رئیس جمهوری که می خواهیم

با نزدیک شدن به ایام انتخابات ریاست جمهوری، افکارعمومی به سمت تعیین معیارها و گزینش مصداقها متمایل می شوند.
شرایط کنونی کشور از حیث تحریم‌ها و برخی ناملایمات داخلی میان قوا نیز بر سرعت این سامان‌یابی اذهان عمومی می‌افزاید. به گونه‌ای که هم اکنون مردم گزینش نامزدها را با توجه به اولویت‌های ذهنی خود آغاز کرده‌اند. اما رئیس جمهور آینده باید واجد چه ویژگیهای برخوردار باشد؟ شرایط کشور برای انتخاب رئیس جمهور آینده چه الزاماتی را فراهم می کند؟ اولویت‌های رییس جمهور آینده چه باید باشد؟

نگارنده این سطور با بررسی شرایط کشور، ‌مروری بر ویژگی‌های روسای جمهور ادوار و با استفاده از نظرات نخبگان حوزه‌های مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و جمع بندی نشست های مختلف، پارامترها و ویژگی‌هایی را به عنوان ویژگی‌های رییس جمهور مطلوب، جمع بندی و تقدیم می‌نماید:

الف- از نظر ویژگیهای شخصیتی؛ روحیه نوآوری و خلاقیت، سخت کوشی و تحمل بالا، مخاطره پذیر بودن و جسارت و شجاعت بالا و همچنین تحول‌گرا و عامل تغییر بودن مواردی است که لازم است مورد توجه قرار گیرد.

ب- از نظر تجربیات و سوابق مرتبط؛ علاوه بر برخورداری از تحصیلات آکادمیک یا حوزه ای، تجربه ایجاد یا اداره شرکتها یا سازمانهای بزرگ و متنوع، تجربه سیاستگذاری و تصمیم گیری در شرایط بحرانی (اقتصادی، سیاسی، نظامی، فرهنگی)، تجربه مدیریتی - سرپرستی و رهبری در دستگاههای دولتی، داشتن تجربه ایجاد کسب و کار و دارابودن نگاه اقتصادی، مالی، و درک واقعی مفهوم هزینه - منفعت و اصول اقتصاد خرد و کلان و دارابودن تجربه اجتماعی - فرهنگی سیاسی و درک واقع بینانه از مشکلات مردم از مواردی است که لازم است بدانها توجه شود.

ج- از نظر توانایی و شایستگی؛ توانایی حل مسئله، توانایی و دارا بودن دید استراتژیک و چشم انداز عمیق، بصیرت بالا، توانایی بالا در تعامل بین المللی و دارابودن دیدگاه و نگاه جهانی، توانایی ارتباط موثر با دیگران (تمامی ذینفع های مداخله گر در کشور)، توانایی پذیرش نقد و انتقاد، توانایی سازماندهی و رهبری، نظارت و استفاده موثر از دیگران، توانایی فضاسازی و تصویرسازی موثر برای ایفای نقش همه ایرانیان در توسعه کشور، توانایی تعامل با حوزه های قدرت رسمی و غیررسمی در کشور از جمله توانایی‌هایی است که رییس جمهور اسلامی ایران لازم است واجد آنها باشد.

د- شرایط ویژه امروز کشور؛ و تمرکز نظام سلطه بر محور اقتصاد برای تحت فشار قرار دادن ایران اسلامی حکایت از این دارد که سامان نظام اقتصادی کشور بر مبنای توسعه کسب و کار و رونق اقتصادی به منظور استمرار توسعه کشور در چارچوب چشم انداز 1404، بهبود معیشت مردم، تولید ثروت و کاهش فاصله طبقاتی با رویکرد حمایت از تولید ملی و کار و سرمایه ایرانی اولویتی است که قطعا افکار عمومی و همچنین اذهان نخبگان بر آن متمرکز خواهند شد. پذیرش این اولویت و حاکم شدن پارادایم رونق اقتصادی بر مبنای توسعه فضای کسب و کار می‌طلبد تا باور در تغییر رادیکال و چارچوب شکن به جای باور در بهبود و تغییر تدریجی در نظام اقتصادی منظورنظر قرار گیرد. تجربه کشورهایی چون ترکیه،مالزی، چین، هند و… حکایت از این دارد که این اولویت، رئیس جمهوری کارآفرین با نگاه عملگرایانه و در عین حال استراتژیک و برنامه محور را الزام می‌کند. بدیهی است که این چارچوب شکنی می‌بایست در قالب کاهش تصدی‌گری های دولت و واگذاری اقتصاد به مردم و اعتماد به مردم شکل بگیرد.

ه- ارائه برنامه ها و معرفی تیم کاری؛ نیز حایز اهمیت است. مسلم است که وجود احزاب در کشورها باعث ایجاد نظامی جهت تعیین سیاستها و برنامه ها و تعیین سیستم کاری می گردد. متاسفانه به علت نهادینه نشدن احزاب در ایران نوعاً مردم، کاندیداهای گوناگون را بدون لحاظ کردن برنامه ها و تیم کاری انتخاب می کنند. به نظر می‌رسد ضرورت دارد آنانی که می‌خواهند خود را به عرصه انتخاب مردم برای مدیریت اجرایی کشور بسپارند، پاسخ روشنی برای سوال های زیر داشته باشند:
- برنامه های سیاسی، اقتصادی، امنیتی، اجتماعی، نظامی و فرهنگی.
- ارائه استراتژی های خود باتوجه به برنامه پنجم و اینکه می خواهند با چه سرعتی و چه نحوی برنامه ها را به اجرا درآورند؛
- اعلان اولویتهای خود؛
- تحلیل جامع از نگاه خود به مسائل و معضلات مردم؛
- تبیین اولویتها بویژه اقتصادی؛
- معرفی تجربیات و عملکرد تیم کاری خود.

و اما آنچه که واقعیت انتخاب رئیس جمهور آتی را رقم می زند، اختیارات بالای وی به عنوان دومین فرد کشور و ضرورت هماهنگی با اهداف نظام، مقام معظم رهبری، قوه قضائیه، مجلس، مجلس خبرگان، حوزه های علمیه، احزاب و توانایی تعامل و ارتباط بسیار قوی با کلیه ارکان ساختار قدرت در ایران است. نکته مهم دیگر اینکه انتخاب رئیس جمهور در ایران مهمترین انتخابی است که مطالبات مردم چنانچه بخواهد اجرا گردد بایستی دررأی فرد موردنظرشان در حل اولویتهای آنها متبلور گردد. از سوی دیگر اهمیت دقت در انتخاب رئیس جمهور برای تک تک آحاد ملت ایران مسئله بسیار حساس بوده است.
اما سوال اینجاست که آیا کشور تاب و تحمل فرصتهای از دست رفته را دارد؟ آیا می خواهیم یک دوره حداقل 4 الی 8 ساله را باز هم گرفتار ناهماهنگیها بین قوای مختلف کنیم؟
در هر صورت شرایط حاضر کشور، فردی را می‌طلبد که قهرمان توسعه، ناجی و لوکوموتیوران توسعه ایران اسلامی باشد و بتواند هماهنگیهای لازم درون کشور و سطح بین‌الملل را درجهت تحقق مطالبات به حق مردم داشته باشد.
/2727