانایی عملکرد افراد است.»
با وجودی که ممکن است رانندگی کار ناخودآگاهی به نظر برسد، اما در واقع نیازمند نیروی ذهنی زیاد و هماهنگی بالایی است و به همین خاطر هم حواسپرتی در هنگام رانندگی واقعاً خطرناک است.
انجام آزمایشهای گستردهتر
در همین راستا محققان در نظر دارند تا فرضیهشان را روی گروههای بزرگتر و متنوعتری آزمایش کرده و عوامل دیگری از جمله نوع خودرو، منطقه جغرافیایی و شرایط پزشکی همراه را نیز وارد مدل آزمایشیشان کنند.
بابولال دراینباره توضیح داد: «با این روش احتمالاً میتوانیم رانندههایی که در خطر هستند را سریعتر و پیش از آنکه تصادف کنند یا نزدیک به تصادف شوند، شناسایی کنیم. این موضوعی است که در شرایط فعلی معمولاً بعد از وقوع چنین اتفاقهایی متوجه آن میشویم. البته باید به استقلال افراد، حریم خصوصی و حق تصمیمگیری آگاهانه آنها احترام گذاشت و استانداردهای اخلاقی را حفظ کرد.»
منبع: sciencealert
۵۸۵۸
نظر شما