چگونه خود و خانواده خود را از آتش جهنم حفظ کنیم؟

حضرت امام صادق سفارش می کند که اول خودمان اعمال نیکو انجام بدهیم و سپس به خانواده مان سفارش کنیم، زیرا اگر خود انسان اعمال نیک انجام ندهد و بخواهد دیگران را به اعمال نیک دعوت کند، نه تنها اثر ندارد بلکه اثر آن معکوس است.
حضرت امام جعفر صادق علیه السلام فرمودند:
هنگامی که این آیه شریفه نازل شد: ای کسانی که ایمان آورده اید! جان­های خود و خانواده خود را از آتش جهنّم حفظ کنید.(1) مردم پرسیدند: چگونه خود و خاندان خود را از آتش جهنّم حفظ کنیم؟ حضرت علیه السلام در جواب فرمودند: اعمال خیر انجام دهید و خاندان خود را به انجام اعمال خیر سفارش و یادآوری کنید و آن­ها را به روشها و شیوه های اطاعت الهی مودّب و تربیت کنید.(2)
شرح حدیث:
حضرت سه مطلب برای حفظ انسان و خانواده­اش از آتش جهنم فرمودند؛ اوّل: خودت به دنبال انجام اعمال خیر رفته و در آن راه کوشش و مبادرت کن. دوّم: نسبت به خاندان خود؛ همسر، فرزند، پدر، مادر، خواهر، برادر، بستگان و... به انجام اعمال خیرسفارش و یادآوری کن.
اوّل خودت اعمال نیکو انجام بده و بعد به خانواده­ات سفارش کن. زیرا اگر خود انسان اعمال نیک و خوب انجام ندهد و بخواهد دیگران را به اعمال نیک دعوت کند، نه تنها اثر ندارد بلکه اثر آن معکوس است. سوّم: خودت را به اطاعت از اوامر الهی، انجام واجبات و ترک نواهی و گناه و معصیت مودّب و تربیت کن. به گونه­ای که ملکه شود و بعد به خانواده­ات آموزش بده و تربیت کن به گونه­ای که امر خیر ملکه آنها شده و امور زشت ملکه انسان نشود.
اوّل انسان نسبت به خودش وظیفه دارد و بعد هم نسبت به خاندان خود. او نباید نسبت به آن افراد بی­تفاوت باشد، همان­طور که اگرخاندان او بر اثر سفارش و تربیت او به اطاعت و نیکوکاری روی آورند خیر آن کار، باقیات الصالحات و برای پدر و مادر است. هرچند که از دنیا رفته باشند. اگر انسان در تربیت صحیح خانواده خود کوتاهی کرده با شد، تا زمانی که آنها گناه و معصیت انجام می­دهند اثر شرّ آن گناه به او می­رسد هرچند که از دنیا رفته باشند. وای به حال کسی که خانواده اش را به کار شیطانی ترغیب کرده باشد. دراین جا نقش پدر و مادر در تربیت الهی و انسانی خانواده خود حایز اهمیت است.
پی نوشت:
1. سوره تحریم، آیه 6
2. مستدرک جلد 2 باب 8 روایت 13882 صفحه 200
/30462