حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمد مسجدجامعی، سفیر پیشین کشورمان در واتیکان و کارشناس مسائل جهان اسلام در گفتگویی با سرویس بینالملل خبرآنلاین به ریشههای تقابل میان جهان اهل سنت و شیعه پرداخته و در پاسخ به سوالی پیرامون دلایل حمایت عربستان سعودی از این گرایشات گفت: تهدیداتی را که رژیم سعودی به ویژه بعد از جنگ سرد( بعد از دهۀ 50) با آن مواجه بوده است، به دلایل مختلف پیوسته از طریق تأکید بر سیاست دینی خود-که همان وهابیت است با آن مقابله کرده است.(با تأکید بر این مسئله که وهابیت شیعۀ عمر سعودی است) و آنها قانع شدند که وهابیت را به عنوان ایدئولوژی حاکم خود قبول کنند. موضوع اینست که پیوسته این کشور با تأکید بر سیاست وهابی خود از دهۀ 50 به بعد عمل کرده است؛ مثلاً در مقطعی از تاریخ گروههای مارکسیستی وجود داشتند و عربستان به طریقی آنها را خلع سلاح کرد و یا بعد از آن گروههای ناسیونالیستی ناصری(از سال 1956 به بعد) به وجود آمدند و سعودیها باز هم آنها را با همین سلاح دینی خلع سلاح کرد. در مرحلۀ بعد با رادیکالیسم عربی در یمن که همراه با ظهور روشفکران عرب بود به مقابله پرداختند. در مرحلۀ بعد جامعۀ سعودی با چالشهایی مواجه میشود که در نتیجه مدرنیزه جامعۀ سعودی است و از اواسط دهۀ 1960( در زمان ملک فیصل) آن را دفع میکند.
حجت الاسلام والمسلمین محمد مسجدجامعی افزود: در حوزۀ سیاست خارجی نیز بعد از شکست اعراب در جنگ 6 روزه( 1967) سعودی عملاً جایگزین مصرِ زمان عبدالناصر میشود و این مسئله ایجاب میکرد که سیاست خارجی فعالتری داشته باشند. از این رو در آن زمان نیز با تکیه بر ایدئولوژی وهابی توانستند به سیاست گشایش به دنیای خارج، موقعیت و وجاهت کسب کنند. در جریان سایر تحولات منطقهای نیز سعودی توانست با سیاستهای دینی خود را نجات دهد. لذا این رژیم برای دفع هر مشکلی براساس هر تجربۀ تاریخی و براساس ساختارهای این کشور همیشه از طریق تأکید بر ایدئولوژی وهابی است که خود را نجات داده است.
نکتۀ قابل توجه اینجاست که در طی 2 دهۀ اخیر متأسفانه این رژیم (کم و بیش) برای اولین بار علیرغم مخالفت ظاهری با گروههای جهادی و القاعده عملاً از این گروهها در آنجایی که منافعاش اقتضاء میکرد، از آنها با تمام قدرت دفاع میکرد و میکند. اگر این حمایت همۀ جانبۀ رژیم سعودی از این ایدئولوژی نبود، مطمئناً سلفی جهادی وضعیت و موقعیت فعلی را نداشت. لذا مجموعۀ پیچیدهای دست به دست هم داده و این شرایط را ایجاد کرده است.
لذا به دلایل مختلف نفع رژیم سعودی و نفع بسیاری از رژیمهای عربی در اینست که هرچه بیشتر جامعه را طائفی کنند و تقسیمبندی را هرچه بیشتر براساس تقسیمبندیهای مذهبی خط کشی کنند و هر نوع مطالبۀ آزادیخواهانه و عدالتخواهانهای را با این ادعا متهم کنند تا بتوانند خودشان را مشروع جلوه دهند. مجموعۀ پیچیدهای از این مسائل وجود دارد برای حفظ موقعیت سیاسی خود و شریکان و متحدان خود.
5252
یک کارشناس جهان عرب با نگاهی به سیاست خارجی عربستان سعودی، از دلایل و ریشههای حمایت عربستان سعودی از گرایشات سلفی میگوید.
کد خبر 284450
نظر شما