مشروح مناظره ابتکار و روح الامینی: اصلاح طلب‌ها خواهان اصلاح و جمهوری اسلامی هستند/ اصل نظام با نشاط و پویا است و باید قدر آن را بدانیم

به گزارش خبرآنلاین، برنامه این هفته « دیروز، امروز، فردا » میزبان معصومه ابتکار عضو شورای شهر تهران و عبدالحسین روح‌الامینی رئیس کمیته علمی، تحقیقاتی و فناوری دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام بود که این دو شخصیت سیاسی که اولی از طیف اصلاح طلب و دیگر از گروه اصولگرایان بود، حول موضوع « نقش جنبش دانشجویی در کشور» به بحث و تبادل نظر پرداختند.

معصومه ابتکار در ابتدای برنامه دیروز، امروز، فردا با گرامیداشت یاد و خاطره شهدای تسخیر لانه جاسوسی آمریکا گفت: «جا دارد اینجا از شهدای دانشجوی تسخیر لانه جاسوسی، شهدای دانشجوی دفاع مقدس، سی شهید دانشجوی پیروی خط اما و همچنین شهید محسن روح الامینی یاد کنم و یاد تمام دانشجویانی که برای دفاع از کلمه حق و آزادی و اعتلای ایران تلاش کردند و دچار سختی شدند را گرامی بداریم. کاش شرایطی فراهم می شد تا همراهان دیگر ما که در تسخیر لانه جاسوسی مثل دکتر محسن امین زاده و دکتر محسن میردامادی در کنار ما بودند، انشالله این عزیزان به زودی آزاد شوند تا بتوانند در چنین برنامه هایی شرکت کنند و از آن دوران ، شرایط فعلی و آینده صحبت کنند.شانزده آذر مشعلی نورانی و درخشان برای جنیش دانشجویی ایران و حرکات ازادی خواه و ضد استعمار و استکابر بود که تا انقلاب اسلامی استمرار پیدا کرد. آن سه شهید نسبت به شرایط دوران خود بی تفاوت نبودند و در مقابل استبداد و دخالت بیگانه فعالانه برخورد و اعتراض کردند. بیداری جنبش دانشجویی یک مولفه جدی برای پویایی جامعه است، یک نوع بیداری در جنبش دانشجویی وجود دارد که این موضوع باعث ایجاد نقد و در پی آن اصلاح شرایط جامعه می شود.»
روح الامینی هم در صحبت های ابتدایی خود با بیان این که بحث ما خودمانی نیست و نه مناظره گفت: « در صد سال اخیر ملت ایران هزینه های زیادی داده که به عزتی که امروز دارد، دست پیدا کند، نقاط عطف زیادی در این مسیر وجود داشته که شانزده آذر یکی از آنها بوده است. محور مشترک همه این نقاط عطف، فدا کاری و همراه شدن با مسیر مورد نظر مردم و همچنین محقق شدن اهدافی است که ملت از نخبگان انتظار دارد. روزهایی که دانشگاه آماج فشار بوده هم این جنبش راه گشا بود و مثل یک مشعل فروزان به حرکت روشن بخش خود ادامه داده است. در همان ایام که حماسه شانزده آذر انجام گرفت، بازار دستخوش تحولات و اعتراضاتی بود که دانشجویان با بازاریان همراه شدند بعد از آن هم همه در کنار هم بودند. اما نباید از این موضوع غافل شد که دانشجویان و نخبگان در این زمینه پیشتاز بودند و هزینه های بیشتری دادند.»

دکتر ابتکار در مواجه با سوال رنجبران که از او پرسید چه تعریفی از جنبش دانشجویی دارید و اصلاٌ به نظر شما بین فعالیت های جنبش دانشجویی و فعالیت های دیگری که در دانشگاه انجام می شود، وجود دارد، گفت: «دانشجویان سرمایه اجتماعی محسوب می شوند چون جوان و پرتوان هستند و در موقعیتی هستند که حس علم آموزی و معرفت وکمال طلبی و صد البته آرمان خواهی در آن ها خیلی پررنگ است. اگر فضا برای بروز این حس عدالت و حق طلبی فراهم شود جنبش دانشجویی می تواند باعث حرکت رو به جلوی جامعه شود و با نقد جدی شرایط ، مشکلات را گوشزد کند و به دور از وابستگی هایی که شاید اقشار دیگر جامعه دارند، آزادتر و بدون تعلق راحت تر مشکلات را بیان کند و نسبت به کمبود ها اظهار نظر وشرایط را نقد کند.ا اما الان نسبت به اینکه آیا امروز هم جنبش دانشجویی می تواند کارهای قبلی را تکرار کند یا خیر، نگرانی جدی وجود دارد.
به کتابم در امریکا اجازه انتشار ندادند
عضو شورای اسلامی شهر تهران در مورد کتاب تسخیر که به زبان انگلیسی و در باب موضوع تسخیر لانه جاسوسی آمریکا نوشته است هم چنین گفت:« کتاب تسخیر در کانادا چاپ شد اما آمریکایی ها بدون ارائه دلیلی خاص و منطقی اجازه انتشار آن را آمریکا ندادند. مخاطب اصلی این کتاب مخاطب مردم آمریکا بودند که با یک نوع جو سازی منفی علیه ایران و انقلاب مواجه بودند و ما می خواستیم از این طریق مردم آمریکا را با چهره اصلی ایران رو به رو کنیم. البته در تمام این سال ها سوالات زیادی را در قبال نسل جوان خودمان بی پاسخ گذاشتیم، به همین دلیل چندی بعد از کتاب را به زبان فارسی و در ایران هم منتشر کردیم تا جوانان کشورمان هم با مطالعه این کتاب با حال و هوای آن روزها بیشتر آشنا شوند.شاید برایتان جالب باشد بدانید که وزیر محیط زیست فلاند کتاب تسخیر را مطالعه کرده بودند که به من گفتند در دوره دانشجویی، من هم عضو یک جریان دانشجویی بودم که بعد از مطالعه این کتاب حس می کنم با شما به نوعی در این موضوع همراه و هم فکری هستیم..»

روح الامینی هم در مورد تعریفش از جنبش دانشجویی و این که راهبرد اصلی جنبش دانشجویی چیست، گفت:« تعریف جنبش دانشجویی به دو خصوصیت نخبگی و جوانی در جریان دانشجویی باز می گردد. شما فرض کنید محیطی که در آن زندگی می کنیم اگر سالم باشد چه پیامد هایی دارد و اگر فضا مسموم شود چه پیامدهایی در پی خواهد داشت. به نظر من جنبش دانشجویی و نخبگی مثل یک هوای سالم است که در جامعه وجود دارد که هر چه از دوران جوانی فاصله بگیریم تنفس و به طبع آن کار کردن هم مشکل تر می شود. مرکز و کانون تفکر و نخبگی محیط های علمی و دانشجویی است، از شانزده آذر 32 تا امروز حدود 60 سال گذشته است. .اگر نگاهی به تاریخ بیاندازیم می بینیم که ما هرجا پایداری به خرج دادیم، یک قدم جلوتر رفتیم. آذر 32 ایستادیم و یک قدم جلو آمدیم. به همین شکل در دهه های بعدی گام های جدی تری در زمینه ظلم ستیزی و اقدامات ضد استبدادی انجام شد تا اینکه به بهمن57 رسیدیم و به دستاورد بزرگی مثل انقلاب دست یافتیم. این موضوع در محیط نشاط، امید و از خود گذشتگی حاصل شد که این موارد بیشتر در قشر جوان و دانشجو دیده می شود. بسیاری از کسانی که امروز در صدرات مسولین نهادهای انقلاب هستند ازفعالان دانشجویی بوده اند. حتی در سال های اخیر که شاهد یک نوع نهضت علمی هستیم با احمدی روشن ها و شهریاری ها مواجه می شویم که در کانون های دانشجویی فعال بوده اند.»

فضای دانشگاه های ما، فضای آماده برای آزادی اندیشه فضای تضارب آرا و دیدگاهای مختلف نیست
رنجبران که اجرای این مناظره را بر عهده داشت با بیان اینکه از صحبت های روح الامینی می توان این نتیجه را گرفت که ویژگی و راهبرد اصلی جنبش دانشجویی مقاومت، پایداری، ایثار و ایستادگی است، از معصومه ابتکار خواست تا بحث روح الامینی را در مورد راهبرد اصلی جنبش دانشجویی ادامه دهد که ابتکار در پاسخ گفت:« واقعیت این است که برای پایداری و مقاومت و برای این که الگویی از کارآمدی اسلام در جهان کنونی باشیم، باید یک گفتمان درونی هم داشته باشیم که یکی از الزامات داشتن گفتمان درونی، داشتن یک فضای آزاد برای تضارب اندیشه ها و دیدگاه هاست. افرادی که آقای روح الامینی نام بردند که الحق افرادی بودند که با شجاعت پای جمهوری اسلامی ایستادند ، یا قبل از انقلاب برای مبارزه تلاش زیادی کردند و یا در دوره ای از بعد از انقلاب فعالیت داشتند که تضارب آرا به راحتی و آزادانه در دانشگاه ها انجام می شد. دانشجویان پیروی خط امام مولود فضای آزاد دانشگاه ها بودند.آن ها کسانی بودند که نسبت به تاریخ معاصر و همچنین شرایط خود آگاه بودند و به خودباوری رسیدند. متاسفانه امروز فضای دانشگاه های ما، فضای آماده برای آزادی اندیشه فضای تضارب آرا و دیدگاهای مختلف نیست. نسل جوان ما اگر اجازه طرح جسورانه سوالاتشان نداشته باشد چطور می تواند پویا فعالیت داشته باشد؟»
روح الامینی در تکمیل صحبت های ابتکار گفت:« دهه اول انقلاب، هر دوشنبه بعد از نماز جماعت ظهر و عصر،حضرت آقا به مسجد دانشگاه می آمدند و گفت و گوی آزادی با داشنجویان داشتند. شخصاً در دوره دولت سازندگی به آقای هاشمی گفتم که شما سرمایه انقلاب هستید و امروز دارای مسولیت اجرایی در کشور هستید، چه کسی باید به سوالات دانشجویان پاسخ دهد؟ اما متاسفانه استقبال زیادی نداشتند. این روزها مقام معظم رهبری به مسولین سفارش کردند که به دانشجویان پاسخ دهید. متاسفانه مسولین یک مقدار که از دوره مسولیت خود فاصله می گیرند، به نوعی کرخت می شوند و نسبت به پاسخ گویی بی توجه می شوند. متاسفانه این آسیبی است که از سوی مسولین اجرایی کشور دیده می شود.»
معصومه ابتکار در پاسخ به صحبت های روح الامینی گفت:« رشد علمی ایران در دنیا رتبه اول را کسب کرده است اما نکته ای که وجود دارد این است که امروز آنقدر فعالیت جنبش دانشجویی پرهزینه شده است که یک مقدار فضا برای فعالیت جنبش دانشجویی، مخصوصاً جنبش های مستقل و نقد کننده نهاد قدرت باشد، غبار آلود شده است. آقای خاتمی در دولت اصلاحات با دانشجویان نشست هایی زیادی داشتند که دانشجویان خیلی راحت ایشان را نقد می کردند و هیچ اتفاقی برای دانشجویان نمی افتاد. اگر به این باور برسیم که اگر فضای دانشگاه ها پذیرای انتقاد باشد دانشجو می تواند تحولات عظیمی مثل سیزده آبان به وجود بیاورد و با فساد و تبعیض و بی عدالتی مبارزه و مقابله کند. به نظرم چیزی که دانشجویان از ما انتظار دارند این است که این مشکلات حل شود و فضای دانشگاه طوری شود که جنبش دانجشویی بتواند به راحتی فعالیت داشته باشد. امروز چرا انجمن های اسلامی اکثراً نمی توانند فعالیت داشته باشند؟ به این دلیل که شرایط را نقد کرده اند و مشکلات را مطرح کرده اند؟ رهبر انقلاب اخیراً فرمودند که بنده معتقدم اگر جوان دانشجویی حرف تندی زد، نباید با او برخورد تندی انجام شود، اما آیا در عمل برخورد مسولین با دانشجویان به این شکل است؟»

از روز اولی که آن جنایت در حق فرزند من رخ داد، سی ان ان و بی بی سی با من تماس گرفتند تا با من مصاحبه کنند اما من حتی یک کلام هم حرف نزدم
دکتر عبدالحسین روح الامینی در ادامه بحث صحبت هایش را اینطور ادامه داد:« وقتی فضا غبار آلود و مسوم شد دیگر به علت مسموم شدن و آلودگی توجه نمی شود و همه از این شرایط ضرر می کنند. نکته اصلی که از فتنه 88 به بعد تشدید شد و حتی در دولت سازندگی و اصلاحات و حتی الان وجود داشته و دارد، فضای غبار آلودی بود که در محیط های سیاسی، اجتماعی مخصوصاً دانشگاه وارد شد.به نظر من از یک طرف سوء مدیریت و مسولیت و همچنین ایستادن در کنار افراد سم پاش در جامعه، به غبار آلود شدن فضای سیاسی- اجتماعی کشور کمک زیادی کرد. گلایه جدی ما از سال 88 به دوستان اصلاح طلب این بود که اگر گفت و گویی در چهارچوب نظام وجود دارد یک موضوع است ولی اگر کسی که با اصل نظام مشکل دارد، حسابش جداست. از روز اولی که آن جنایت در حق فرزند من رخ داد، سی ان ان و بی بی سی با من تماس گرفتند تا با من مصاحبه کنند اما من حتی یک کلام هم حرف نزدم و شکر خدا مسیر خودم را طی کردم و الان پرونده در جریان است ودومین جلسه دادگاه برگزار می شود. اگر بخواهم صحبت کنم با رسانه های داخلی حرف می زنم. به بیگانه اجازه ورود ندادم اما متاسفانه بسیاری از خواص در انجام وظایف خود دچار غفلت و سوء تدبیر شدند که این موضوع شد همه اقشار جامعه از جمله جنبش دانشجویی متضرر شوند! آیا این شرایط نمی توانست بهتر مدیریت شود؟ قطعاً جواب مثبت است. آیا این فضای غبار آلود باید ادامه پیدا کند؟ قطعاً خیر و در این مسیر همه باید کمک کنند. روزهای اولی که آن آشوب ها در تهران به وجود آمد به مهندس موسوی پیغام های زیادی فرستادیم که مسیر شما به شکلی است که دشمن به راحتی می تواند روی آن موج سواری کند.»

اصلاح طلب ها همیشه گفته اند که خواهان اصلاح و جمهوری اسلامی هستند
به گزارش خبر آنلاین، معصومه ابتکار در ادامه برنامه با بیان اینکه جنش دانشجویی ذاتاً جریانی خواهان نقد و اصلاح است، گفت: «تمام جوامع مترقی، مخصوصاً جامعه ای که مبتنی بر اندیشه ترقی خواه اسلام باشد، قطعاً خواهان اصلاح و حرکت اصلاحی است و یقیناً اصلاح بدون پشتوانه نقد و امکان طرح انتقاد و اعتراض به وجود نمی آید. به هرحال باید یک فضای نقد را در چهارچوب نظام تعریف کنیم. بنده خودم در سه سال گذشته در رسانه ملی حضور نداشتم چون احساس کردم رسانه ملی در آن شرایط دشوار و غبار آلود از چهارچوب حرفه ای خودش به طور کامل خارج شد و از نقش رسانه ملی بودن خود برای کمک به حل مساله ای که می شد امروز به عنوان مشکل مطرح نباشد، استفاده کند که این کار را به درستی انجام نداد. ما باید گفتمان داخلی را برقرار کنیم اما وقتی رسانه ملی نتواند گفتمان منتقدین را منتقل کند و فضا به این شکل باشد که منتقدین عامل بیگانه معرفی شوند، این موضوع میسر نخواهد شد. اصلاح طلب ها همیشه گفته اند که خواهان اصلاح و جمهوری اسلامی هستند و به جهوریت و اسلامیت نظام اعتقاد راسخ دارند. خواسته اصلی جنبش دانشجویی این است که بیایم یک ساز و کار درست بیاندیشیم تا دانشجویان برای انتقاد و بیان نقدهایشان هزینه نپردازند. امروز حضور در انجمن اسلامی باعث ستاره دار شدن دانشجویان می شود. برخورد با اساتید هم کاملاً روشن است و خیلی از اساتید به واسطه فعالیت های مجاز سیاسی که داشتند با مشکل مواجه شدند. امروز اگر از این فضای اتهام زنی عبور کنیم و اجازه دهیم در یک فضای سالم واقعیت ها بیان شود می توانیم به یک نوع گفت و گوی ملی برسیم. ما داریم راجع به امروزی صحبت می کنیم که اگر به دادش نرسیم شاید نتوانیم فردایی که جوان ایرانی لیاقت رسیدن به آن را دارد فراهم کنیم.اگر نقد دانشجویی امکان پذیر بود شاید معضلاتی که امروز داریم به مراتب کمتر بود. متاسفانه اولین دغدغه جوانی که امروز در دانشگاه تحصیل می کند این است که آیا می توانم شغل مناسبی پیدا کنم یا خیر؟ الان در شرایطی هستیم که بعضی از دانشجویان به دلیل انتقاداتی مثلاً نسبت به دولت مطرح کرده اند، در بند هستند و جالب این است که آن انتقادات امروز از تریبون مجلس وبسیاری اصولگرایان هم مطرح می شود و در واقع تبدیل به واقعیت های جامعه شده است. ویژگی جریان دانشجویی این بوده که توانسته آینده را ببیند و آینده را پیش بینی کند اما متاسفانه فضای دانشگاه های ما هنوز دارد هزینه می دهد. ما اگر می خواهیم یک جامعه با نشاط باشیم تا در مقابل فشارهای دشمن مقاومت کنیم و پیش برویم، نیاز به یک فضای سالم و آزاد وهمچنین آزادی دانشجویان زندانی داریم. در واقع ما نیازمند یک تحول جدی در فضای دانشگاه داریم و تا به این تحول نرسیم انسجام قوی داخلی در اجتماع نخواهیم داشت. متاسفانه جامعه ما در حال حرکت به سوی شکاف هاست. شکاف های اقتصادی، فرهنگی، نسلی و حتی قومیتی تشدید شده است و ما باید این شکاف ها را به هم متصل کنیم. ما می توانیم دردهای جامعه را بیان کنیم اما این مسولین هستند که به واسطه اختیارات خود،باید این تحول را ایجاد کنند.»

خطا از جوان پذیرفته تر است تا از صاحبان منصب و مسولیت

رنجبران با طرح این سوال از ابتکار که با توجه به تجربه ای که در جنبش دانشجویی دارید، تعصب در جنبش دانشجویی چه جایگاهی دارد از ابتکار خواست در این مورد توضیح دهد که جنبش دانشجویی باید فکر کند هرگز اشتباه نمی کند؟ که ابتکار در پاسخ گفت: « دانشجو به دلیل جوان بودن امکان اشتباه کردن دارد. اشتباه و خطا از جوان پذیرفته تر است تا از صاحبان منصب و مسولیت.خطا اگر از افرادی هم سن و سال من سر بزند نا بخشودنی است چون آثار و عوارض آن در جامعه به مراتب بیشتر خواهد بود. دانشجو قاعدتاً نباید با تعصب به مسائل نگاه کند. فکر می کنم جنبش دانشجویی هیچ وقت روی موضعی که می داند اشتباه است، پافشاری ندارد. الان هم جنبش دانشجویی خواهان زمینه برای یک تغییر و تحول کلی در دانشگاه هاست تا امکان فعالیت مجدد جریانات دانشجویی منتقد دوباره فراهم شود. بالاخره آیا می خواهیم در دانشگاه ها انجمن اسلامی داشته باشیم و آیا می خواهیم دانشجویان ستاره دار به دانشگاه بازگردند تا با تمام این مسائل پویایی به فضای دانشگاهی کشور بازگردد یا خیر؟»

اصل نظام با نشاط و پویا است و باید قدر آن را بدانیم

در ادامه برنامه عبدالحسین روح الامینی در پاسخ به این سوال که چه آفت هایی که جنبش دانشجویی را تهدید می کند، گفت: «دانشجو و جریان دانشجویی باید خودش را برای انجام درست رسالت خویش، به ویژگی های خاصی مجهز کنند.رهبر معظم انقلاب مرداد ماه در جلسه با نشاطی که با دانشجویان داشتند، 25 مورد را بیان کرده اند که جای تامل بسیاری دارد. یکی از این نکات این بود که دانشجو باید نیروی جوانی خودش را کشف کند، اینخمودگی که امروز در دانشگاه ها وجود دارد مفید نیست. دیگری این بود که دانشجویان با خواندن قرآن و یادداشت های شهید مطهری معرفت دینی خود را بالا ببرند. نکته دیگری که مقام معظم رهبری در این دیدار یادآور شده بودند این بود که دانشجویان باید شرح صدر سیاسی داشته باشند و با اقشار مختلف جامعه ارتباط داشته باشند تا مشکلات جامعه را از نزدیک لمس کنند. این بخشی از رهنمودهای مقام معظم رهبری بود که باعث می شود آفت ها به جنبش دانشجویی اثر نکند که مشروح آن امروز در سایت مقام معظم رهبری منتشر شده است. باید منصفانه به شرایط نگاه کرد، به هرحال یک سری مشکل وجود دارد اما اصل نظام با نشاط و پویا است و باید قدر آن را بدانیم.
دوره اخیر، دوره تک صدایی بود
معصومه ابتکار گفت: « گوهر انقلاب به پشتوانه مردمی که با ایثار و فداکاری این جمهوری را بنا کردند ماندگار است. باید حرمت وعزت نفس آن ها را حفظ کنیم. باید تریبون های آن ها را برای بیان درد و دل ها و نقدهای خودشان را مطرح کنند. تلویزیون چطور تظاهرات مردم دیگر را پخش می کند و آن را نقطه ضعف آن ها تلقی می کند اما این در حالی است که آن ها خودشان این موضوع را نقطه قوت می دانند که به مردمشان اجازه نقد و اعتراضی می دهند. ما در این شرایط نیازمند اعتدال هستیم.متاسفانه فضا در دوره اخیر به دلیل اتهام زنی از حوزه اعتدال خارج شده است و امکان فعالیت برای خیلی از کسانی که عمرشان را پای انقلاب گذاشته اند محدود شده است. آسیب فضای فعلی دانشجویی ما اتهام زنی است و باید برای فعالیت هایش هزینه های زیادی پرداخت کند. ابتکار در انتهای برنامه با بیان این که هر نقدی لزماً تعارض و معارضه نیست گفت: « من فکر می کنم ما اگر فضا را برای نقد در هر جامعه ببندیم، پیشرفت آن جامعه امکان پذیر نیست. به نظر من باید راه حلی برای مشکلات و اختلافات پیدا کنیم. ما اگر نتوانیم تعدد و تکثر آرا را تحمل کنیم و به آن ها اجازه مطرح شدن در عرصه جامعه را ندهیم، قطعاً با رشد مواجه نخواهند شد. متاسفانه دوره اخیر، دوره تک صدایی بود و اصلاح طلب ها به نوعی از معادلات حذف شده بودند، با این تفاسیرهیچ چاره ای جز به بازگشت به هم دلی و دوری از تقابل سیاسی و شکاف نداریم. جنبش دانشجویی هم با چنین شرایطی مواجه است. جوان اگر حرفش را در رسانه و با مسولین مطرح نکند این آسیب ها جای دیگری مشکل ساز می شود. خواست جریان دانشجویی و ما تعدیل فضا و ایجاد فرصت برای بیان اندیشه های مختلف است. این اتفاق در دوره اصلاحات افتاد و دانشجویان با هزینه های کمتری دست به انتقاد زدند. نکته مهمی که کمتر به آن پرداخته می شود این است که فرزندان ما حق دارند نسبت به آینده خود و کشور خود اظهار نظر کنند. »

وی در پایان سخنانش از تلاش های این روزهای آقایان ابوترابی فرد، مطهری، آقای نقویان و... تشکر کرد و گفت: اینها باعث امید است و باید بیشتر مطرح شود. امید مایه حرکت است. نباید اجازه دهیم یاس و نا امیدی در کشور رواج یابد.
عبدالحسین روح الامینی نیز در انتهاب برنامه با بیان اینکه هر نسلی شرایط خودش را دارد گفت:«متاسفانه در بسیاری از سازو کارهای اجرایی کشور، مشکل داریم. فضای قالب امروز فضای اجتماعی، فرهنگی و جامعه سازی آرمانی است. کار آمدی به شعار نیست و در حیطه عمل معنا پیدا می کند. نسل جوان باید فرمان ِ مسائل اجرایی به دست بگیرد. کما اینکه نسل ما برای ورود به عرصه اجتماعی- سیاسی اجازه نگرفتیم و وارد شدیم.»

/2727