اولین شهربازی ها کی و کجا ساخته شدند؟

هادی معیری نژاد- شهربازی ها به مفهوم امروزی آن بعد از جنگ جهانی دوم رونقی افسون کننده داشت و هم اکنون نیز شهرهای بزرگی در جهان قسمتی از برنامه ریزی های شهری خود رامعطوف به ساخت شهربازی های هرچه مهیج تر و مدرن تر کرده اند.
اولین شهربازی با مفهوم امروزی در سال 1893 در ایلی نویز شیکاگو آغاز به کار کرد. این مرکز تفریحی، نخستین مکان بازی در آن زمان بود که یک چرخ و فلک و فضای سرپوشیده بازی داشت. اما شروع به کار ترن هوایی که امروزه یکی از محبوب ترین و جذاب ترین جاذبه های شهربازی و پارک های مدرن است در 1927 در پارک اسب دوانی بروکلین در نیویورک آغاز شد. این ترن به توفان شهرت یافته است. اما پارک اسب دوانی در 1897 شروع به فعالیت کرد.
این شهربازی نخستین شهربازی در جزیره «کنی» (Coney) نیویورک بود و پس از آن لوناپارک در 1903 و سرزمین رویا یک سال بعد افتتاح شد. اما فعالیت شهربازی ها و مراکز تفریحی پس از حدود دو دهه رونق در سال 1930 کسادی و فقر شدید جنگ جهانی دوم سبب نزول این صنعت درآمدزا شد.
شهربازی این دوره با چوب ساخته می شد و همین باعث می شد که خطر آتش سوزی های مهیب وجود داشته باشد. در سال 1911 سرزمین رویا و 33 سال بعد لوناپارک جزیره «کنی» نیویورک در آتش سوخت. در همین زمان و از ابتدای سال 1950 بسیاری از شهربازی های قدیمی و سنتی به دلایل متعدد تعطیل شد.
در همین دوران کارشناسان و متخصصان در امور مختلف به فکر راه اندازی مجدد این صنعت و جایگزینی روش های جدید شدند. با چنین برنامه ای دیزنی لند در 1955 در کالیفرنیا راه اندازی شد
پارک تفریحی دیزنی‌لند یک ی از معروف ترین پارک های تفریحی جهان است که در بلوار هاربور جنوبی در آناهایم، کالیفرنیا، ایالات متحده آمریکا واقع شده‌است. این پارک در 17ام ژوئیه سال 1955 میلادی باز شده‌است. مالک و گردانندهٔ این پارک شرکت والت دیزنی است. این پارک تا کنون مورد بازدید بیش از 515 میلیون نفر از زمان افتتاح قرار گرفته‌است.
در سال 1998 میلادی دیزنی‌لند به پارک دیزنی‌لند برای تمایز از مجموعهٔ بزرگتر تفریحی دیزنی‌لند تغییر نام داد.
از سال 1980 شهربازی در آمریکا به عنوان صنعتی با گردش مالی معادل یک میلیارد دلار در سال در آمریکا و جهان آغاز به کار کرد.امروزه با رونق گرفتن صنعت گردشگری در جهان، دولت ها توجه خود را به ایجاد زیرساخت های لازم برای ایجاد امکانات، تسهیلات و جذابیت هایی در مناطق خاص کشور معطوف کرده اند
شهربازی های تهران
اولین نمونه شهربازی در ایران در پارک شهر سنگلج تهران ساخته شد که بعدها در آن دستگاه های سرگرمی چون: تاب، سرسره، الاکنگ و لاتاری به عنوان «گاردن پارتی» مستقر شد. این پارک سرسبز دارای استخر بزرگی بود که مردم در کنار این استخر مشغول تماشای برنامه دوچرخه سواری و اکروبات بازی می شدند و بعضی اوقات هم گروه مزیک ارتش برای سرگرمی مردم در مقابل استخر برنامه اجرا می کرد و مزیک می نواخت.
پس از آن اتوبان کودک در خیابان امیریه و فان فار در میدان ونک از معروفترین شهربازی های تهران بودند.در فان فار ترن هوایی البته نه به شکل پرسرعت آن و چرخ وفلک و دیگر وسایل و ابزار بازی برای کودک و بزرگسال فراهم بود این شهر بازی تا سالها یکی از مهمترین تفریحگاههای پایتخت بود تا در اوایل دهه 50 درغرب تهران کنار آزاد راه تهران کرج پارک خرم افتتاح شد.
این پارک که در بعد از انقلاب به پارک ارم تغییر نام داد از دو بخش یک و دو تشکیل شده است. این شهربازی با بیش از 120 دستگاه متنوع تفریحی است که حدود 3 هکتار از زمین پارک ارم را به خود اختصاص داده است. تجهیزات و وسایل بازی شهربازی ارم عبارتند از: فلیپر، کاترپیلار، کشتی امیر، چرخ وفلک، بشقاب پرنده، ترن کودک، موتور پرشی کودک، تشک بادی، پاراتاور، سورتمه، قوی گردان، اسب گردان، فایربال، ترن هوایی،آکروجت، کشتی سبای کودک، سفینه طوفان، مه نورد، ماشین برقی کودکان، رالی کودکان، یورو بانجی، دیوار مرگ، هلیکوپتر، مونوریل، آبشار، تونل وحشت، طوفان الکترونیکی، دارت کامپیوتری، رالی آسفالت و سالتو. وبالاخره باغ وحش تهران نیز که بعد از تغییر مکان ازرو به روی پارک ملت به پارک ارم نقل مکان کرد.
ناگفته نماند که یکی از محبوب ترین مکانهای تفریحی تهران تا سال 85 شهربازی تهران بود.
شهربازی تهران که در انتهای خیابان سئول و در کنار بزرگراه شهید چمران قرار دارد سالها از مهم‌ترین مراکز تفریحی شهر تهران به شمار می‌رفت.
این شهربازی در طی توافقات انجام گرفته در سال 85 بین شهرداری تهران و بنیاد شهید انقلاب اسلامی تعطیل شد .
45301