کیوان کثیریان:آرگو برای تعلیق و هیجان ،بی انصافی و اغراق کرده است

فارغ از وجوه سیاسی فیلم «آرگو» که مورد انتقاد خیلی‌ها قرار گرفت، ایرادات ساختاری و فنی هم به این اثر وارد است. کیوان کثیریان، نایب‌رئیس انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی نظرات جالبی درباره «آرگو» دارد. او معتقد است این فیلم با جماعت ایرانی با بی‌انصافی برخورد کرده و در بخش‌های زیادی از آن هم اغراق و بزرگنمایی‌هایی شده که باور‌پذیر نیست. علاوه بر این قضیه وی نیز عقیده دارد فیلم‌نامه این اثر دارای مشکلاتی است.
جدایی از بحث محتوایی فیلم خیلی از منتقدان بر این عقیده‌اند که فیلم «آرگو» به لحاظ ساختار هم قابل قبول نبوده و ضعیف محسوب می‌شود، نظر شما به عنوان یک منتقد در این باره چیست؟
به نظرم فیلم «آرگو» را می‌توان از دو جنبه مختلف برررسی کرد که این دو وجه نباید با هم مخلوط شوند. یک وجه آن وجه ایدئولوژیک است که ما به عنوان ایرانی طور دیگری به فیلم نگاه می‌کنیم و انتقاداتی هم به آن داریم. دیگران (غیر ایرانی‌ها) هم نگاهی متفاوت با ما به آن دارند. بحث دیگر ماجرا وجه سینمایی کار است که آن هم شامل بخش‌هایی مختلفی از جمله کارگردانی، فیلم‌نامه اجرا لحن و بیان سینمایی می‌شود.
ایرادات زیادی در فیلم‌نامه این اثر به چشم می‌خورد، علاوه بر غیر واقعی بودن برخی از فضا‌سازی‌ها و باز‌سازی جغرافایی قصه نیز منطبق با واقعیت نیست مثلا صحنه‌ای که در آن میدان آزادی و اطراف آن نشان داده می‌شود.
بله؛ میدان آزادی و یکسری نما‌های بیرونی که مساجد را نشان می‌دهند و کاملاً مشخص است این تصاویر مربوط به استانبول است. من فکر می‌کنم باز‌سازی مسجد ایرانی یا یک شهر برای هالیوود کاری ندارد، اما در این فیلم از آن رد شده‌اند و توجهی به آن نکردند. در صحنه‌ای از سفارت اتفاقا مشابه‌سازی‌های خوبی صورت گفته.
علاوه بر بحث ساختار مشکل دیگر این فیلم تصویر اغراق شده‌ای است که از ایران‌ها نشان می‌د‌هد، از این موضوع هم نمی‌توان به سادگی گذشت...
به لحاظ لحن نیز این فیلم قابل بحث است، شیوه بیان سینمایی در این اثر کاملاً گفتمان قدرتی است. به نظرم روش برخورد و مواجهه با ایرانی‌ها در فیلم «آرگو» کاملاً‌ اغراق شده است و این یکی از نقاط ضعف فیلم به شمار می‌آید. به همین دلیل هم هست که نتوانستند ایرانی‌هایی را جذب کنند که واقعاً ایرانی باشند. از این رو وقتی شما به عنوان یک ایرانی این فیلم را می‌بینید متوجه می‌شوید حتی شخصیت‌هایی که نقش ایرانی را بازی کردند فقط یکسری آوا به عنوان دیالوگ حفظ کردند و آنها را ادا می‌کنند. ولی در نهایت من معتقدم این فیلم به لحاظ سینمایی فیلم متوسطی است هرچند بخش‌های زیادی از آن به خصوص بخش پایانی آن با واقعیت تاریخی منطبق نیست.
به نظرتان دلیل این تغییرات حریف عمدی تاریخ بوده یا ناشی از علت دیگری است.
به نظرم این تغییرات برای جذابیت بخشیدن و بالا بردن هیجان قصه است. البته بخشی از این قضیه طبیعی است، اما نکته قابل توجه این است که این تغییرات کجای قصه و فیلم‌نامه اتفاق می‌افتد در بخش انتهای فیلم که دردسر‌هایی را برای رفتن آمریکایی‌ها نشان می‌دهد تا جایی که من اطلاع دارم هیچ سختی وجود نداشته و آنها خیلی راحت سوار هواپیما می‌شوند و می‌روند. در صورتی که ما چنین چیزی را در فیلم نمی‌بینیم و صحنه‌های تعقیب و گریزی که در این بخش گنجانده شده، طبیعتاً به خاطر جذاب شدن فیلم است. در واقع از آنجایی که سازندگان این اثر می‌خواستند حس تعلیق تا انتهای فیلم وجود داشته باشد این صحنه‌ها اضافه شده و همه اینها هم در مسیر قهرمان‌سازی است که باید اتفاق می‌افتاده و به‌زعم خودشان هم کار خیلی خطرناک و دقیقی بوده. در واقع آنها می‌خواهند بگویند ما توانستیم با ابزار سینما این کار سیاسی که خیلی‌ها عقیده داشتند نشدنی است را به سرانجام برسانیم و طبیعی است اتفاقات فیلم با آنچه در واقعیت وجود دارد فاصله داشته باشد. یا مثلا با توجه به اطلاعاتی که من دارم فکر نمی‌کنم در سال 58 کامپیوتر در ایران وجود داشته، آن هم کامپیوتر شبکه شده با وزارت خارجه آمریکا! همه اینها غیر واقعی است بار دیگر تاکید می‌کنم این فیلم را آمریکایی‌ها در هایلوود ساختند و ما نباید انتظار داشته باشیم همه چیز مطابق سلیقه ما باشد. آنها از ما اجازه نمی‌گیرند که چطور قهرمان‌سازی کنند.
بن‌افلک خودش در مصاحبه‌ای انتخاب بازیگران ایرانی را سخت و پیچیده دانسته، نظر شما درباره حضور بازیگران ایرانی در این فیلم چیست؟
بیشتر بازیگرانی که در این فیلم نقش ایرانی‌ها را را بازی می‌کنند به نظر می‌آید که ایرانی نیستند، آنهایی هم که ایرانی هستند مشخص است که یا بازیگر نیستند یا خیلی وقت است که ایران نبودند. البته به جز هوشنگ توزیع و رفیع پیتز که فارسی را روان صحبت می‌کنند، بقیه خیلی هم خوب بازی نمی‌کنند. این نکته هم یکی دیگر از مشکلات فیلم است که در کنار بزرگنمایی‌هایی که در فیلم وجود دارد هدفش پررنگ شدن بخش حادثه‌ای و ایجاد تعلیق بیشتر است. اما این موضوع کاملا تصنعی از آب در آمده و باور‌پذیر نیست، حداقل اینکه برای ما ایرانی‌ها قابل باور به نظر نمی‌رسد.

 30123