شمس الدین حسینی هفته گذشته گفت که اقتصاد هفدهم دنیا هستیم. انتشار این خبر موجب ارسال نظرات متعددی از سوی مخاطبان خبرآنلاین شد. در این میان بسیاری خواستار این شده بودند که افزون بر رتبه بندی بر اساس تولید ناخالص داخلی، جایگاه اقتصاد ایران بر پایه شاخص های همچون ارزش پول ملی، تورم، تراز تجاری، رشد اقتصادی بدون نفت و سرانه تولید ملی که شاخص های مناسب تری برای بیان سطح رفاه عمومی است، بیان شود. به همین منظور گزارش به نسبه جامعی با عنوان " آمار صندوق بین المللی پول و ادعای وزیر اقتصاد / ایران چندمین اقتصاد جهان است؟" توسط خبرآنلاین منتشر شد.
این گزارش نیز نظرات جالب توجهی را به خود جلب کرد. اما در میان نظرات دو مطلب یاد شده، یک سوال مشترک از وزیر امور اقتصادی و دارایی مطرح شده است.
حسن پرسیده است:" جناب وزیر، حرف شما درست ولی اگر ایران هفدهمین اقتصاد بزرگ دنیاست پس چرا به نشست 20 اقتصاد (جی 20) بزرگ دنیا در مکزیک دعوت نشد؟ چرا بی توجهی به جایگاه جدید اقتصاد ایران را پیگیری نمی کنید؟"
نقی هم نوشته است:" حالا که ما هفدهم شدیم باید تلاش کنیم که عضو جی 20 بشیم. وزیر اقتصاد باید مکاتبات رو آغاز کنه. باید در معادلات اقتصادی جهان نقش و سهممان رو داشته باشیم."
دانا هم این توضیح را ارسال کرده است:" دقیقا درست میگویید. این 17 دنیا بودن در تولید بر حسب قدرت خرید و 25 دنیا بودن بر حسب تولید اسمی چیز گول زنکی است. چون 80 درصد آن ناشی از فروش نفت است. این نفت را حذف کنید اقتصاد ایران از کشورها 10 میلیون نفری اروپا هم کوچک تر است. قدرت اقتصادی را با دلار اسمی حساب می کنند که ایران در آن بیست و پنجم دنیاست. اونی که وزیر میگوید بر اساس قدرت خرید همان دلار داخل است، که با توجه به کاهش ارزش ریال در مقابل دلار و گرانی ها، امسال این رتبه قدرت خرید که حدود 20 دنیاست (وزیر اقتصاد میگوید 17) بدتر شده. ایران اقتصاد 25 دنیاست. البته وزیر اقتصاد متذکر نشدند که در سال 1984 ایران اقتصاد 12 دنیا بود و با شاخص قدرت خرید، از 10 اقتصاد اول دنیا بود. یه شاخص قدرت خرید به اسم GDP PPP داریم که ایران هفدهم هست. یک شاخص قدرت خرید سرانه داریم به اسم GDP Per capita که این مهم تر است که ایران 69 دنیاست، یعنی از لحاظر سرانه خیلی عقبیم. سرانه مهم تر است زیرا هیچ کس نمیگوید هند کشور پیشرفته ای است. هرچند که اقتصاد سوم دنیاست ولی میلیون ها نفر از فقر و گرسنگی زجر می کشند و از لحاظ سرانه 129 دنیاست. این مسئولان ما همش تو خط سفسطه هستند. اول اینکه چین و هند هم اقتصاد دوم و سوم دنیا هستند ولی چیزی که مهمه سرانه و درآمد هر شخص هست که ایران در اون رتبه 70 رو داره. نکته دیگه اینه که این رتبه 17 ناشی از فروش بیش از 100 میلیارد دلار نفت در سال است که اگر اونو حذف کنیم حتی رتبه کل خوبی به دست نمیاریم."
حسین هم خاطر نشان کرده است:" ایران هفدهمین (یا هجدهمین، در برخی از منابع) اقتصاد بزرگ دنیا است. این جایگاه خوب است، ولی نه آنقدر که در خبرها رویش مانور بدهند و البته نه آنقدر که توسط وزیر اقتصاد «رونمایی» شود.
اقتصاد ایران در میان اقتصادهای جهان یکی از متوسط ترین [خودتان "ترین" اش را تعریف کنید] اقتصادهای جهان است، به این معنی که رتبۀ تولیدش با رتبۀ مساحتش و رتبۀ جمعیتش تقریباً یکسان است. ایران رتبۀ هفدهم جمعیت و رتبۀ هجدهم مساحت را دارد. تساوی رتبه های جمعیت و تولید ایران را از نظر تولید سرانه در موقعیت متوسط جهانی قرار می دهد. ایران با تولید سرانۀ 11 تا 12 هزار دلار بر مبنای برابری نرخ خرید در رتبۀ حدود 73 در میان حدود 180 کشور جهان قرار دارد. تولید سرانۀ متوسط جهانی هم در حدود 11 هزار است.
آمریکا با تولید حدود بیست درصد تولید جهانی و تقریباً هم سطح کل کشورهای اتحادۀ اروپا بزرگترین اقتصاد دنیا است. این کشور سومین کشور پر جمعیت دنیا (بعد از چین و هند) و چهارمین کشور بزرگ دنیا (بعد از روسیه، کانادا و چین است). کشور پر جمعیت و بزرگ چین دومین اقتصاد بزرگ دنیا است. ولی جایگاه این دو کشور از نظر رفاه شهروندانشان بسیار متفاوت است. ارزش تولید سالانۀ یک شهروند آمریکا حدود 48 هزار دلار است (رتبۀ هفتم در جهان) در حالیکه یک شهروند چین با تولید سالانۀ حدود 8 هزار دلار چین را در رتبۀ 90 جهانی و در میان کشورهای فقیر قرار می دهد. و این تازه بر مبنای برابری قدرت خرید است. اگر تولید شهروند چینی را به بازار جهانی ببرید چیزی در حد 4 تا 5 هزار دلار بابت آن پرداخت می شود. تنها دلیل اهمیت اقتصادی چین تعداد یک میلیارد وسیصد پنجاه میلیون نفری است که تحت حاکمیت دولت چین زندگی می کنند. کشورهای پر جمعیت به واسطۀ تعداد افراد خود دارای اقتصادهای بزرگ هستند. این امر هر چند مزایایی دارد (مثل قدرت تاثیر گذاری بین المللی و منطقه ای) ولی به تنهایی بیانگر قدرت اقتصادی نیست. همزمانی تولید بالا و جمعیت زیاد است که قدرت اقتصادی قابل توجه را ایجاد می کند. در حال حاضر ما جزو بیست اقتصاد برتر دنیا هستیم. کشوری مثل تایوان با جمعیتی کمتر از یک سوم جمعیت ایران و مساحتی در حد دو درصد مساحت ایران (چیزی در حد استان آذربایجان غربی) هم تولیدی در حد ایران دارد و جزو بیست اقتصاد برتر دنیا است."
/3131
نظر شما