تینا مزدکی_این شهر سلتها در قرن دوم پیش از میلاد، یعنی در دورهای بسیار قدیمیتر از زمانی که دژها و قلعهها سلتها در منطقه ظهور کردند، به اوج شکوفایی رسیده بود. کاوشهای باستانشناسان به جای یک پروژه عمرانی معمول، یک گنجینه شامل سکهها، جواهرات و مقادیر زیادی کهربا را فاش کرده است که دریچهای بینظیر به سوی درک جزئیات زندگی، تجارت و ثروت جوامع سلت اولیه میگشاید.
این پژوهش بر عهده توماش مانگل، باستانشناس دانشگاه هرادتس کرالووه، است که مطالعاتش بر نحوه شکلگیری قدرت از طریق تجارت و تولید صنایع دستی در جوامع سلت اواخر عصر آهن متمرکز است.
باستانشناسان اکنون تأیید کردهاند که این شهر متعلق به دوره لاتن (La Tène)، یعنی فرهنگ سلتهای اواخر عصر آهن در اروپا است. در طول این دوره، برخی سکونتگاهها به مراکز تجاری باز تبدیل شدند که از نظر اهمیت سیاسی و اقتصادی با شهرهای مستحکم بعدی رقابت میکردند. تیم باستانشناسی نقشهای از خانهها، کارگاهها و چالههای انبار متراکم را تهیه کردند که در سراسر تراس صاف رودخانه کشیده شده بود. از آنجایی که این منطقه هرگز به شدت شخم زده یا مورد غارت قرار نگرفته بود، سطح اصلی زمین با غلظت غیرمعمولی از آثار باستانی در خاک سطحی باقی مانده بود.
برخلاف مراکز بزرگ و مستحکم سلتهای (oppida) که در اواخر عصر آهن ظاهر شدند، این سکونتگاه دیواره یا خاکریز دفاعی نداشت. دوران شکوفایی آن درست قبل از ظهور آن سنگرها بوده است، که به محققان کمک میکند تا در مورد چگونگی تبدیل این مکانهای باز به قطبهای دفاعی سنگینتر مطالعه داشته باشند.
گنجینه در خاک
با پیشرفت حفاریها، باستانشناسان کیفها را پر کردند تا شمارش به حدود ۱۳ هزار کیسه مجزا از یافتهها رسید. ماتوش هولاس از موزه بوهم شرقی در هرادتس کرالووه تأکید کرد که این یک مکان بسیار مهم با کارکرد اقتصادی و اجتماعی است.
این مجموعه شامل سکههای سلتها طلا و نقره، قالبهای سکهسازی، ظروف سفالی شکسته، ابزارها و ظروف فلزی ظریف است. همچنین ترکیبی غیرمعمول غنی از جواهرات، از جمله تکههای سنجاق سینه، دستبندهای شیشهای، یراقآلات کمربند و مهرههایی که زمانی با رنگ میدرخشیدند، در میان کشفیات به چشم میخورد.
یکی از قطعات برجسته، یک تکه سفالی است که تصویر زندهای از یک اسب روی آن خراشیده شده است. باستانشناسان این را به جای تزیین رسمی، به عنوان گرافیتی دستهبندی میکنند که نگاه کوچکی به آنچه مردم در اوقات فراغت خود ثبت میکردند، میدهد.
فونداسیون خانهها در کنار کورهها، مناطق کار با شیشه و حداقل یک یا دو ساختمان که احتمالاً به عنوان زیارتگاه استفاده میشدند، قرار گرفتهاند. همه اینها نشان میدهد که این سکونتگاه مکانی بوده که دین، صنعت و زندگی روزمره به شدت در همان چشمانداز شلوغ تنیده شده بودند.
مهرهها و تکههای خام کهربا نشان میدهد که این شهر در مسیر جاده کهربا (Amber Road) قرار داشته است؛ یک مسیر تجاری باستانی که کهربای بالتیک از طریق آن به سمت جنوب حمل میشد.
باستانشناسانی که توزیع کهربا را مطالعه میکنند، استدلال میکنند که جوامعی که این راهرو را مدیریت میکردند، ارتباطات ارزشمندی بین سواحل شمالی و بازارهای داخلی را کنترل میکردند. مانگل توضیح داد که وجود کهربا، سفالهای لوکس و تولید سکه محلی نشان میدهد که این یک روستای معمولی نبوده است و به وضوح در جاده کهربا ادغام شده بود.
تحقیقات نشان میدهد که جوامع لاتن به استفاده از کهربا ادامه دادند، حتی زمانی که برخی از همسایگان شمالی آن را کنار گذاشتند. این الگوها این ایده را تقویت میکند که کنترل بر مسیرهای کهربا، هم ثروت مادی و هم یک پیوند نمادین قدرتمند به مناطق دوردست را فراهم میکرد.
این سکونتگاه شامل کورههایی است که در آن صنعتگران در کنار ظروف خانگی معمولیتر، سفالهای خوب تولید میکردند. پژوهشهای اخیر نشان میدهد که این ظروف ساخته شد با چرخ سفالگری در مناطقی با جمعیت متراکم و نابرابری اقتصادی فزاینده، سریعتر گسترش یافتهاند. قرار دادن کارگاهها، انبارهای ذخیره و زیارتگاهها در یک فضای باز، نشان میدهد که چنین تراکمی در این مکان برنامهریزی شده است.
از آنجایی که جوامع سلت در این منطقه تقریباً هیچ سابقه نوشتاری از خود برجای نگذاشتند، ابزارها و ضایعات این کارگاهها به عنوان بهترین دادههای باقیمانده عمل میکنند. زغال چوب، سفالهای ناقص و شیشههای شکسته سرنخهایی در مورد استفاده از سوخت، دما و دستورالعملهایی میدهند که باستانشناسان میتوانند در آزمایشگاه بازسازی کنند.
بازنویسی نقشه اروپای سلتیک
بسیاری از مورخان، بوهم (Bohemia) عصر آهن را با گروه Boii سلتیک مرتبط میدانند که نام آنها امروزه در واژه Bohemia باقی مانده است. کشف این شهر جدید یک مکان ملموس و با دقت ثبت شده به این داستان اضافه میکند.
میروسلاو نوواک از موزه بوهم شرقی، این سایت را «قابل مقایسه با مراکز اصلی سلتها در منطقه دانوب مرکزی یا جنوب آلمان» دانست. این مقایسه، این شهر باز را در همان رده سایتهای مستحکم مشهوری قرار میدهد که زمانی روایتهای مربوط به اروپای سلتها را تحت سلطه داشتند.
متصدیان موزه در هرادتس کرالووه، این کشف را به عنوان یک مرکز قدرت در عصر آهن متأخر معرفی میکنند که محققان را مجبور به بازنگری در نقشههای کتابهای درسی میکند. نمایشگاه کنونی موزه که با نام مستعار «شهر فراموش شده زیر بزرگراه» شناخته میشود، به بازدیدکنندگان اجازه میدهد یافتههای کلیدی را پیش از آنکه اکثر اشیاء برای مطالعات بلندمدت به انبارها منتقل شوند، مشاهده کنند.
این شهر برای مورخان اهمیت دارد زیرا لحظهای را به تصویر میکشد که قدرت اقتصادی در مراکز باز دشتها متمرکز شده بود. به جای مشاهده تاریخ سلتها تنها از طریق قلعهها و جنگ، این سایت بر بازارها، صنعتگران و ارتباطات از راه دور تأکید میکند که زندگی روزمره را شکل میدادند.
منبع: earth
۵۸۳۲۳
نظر شما